VKSND tỉnh Sơn La vừa ra cáo trạng truy tố 8 bị can về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, khung hình phạt cao nhất đến 10 năm tù.
Theo cáo trạng, tại kỳ thi THPT quốc gia 2018 vì động cơ vụ lợi cùng với việc lợi dụng chức vụ, các bị can đã cùng nhau nâng điểm cho 44 thí sinh. VKS đánh giá hành vi của sáu trong tám bị can thuộc trường hợp rất nghiêm trọng.
Các bị can đã thực hiện hành vi sai phạm trong 4 ngày, từ 29/6 đến 3/7/2018. Đầu tiên, tổ xử lý bài thi trắc nghiệm do bị can Trần Xuân Yến (phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sơn La) làm tổ trưởng đã không niêm phong để dễ lấy bài thi ra sửa.
Bị can Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng) sau đó rút bài thi theo danh sách các thí sinh được nhờ sửa điểm bằng hai cách. Thứ nhất, bà đối chiếu đáp án sửa từng câu, câu nào sai thì tẩy đi và dùng bút chì tô lại vào ô đáp án đúng sao cho số điểm đạt yêu cầu nhờ nâng. Thứ hai, bà tẩy toàn bộ ô tròn phần trả lời sau đó tô lại phần trả lời theo đáp án đúng.
Sửa xong, bà Nga và bị can Đặng Hữu Thủy (phó hiệu trưởng trường THPT Tô Hiệu) xóa hết các bài thi gốc từng môn và đẩy ảnh các bài thi đã quét lại vào thư mục tương ứng từng môn, điểm thi. Mỗi lần quét lại, bà Nga đều thay đổi hệ thống giờ trên máy tính để phù hợp với thời gian quét ảnh bài thi gốc trước đó. Quá trình sửa bài đều được hai cán bộ công an Đỗ Khắc Hưng và Đinh Hải Sơn hỗ trợ mở cửa Phòng xử lý bài thi trắc nghiệm.
Ông Trần Xuân Yến nhận tống đạt quyết định khởi tố bị can. Ảnh: Công an Sơn La.
Ngày 29 và 30/6, các bị can Nga, Thủy, Cầm Thị Bun Sọn (phó trưởng phòng Chính trị Tư tưởng) rút bài thi mang về nhà Thủy để sửa điểm. Ngày 2/7, khi phát hiện bài thi Lịch sử của một số thí sinh chưa được sửa theo yêu cầu, bà Nga đã trực tiếp sửa bài thi tại Phòng xử lý bài thi trắc nghiệm.
Khi có thông tin Bộ Giáo dục và Đào tạo tới Sơn La kiểm tra, bị can Yến lo sợ ảnh quét bài thi ban đầu có thể được phục hồi nên bảo Nga tìm phần mềm xóa toàn bộ thùng rác trên máy tính. Trước khi xóa, bà Nga sao chép dữ liệu bài thi ra 16 đĩa CD. Khi làm việc với tổ công tác của Bộ Giáo dục, ông Yến biết hành vi xóa dữ liệu đã bại lộ nên mang đĩa CD ra nghĩa trang đốt.
Với môn thi tự luận, bà Nga trực tiếp hướng dẫn Nguyễn Thanh Nhàn (phó trưởng phòng khảo thí Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La) sử dụng phần mềm lập khoá phách vòng một (cắt phách, sắp xếp bài thi vào các túi theo thứ tự, đánh số túi bài thi) và một người khác lập khoá phách vòng 2 (thay đổi số túi bài thi đã được đánh trong lần khoá phách vòng một). Ngày 28/6/2018, Nga và Nhàn in toàn bộ dữ liệu khoá phách 2 vòng để phục vụ tra tìm bài thi của thí sinh có nhu cầu nâng điểm môn Ngữ văn.
Bị can Nga và Lò Văn Huynh (phó trưởng phòng Khảo thí Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La) sau đó tập hợp danh sách 8 thí sinh cần nâng điểm. Ngày 4/7/2018, khi có khóa phách của các thí sinh, bị can Huynh chuyển cho một thành viên Ban thư ký Hội đồng thi để nhờ cán bộ chấm thi trực tiếp nâng điểm. Kết quả chấm thẩm định có 13/36 thí sinh bị hạ điểm môn Ngữ văn, trong số này có 6 thí sinh được Nga, Nhàn, Huynh nâng điểm.
Theo cơ quan điều tra, các giáo viên chấm bài thi bị hạ điểm thừa nhận do chấm ẩu, đón ý chứ không nâng điểm cho thí sinh. Công an Sơn La sẽ tiếp tục điều tra về vấn đề này, khi có căn cứ sẽ xử lý theo quy định.
Sở giáo dục và Đào tạo Sơn La, nơi xảy ra bê bối điểm thi năm 2018. Ảnh: Dương Tâm.
Trong cáo trạng, VKSND tỉnh Sơn La truy tố các ông, bà Trần Xuân Yến, Nguyễn Thị Hồng Nga, Cầm Thị Bun Sọn, Đặng Hữu Thủy, Lò Văn Huynh, Đinh Hải Sơn (cựu thiếu tá, nguyên đội phó đội giáo dục, Phòng an ninh chính trị nội bộ) về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ theo khoản 2 điều 356 Bộ luật hình sự 2015; khung hình phạt từ 5 đến 10 năm tù.
Nguyễn Thanh Nhàn (cựu phó trưởng phòng khảo thí Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La) và Đỗ Khắc Hưng (cựu trung tá, cán bộ phòng An ninh chính trị nội bộ) bị truy tố theo khoản 1 điều 356; khung hình phạt từ cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ một đến 5 năm.
Cáo trạng xác định, với vai trò là tổ trưởng xử lý bài thi trắc nghiệm, ông Yến đã thông qua mối quan hệ cá nhân nhận giúp nâng điểm cho 15 thí sinh. Trong 44 thí sinh nhờ nâng điểm, ông Yến "gửi" 15 người. Cụ thể, ngày 28/6/2018, ông Yến nhận từ Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La Hoàng Tiến Đức danh sách 8 thí sinh cần nâng điểm, trong đó 5 trường hợp muốn nâng tới 27 điểm cho ba môn. Ông sau đó nhận thêm danh sách 7 thí sinh từ bốn người. Khi có thông tin thí sinh, ông Yến tập hợp thành danh sách và đưa cho bà Nga để sửa điểm.
Trước và trong thời gian chấm thi, bà Nga trực tiếp nhận thông tin nhờ nâng điểm cho 16 thí sinh. Bị can Huynh nhận thông tin của 7 thí sinh để sửa điểm, Thủy nhận 4 thí sinh, Sọn nhận một thí sinh.
Nguyên cán bộ Công an tỉnh Sơn La Đinh Hải Sơn và Đỗ Khắc Hưng được giao nhiệm vụ đảm bảo an ninh khu vực chấm thi. Tuy nhiên trong khi thực hiện nhiệm vụ, ông Sơn đã nhận thông tin của 2 thí sinh sau đó nhờ Nga và Huynh nâng điểm. Ông Hưng nhận thông tin của một thí sinh và nhờ Nga nâng điểm.