Những năm gần đây, xe gầm cao trong tầm giá 1 tỷ đồng trở thành lựa chọn của số đông, mức độ tăng trưởng đều đặn trong các năm cả về số lượng và chủng loại xe. Trong khi đó, phân khúc xe sedan cỡ D thất thường, doanh số trồi sụt, số loại xe không nhiều.
Từ năm 2014 đến nay, phân khúc sedan cỡ D vẫn gồm những dòng xe quen thuộc Toyota Camry, Mazda6, Honda Accord, Nissan Teana và một số tân binh như Kia Optima. Trước đó, Hyundai đã dừng phân phối những chiếc Sonata tại Việt Nam.
Trong 5 năm trở lại đây, doanh số sedan cỡ D nở rộ nhất vào năm 2016 đạt 8.148 chiếc. Năm 2018, phân khúc cỡ D có thêm lựa chọn Kia Optima, nâng tổng số xe lên 6 mẫu, tuy nhiên doanh số cả năm cũng chỉ đạt 7.612 chiếc cho cả phân khúc. Trung bình năm, mỗi chiếc sedan cỡ D bán khoảng 1.900 xe.
Ở phân khúc này, Toyota Camry là ông vua doanh số, năm 2018 Camry bán được 4.503 chiếc, chiếm hơn một nửa doanh số sedan cỡ D. Các dòng xe ở phân khúc này đều không có sự tăng trưởng mạnh mẽ. Doanh số duy trì mức độ ổn định qua từng năm.
Trong khi đó, doanh số SUV, CUV trong tầm giá 1 tỷ theo đồ thị mũi tên đi lên suốt từ năm 2014. Kết thúc năm 2014, doanh số khoảng 13.000 chiếc, trong khi hết năm 2018 doanh số đạt 24.264 chiếc. Số lượng xe tăng nhẹ so với 2017, dù một số hãng không thể nhập khẩu được xe về để bán phần lớn năm 2018.
Hầu hết các thành viên VAMA đều có sản phẩm tham gia ở phân khúc này. Với khoảng 1 tỷ, người dùng có khoảng 10 lựa chọn ở SUV/CUV. Doanh số trung bình năm 2018 của phân khúc đạt khoảng 3.100 chiếc/xe, gấp rưỡi mảng sedan. Phân khúc này dự kiến bùng nổ trong 2019, bởi các hãng hầu như đã ổn định trong việc nhập xe.
Số lượng xe phân khúc D-SUV và CUV cũng tăng trong năm vừa rồi, khi có thêm một số dòng xe mới. Năm 2018, hầu như mọi hãng xe đều có sản phẩm ở phân khúc D-SUV và thêm một số mẫu CUV. Một người buôn bán xe lâu năm tại Hà Nội chia sẻ hai phân khúc SUV/CUV và sedan có tập khách hàng khác nhau.
Toyota Camry trong buổi thử nghiệm tại Vũng Tàu năm 2014. Dòng sedan cỡ D này duy trì doanh số ổn định trong phân khúc.
"Cùng khoảng 1 tỷ, những người độ tuổi trung niên, thường xuyên sử dụng xe đi gặp gỡ khách hàng, đối tác sẽ lựa chọn sedan. Dòng sedan này có tính lịch sự, sang trọng, điềm đạm, đặc tính chung của những chiếc sedan. Trong khi đó, khách hàng mua SUV thường có thiên hướng di chuyển cung đường dài, địa hình phức tạp. Ngoài ra, nhiều người mua SUV về kinh doanh vận tải, vì có bản máy dầu, chở được 7 người", người kinh doanh ôtô cho hay.
Ngoài ra, hiện tại SUV, CUV đều có khả năng vận hành ở nhiều điều kiện khác nhau. Ở những thành phố thường có hiện tượng ngập lụt, hay ở những vùng đường sá mấp mô, xe gầm cao có khả năng vận hành linh hoạt hơn so với sedan.
Xu hướng sử dụng xe gầm cao không chỉ ở Việt Nam. Thống kê của Jato Dynamics, tổ chức cung cấp số liệu liên quan đến lĩnh vực ôtô có trụ sở tại Anh, cho thấy những năm gần đây các dòng xe gầm cao đều có xu hướng tăng. Kết thúc năm 2017, sáu dòng xe SUV/CUV nằm trong top 10 xe bán chạy nhất thế giới.
Phân khúc SUV cỡ D tại Việt Nam có nhiều lựa chọn như Toyota Fortuner, Ford Everest hay Hyundai Santa Fe. Đồ hoạ: Tạ Lư
Doanh số SUV chiếm 34% số lượng xe con bán ra toàn cầu, tăng 12,7% so với 2016. Hết nửa đầu 2018, doanh số SUV toàn cầu đạt gần 15 triệu xe, chiếm 36% số lượng xe tiêu thụ, tăng trưởng 14% so với cùng kỳ 2017. Hầu hết các thị trường ôtô lớn đều tăng trưởng doanh số SUV, CUV ở mức 2 con số. Những thị trường như Mỹ, Trung Quốc, Canada, Nga, các dòng xe SUV/CUV đều bán chạy.
Sự thay đổi trong xu hướng của người dùng, khiến các hãng xe cũng phải có bước đi để thích nghi. Hồi tháng 4/2018, Ford cho biết sẽ dừng sản xuất một số dòng xe sedan để tập trung nguồn lực vào SUV và xe bán tải tại thị trường Mỹ. Theo thống kê của Jato Dynamics, dòng xe tải F-Series của Ford đứng đầu doanh số toàn cầu trong năm 2017 và nửa đầu 2018. Chuyên gia của Jato Dynamics cho rằng các dòng xe SUV/CUV sẽ tiếp tục tăng trưởng những năm tới trong doanh số toàn cầu.
Tại Việt Nam, một số dòng xe D-SUV, CUV thường trong tình trạng cầu cao hơn cung, khiến người mua xe phải chịu cảnh bia kèm lạc như Toyota Fortuner, Ford Everest hay Honda CR-V. Mẫu xe mới bán ra thị trường Hyundai Santa Fe 2019 cũng trong tình trạng tương tự, khách mua xe phải chi thêm tiền để có thể nhận xe sớm, cho thấy sức hút của những chiếc D-SUV ngày càng lớn.
Phương Linh