Nhân viên kinh doanh một số đại lý Toyota cho biết dòng xe SUV 7 chỗ Toyota Fortuner sẽ chuyển sang lắp ráp, dự kiến mở đặt hàng từ giữa năm nay. "Toàn bộ phiên bản đang nhập khẩu sẽ chuyển sang lắp ráp. Hiện chưa có giá cụ thể cho Fortuner lắp ráp, nhưng nhiều khả năng sẽ thấp hơn so với xe nhập", nhân viên kinh doanh tại Hà Nội chia sẻ.
Tại TP HCM, các đại lý cũng đề cập thông tin Fortuner nhiều khả năng quay lại lắp ráp tại Việt nam. Tuy nhiên, thời điểm bán ra cụ thể vẫn chưa rõ ràng. "Nhà máy nói Fortuner sẽ lắp ráp tại Việt Nam nhưng khi nào, giá giảm nhiều hay không thì chưa rõ", một tư vấn bán hàng đại lý Toyota tại Quận 2 cho biết.
Nguồn tin từ Toyota nói với VnExpress, hãng đang xem xét kế hoạch này. "Không dễ để thay đổi một định hướng kinh doanh mới chỉ bắt đầu từ 2017. Các mặt lợi, bất lợi cần tính toán trong một kế hoạch tổng thể liên quan đến những sản phẩm khác. Fortuner lắp ráp khi nào, số lượng bao nhiêu vẫn chưa quyết sách chính thức", người này nói.
Trong khi đó, đại diện truyền thông Toyota Việt Nam chưa đưa ra bình luận chính thức về thông tin kể trên. Hãng cho biết sẽ có thông báo khi có kế hoạch cụ thể. Nhiều hãng xe đối thủ có sản phẩm nằm cùng phân khúc Fortuner cho biết đã tiếp nhận thông tin này, đang lên kế hoạch cạnh tranh.
"Tôi được biết có thể Fortuner sẽ lắp ráp vào quý 3 vì vậy chúng tôi cũng cần lên phương án cho mình", vị đại diện một hãng chia sẻ.
Thông tin về khả năng quay lại lắp ráp Fortuner khởi phát sau khi mẫu sedan hạng D Camry được đồn đoán chuyển sang nhập khẩu vì doanh số sụt giảm. Sức hút dòng sedan giảm dần trong xu thế chung chuộng SUV tại Việt Nam lẫn thị trường toàn cầu.
Phiên bản Fortuner hiện tại được nhập khẩu từ đầu năm 2017, thay vì lắp ráp như các thế hệ trước. Năm 2018, SUV bán chạy của Toyota gặp nhiều trở ngại về nguồn cung, do hãng xe Nhật Bản không nhập được xe đều đặn bởi quy định mới tại Nghị định 116. Fortuner thường xuyên rơi vào tình trạng khách mua xe phải mua thêm phụ kiện nếu muốn nhận xe sớm đối với một số phiên bản, trừ bản số sàn 1 cầu.
Hiện Fortuner nhập khẩu có sẵn tại nhiều đại lý ở Hà Nội. Phiên bản số tự động khách vẫn phải mua kèm phụ kiện khoảng 30-40 triệu, trong khi bản số sàn một cầu được giảm khoảng 20 triệu tuỳ đại lý. Trước Tết Nguyên Đán, Fortuner số tự động phải lắp kèm phụ kiện hơn 100 triệu.
Tại TP HCM, các đại lý tiếp tục nhận đặt hàng Fortuner nhập khẩu. Mẫu SUV của Toyota hiện không còn mức chênh lệch cao như thời điểm trước Tết Nguyên đán, nhiều đại lý bán đúng giá đề xuất. Nguồn hàng khá ổn định để giao cho khách trừ một số màu như trắng ngọc trai, xám phải đợi đặt hàng từ Indonesia trong khoảng một hoặc hai tháng.
Trên thị trường, Fortuner có khá nhiều đối thủ cạnh tranh ở cùng phân khúc. Trong số đó, Hyundai Santa Fe nổi lên như một đối trọng có sức ảnh hưởng thực sự. Doanh số tháng 1/2019, SUV Hàn Quốc bán được 836 xe, trong khi Fortuner bán 1.110 xe.
Ở phân khúc SUV 7 chỗ cỡ D, Santa Fe lắp ráp trong nước, các đối thủ còn lại hầu như nhập khẩu từ Thái Lan hoặc Indonesia. Fortuner thường xuyên đứng đầu doanh số trong phân khúc, nhưng việc phụ thuộc nguồn cung từ nước ngoài có thể ảnh hưởng đến số lượng xe bán ra và giảm tính cạnh tranh về giá so với xe lắp ráp. Hiện tại, Fortuner nhập khẩu từ Indonesia với 4 phiên bản, giá từ 1,026 tỷ đến 1,354 tỷ.
Từ 2018, thuế nhập khẩu từ các nước ASEAN có tỷ lệ nội địa hóa linh kiện trên 40% được hưởng mức ưu đãi 0%. Đây được xem là điều thuận lợi cho các hãng có xe nhập khẩu, nhưng dù vậy, giá xe cũng không giảm so với trước đó. Yếu tố cạnh tranh về giá vì thế không thể áp dụng như một lợi thế chủ đạo, bên cạnh tâm lý chuộng xe nhập khẩu của người Việt.
Gần đây, đề xuất miễn tính thuế TTĐB cho phần linh, phụ kiện tạo ra trong nước của Bộ Tài chính, tiếp tục được đưa ra lấy ý kiến. Nếu đi vào thực tế là một cơ sở để các hãng xe tính đến để giảm giá thành sản xuất. Đặt trong bức tranh tổng thể về việc giảm đầu tư một sản phẩm không còn sức hút lớn và dồn lực cho cái tên khác bán chạy hơn, thay đổi định hướng kinh doanh Camry và Fortuner là điều có cơ sở để thực hiện.
Công suất nhà máy của Toyota Việt Nam hiện nay khoảng 50.000 xe/năm. Theo kế hoạch của liên doanh Nhật công bố hồi tháng 5/2018, nhà máy của hãng sẽ nâng công suất lên khoảng hơn 90.000 xe/năm vào 2023.
Thành Nhạn - Ngọc Tuấn