Ngày 25/12, sau hai tuần xét xử và nghị án, TAND Cấp cao tại TP HCM bác kháng cáo của bị cáo và kháng nghị của VKS, tuyên y án 20 năm tù đối với Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng VNCB, Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh) về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Tổng hợp với 30 năm tù ông Danh phải nhận tại giai đoạn một của vụ án (thiệt hại 9.000 tỷ), bị cáo phải nhận 30 năm tù - mức án cao nhất của hình phạt có thời hạn.
Theo HĐXX, tòa cấp sơ thẩm đã nhận định về hành vi phạm tội của Danh và các bị cáo là đúng người, đúng tội.
Đối với kháng cáo của ông Danh về việc đề nghị tòa ghi nhận nguyên nhân phạm tội là do những sai phạm của bà Hứa Thị Phấn và một số cá nhân trong quá trình điều hành TrustBank (tiền thân của VNCB), tòa không chấp nhận. Bởi bà Phấn và các cá nhân khác không phải là nguyên nhân chính dẫn đến thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng tại VNCB.
Tòa cũng bác ý kiến ông Danh cho rằng tách vụ án thành hai giai đoạn xét xử gây bất lợi cho mình, vì hành vi của ông Danh và đồng phạm bị đưa ra xét xử trong giai đoạn một là độc lập, không làm tăng trách nhiệm của bị cáo.
Kháng cáo của ông Danh về việc thu hồi 3.600 tỷ đồng chuyển cho bà Phấn và 300 tỷ đồng chuyển cho ông Trần Quý Thanh không có căn cứ vì khoản tiền này đã được xem xét ở giai đoạn một của vụ án.
Liên quan vụ án, bị cáo Phan Thành Mai (nguyên Tổng giám đốc VNCB) nhận 10 năm tù, tổng hợp hình phạt cũ là 30 năm; Mai Hữu Khương (nguyên thành viên HĐQT, nguyên Giám đốc VNCB chi nhánh Sài Gòn) lĩnh 10 năm tù, tổng hợp bản án cũ là 30 năm...
Tòa tuyên giảm án cho bị cáo Trần Hiệp và Lê Đài từ 3 năm tù giam chuyển sang án treo. Các bị cáo còn lại lĩnh từ 2 năm tù (nhưng cho hưởng án treo) đến 4 năm tù.
Đối với kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TP HCM về việc một số bị cáo được hưởng án treo trái quy định của pháp luật, HĐXX cho rằng mức độ phạm tội của họ không đáng kể, cấp sơ thẩm tuyên án treo là phù hợp.
Về trách nhiệm dân sự, HĐXX chấp nhận kháng cáo của BIDV, sửa một phần bản án, tuyên ngân hàng này không phải bồi thường cho CB hơn 1.600 tỷ đồng ông Danh đã vay của Sacombank để trả cho hai chi nhánh của nhà băng này.
Theo tòa, việc Sacombank, TPBank và BIDV thu hồi hơn 8.166 tỷ đồng tiền nợ của VNCB là phù hợp với quy định của pháp luật. "Số tiền vật chứng cần thu hồi trả cho CB phải là tiền Danh đã sử dụng, chứ không phải tiền 3 ngân hàng thu hồi nợ. Do đó, không có căn cứ buộc các ngân hàng phải hoàn trả", bản án phúc thẩm nêu.
Số tiền hơn 6.100 tỷ đồng vay được của các ngân hàng, Danh và đồng phạm đã chuyển 4.500 tỷ đồng vào tài khoản của VNCB tại Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước để tăng vốn điều lệ. "Không có căn cứ cho thấy Danh tăng vốn điều lệ cho cá nhân mình nên tòa sơ thẩm ghi nhận 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ cho VNCB là có căn cứ, cần thu hồi để đảm bảo quyền lợi của các bị cáo, đảm bảo ngân sách nhà nước", bản án bác quan điểm kháng nghị của VKS.
Do cơ quan chức năng đã thu hồi 2.371 tỷ đồng (tang vật vụ án trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử) nên chỉ cần thu hồi thêm 2.121 tỷ. Các phán quyết còn lại, HĐXX tòa cấp cao giữ nguyên quan điểm của cấp sơ thẩm.
Từ năm 2013 đến 2014 điều hành VNCB, ông Danh cần tiền tăng vốn điều lệ, trả nợ, duy trì hoạt động và đảm bảo tính thanh khoản của ngân hàng... nhưng không thể vay của ngân hàng do mình làm chủ. Danh chỉ đạo Phan Thành Mai và các bị cáo dùng hơn 6.100 tỷ đồng của VNCB bảo lãnh cho 29 lượt công ty (do Danh thành lập, hoặc đi mượn) vay tiền tại Sacombank, BIDV và TPBank. Do các công ty không thể trả nợ, 3 nhà băng đã thu hồi tiền từ tiền gửi của VNCB nên không thiệt hại. Tuy nhiên, việc này đã gián tiếp giúp Danh lấy tiền của VNCB. Hồi tháng 8, TAND TP HCM xử sơ thẩm, tuyên Danh 20 năm tù, tổng hợp với hình phạt cũ là 30 năm (mức án cao nhất của tù có thời hạn); ông Trầm Bê (nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Sacombank) nhận 4 năm tù; 44 đồng phạm còn lại lĩnh 2 năm tù (nhưng cho hưởng án treo) đến 10 năm tù. Ông Danh kháng cáo nhiều nội dung trong đó đề nghị thu hồi các khoản tiền đã chuyển cho bà Hứa Thị Phấn và Trần Quý Thanh... 12 bị cáo khác xin giảm nhẹ hình phạt. VKSND Cấp cao tại TP HCM kháng nghị theo hướng tăng hình phạt đối với 4 bị cáo nguyên là giám đốc công ty "ma" do Danh thành lập. Cơ quan công tố đánh giá việc họ được hưởng án treo trong cả hai giai đoạn của vụ án là vi phạm pháp luật. Về dân sự VKS cho rằng, bản án sơ thẩm nhận định số tiền 4.500 tỷ đồng dùng để tăng vốn điều lệ VNCB là của ông Danh và quyết định thu hồi từ CB (VNCB sau khi được NHNN mua lại với giá 0 đồng) là không có căn cứ. CB cũng kháng cáo không đồng ý trả lại số tiền này. |
Hải Duyên