Ngày 16/5, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc họp của Ban chỉ đạo trung ương xây dựng Đề án thí điểm mô hình chính quyền đô thị. Theo Phó thủ tướng, đây là đề án mới, rất quan trọng và cũng rất khó, Việt Nam chưa có tiền lệ. Do vậy, Ban chỉ đạo và tổ biên tập phải xây dựng đề án tương đối hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị để trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư vào tháng 12.
Phó thủ tướng nhấn mạnh xuất phát từ nguyên lý chính quyền do dân, vì dân phục vụ đất nước, phải tính đến việc đô trưởng, thị trưởng… đều phải do nhân dân bầu. Tuy là làm thí điểm nhưng cần kết hợp bảo đảm tính thống nhất của việc sửa đổi bổ sung Hiến pháp và tổng kết thí điểm không tổ chức HĐND các cấp.
![]() |
Theo Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, xuất phát từ nguyên lý chính quyền do dân, vì dân phục vụ đất nước, phải tính đến việc đô trưởng, thị trưởng… đều phải do nhân dân bầu. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
Phó thủ tướng yêu cầu tập trung đánh giá thực trạng, mô hình hiện nay để đề xuất chức năng nhiệm vụ mới, mô hình mới, tổ chức cơ chế hoạt động của chính quyền đô thị; phải đánh giá đầy đủ không cực đoan, không một chiều, trong đó làm nổi rõ những bất cập của sự phân cấp hiện nay. Đề án cần tập trung nghiên cứu mô hình tổ chức và cơ chế hoạt động của các thành phố thuộc trung ương và các đơn vị hành chính trực thuộc đô thị cấp tỉnh.
Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng thống nhất với việc đưa ra một số phương án xây dựng mô hình tổ chức chính quyền đô thị để có sự phân tích và lựa chọn phù hợp.
Tại cuộc họp, các đại biểu thống nhất cho rằng sau 25 năm đổi mới, cùng với đà tăng trưởng kinh tế - xã hội, quá trình đô thị hóa đã diễn ra nhanh chóng, tạo sự khác biệt về kinh tế, văn hóa, xã hội, lối sống giữa đô thị và nông thôn. Việc đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương đang đặt ra yêu cầu làm rõ sự khác biệt giữa đô thị và nông thôn, từ đó xác định tổ chức bộ máy, chức năng, thẩm quyền phù hợp với chính quyền đô thị và chính quyền nông thôn nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của mỗi cấp. Trong bối cảnh Hiến pháp 1992 đang được nghiên cứu sửa đổi, việc xây dựng và thực hiện Đề án còn là cơ sở cho việc đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định trong Hiến pháp về chính quyền địa phương và các quy định của Luật tổ chức HĐND và UBND sửa đổi.
Các ý kiến cũng đồng tình với mục tiêu xây dựng mô hình chính quyền đô thị nhằm xây dựng bộ máy chính quyền địa phương trong sạch, có đủ năng lực, sử dụng đúng quyền lực và từng bước hiện đại hóa để quản lý hiệu lực và hiệu quả công việc của chính quyền, hướng tới mục tiêu tổng thể cải cách tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước. Trên cơ sở kết quả xây dựng Đề án, Ban chỉ đạo Đề án sẽ đề xuất với Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 các quy định cụ thể về chính quyền địa phương trong Hiến pháp và mô hình tổ chức, hoạt động của chính quyền đô thị trong Luật tổ chức HĐND và UBND sửa đổi.
Đề án đưa ra một số phương án xây dựng mô hình tổ chức chính quyền đô thị, trong đó có phương án cải cách mạnh chính quyền địa phương, xây dựng chính quyền đô thị theo mô hình mới là chính quyền một cấp đại diện, hai cấp hành chính. Một số ý kiến bày tỏ đồng tình với phương án này để thực hiện ở ít nhất 5 thành phố trực thuộc trung ương. Song cũng có ý kiến cho rằng đây là Đề án quan trọng, là mô hình mới, chưa có sự nghiên cứu kỹ, do vậy cần nắm được thực trạng chính quyền đô thị và có đánh giá, tham khảo thêm một số mô hình.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên đề nghị để tìm kiếm một mô hình mới phù hợp với quản lý đô thị, cần tổng kết thực tiễn và đưa ra các mô hình, phân tích từng mặt mạnh, mặt yếu rồi lựa chọn và quyết định. Việc xây dựng mô hình phải bảo đảm sự tiếp nối của các mô hình đã làm thí điểm.
VietnamPlus/TTXVN