Sau nhiều năm phát triển liên tiếp của thị trường ôtô Việt Nam, tỷ lệ doanh số giữa hai miền đang có những biến chuyển trong cách sử dụng xe, nhưng các dòng xe chủ đạo vẫn không đổi sau nhiều năm.
Miền bắc mua nhiều xe hơn miền nam
Bảng so sánh dưới đây chỉ tính xe con, các hãng thuộc VAMA.
Thương hiệu |
Miền bắc (chiếc) |
Miền nam (chiếc) |
Tỷ lệ (Bắc/Nam) |
Chevrolet | 3.159 | 5.278 | 0.60 |
Mitsubishi | 3.047 | 1.709 | 1.78 |
Suzuki | 1.319 | 693 | 1.90 |
Toyota | 24.924 | 24.859 | 1.00 |
Isuzu | 431 | 675 | 0.64 |
Ford | 10.272 | 9.061 | 1.13 |
Kia | 16.356 | 14.041 | 1.16 |
Mazda | 17.053 | 11.167 | 1.53 |
Peugeot | 286 | 247 | 1.16 |
Honda | 4.698 | 4.461 | 1.05 |
Tổng | 81.545 | 72.191 | 1.13 |
Vẫn như những năm trước, miền Bắc nhỉnh hơn so với miền nam, tỷ lệ Bắc/Nam là 1,13. Lý giải cho thực tế này, chuyên gia các hãng xe đều cho biết nguyên nhân vẫn như nhiều năm trước, do điều kiện thời tiết và tập tính sinh hoạt của người dân hai miền khác nhau.
Miền bắc có điều kiện thời tiết phức tạp và ảnh hưởng xấu tới sức khỏe con người hơn, 4 mùa gây ra nhiều hình thái khí hậu khắc nghiệt. Do đó, nhu cầu mua xe ôtô để "tránh mưa, tránh nắng" của người dân miền bắc luôn thường trực, là đích hướng tới trong cuộc sống.
Ngược lại, phía nam chỉ có hai mùa mưa-khô với nền nhiệt độ cao, không có mùa đông, thời tiết thuận lợi cho sức khỏe. Bởi vậy, người dân ở đây không có nhu cầu ôtô cao như miền bắc.
Tuy nhiên khoảng cách giữa hai miền ngày càng rút ngắn, bởi quan niệm mua xe của thế hệ khách hàng trẻ gần với nhau hơn, đồng thời nhu cầu mua xe để kinh doanh tăng mạnh. Taxi, Grab, Uber, cho thuê xe có lái, tự lái... là những hình thức phát triển nhanh vài năm gần đây, khiến lượng xe ở miền nam tăng theo.
Trong 10 thương hiệu thuộc VAMA liệt kê ở bảng trên, miền bắc vượt trội ở hầu hết các thương hiệu, trong khi miền nam nhiều hơn ở Chevrolet và Isuzu. Đặc biệt, hai thương hiệu Nhật là Honda và Toyota, tỷ lệ khách hàng ở Bắc - Nam là ngang nhau.
Miền bắc xe nhỏ, miền nam xe to
Thống kê tỷ lệ mua xe trong top 10 xe bán chạy nhất thị trường Việt năm 2016.
Mẫu xe |
Miền bắc (chiếc) |
Miền nam (chiếc) |
Tỷ lệ (Bắc/Nam) |
Toyota Vios | 9.793 | 5.080 | 1.93 |
Kia Morning | 8.428 | 5.693 | 1.48 |
Mazda3 | 6.605 | 4.173 | 1.58 |
Mazda CX-5 | 5.002 | 2.938 | 1.70 |
Kia Cerato | 3.640 | 2.386 | 1.53 |
Ford Ranger | 6.577 | 5.610 | 1.17 |
Ford EcoSport | 2.381 | 2.374 | 1.00 |
Toyota Fortuner | 3.347 | 7.122 | 0.47 |
Toyota Innova | 3.197 | 7.249 | 0.44 |
Honda City | 1.756 | 2.772 | 0.63 |
Tổng top 10 | 50.726 | 45.397 | 1.12 |
Tương tự bảng thống kê theo thương hiệu ở trên, số lượng xe trong top 10 bán ở miền bắc cũng cao hơn (1,12). Miền bắc cao hơn miền nam ở 5 mẫu xe gồm Vios, Morning, Mazda3, CX-5 và Cerato. Hầu hết là xe nhỏ của Trường Hải và Vios của Toyota.
Miền nam cao hơn miền bắc ở 3 mẫu là Fortuner, Innova và Honda City. Trong đó, hai mẫu xe "to" là Fortuner và Innova được ưa chuộng nhiều nhất trong ngành kinh doanh vận tải. Một số hãng taxi ở TP HCM cho biết hầu hết xe sử dụng là Innova.
Về phần Honda City, lý giải của hãng là mẫu sedan này phong cách thể thao, hướng tới cảm giác lái và vận hành năng động nên phù hợp với tính cách của người miền nam hơn, trong khi đó phần lớn khách hàng bắc nghiêng về trào lưu option và cảm giác lái chưa phải yếu tố quyết định.
Bảng thống kê trên cũng cho thấy sự trỗi dậy của Ford ở miền nam khi tỷ lệ hai mẫu xe bán chạy nhất của hãng là Ranger và EcoSport đều tương đương miền bắc. Những năm trước, Ford bán nhiều hơn ở miền bắc. Xu hướng dùng bán tải và SUV cỡ nhỏ giúp hãng xe Mỹ kéo nhiều hơn khách hàng phía nam.
Phân khúc xe sang - miền bắc nhỉnh hơn
Ở phân khúc xe sang bức tranh thị trường cũng tương tự với mảng màu sáng tập trung ở miền bắc. Trong 2016, Lexus bán 959 xe miền bắc và 706 xe miền nam, Mercedes tương tự với 2.057 xe miền bắc và 1.860 xe miền nam.
Đây là hai hãng xe sang có sức mạnh thương hiệu bậc nhất ở Việt Nam với truyền thống nhiều năm qua. Theo các chuyên gia, khách hàng miền bắc rất quan tâm tới giá trị thương hiệu, nên Mercedes và Lexus bán nhỉnh hơn. Một thương hiệu mới vào là Volvo cũng ghi nhận những xe đầu tiên chủ yếu bán ở miền bắc.
Hãng xe siêu sang như Rolls-Royce bán ở miền bắc tốt hơn ở những bản cao Phantom. Trong khi đó các thương hiệu khác như Porsche chia đều, BMW nghiêng hơn về miền nam, nhưng những bản cao cấp lại thường bán ở miền bắc.
Sự chênh lệch này sẽ dần xóa nhòa bởi ngày càng nhiều hãng xe sang xuất hiện, lớp khách hàng trẻ hai miền có cách suy nghĩ gần nhau, coi trọng những giá trị phù hợp nhu cầu cá nhân chứ không chỉ hình ảnh thương hiệu. Trong một vài năm tới, lượng xe bán ở hai miền có thể sẽ tương đương nhau.
Đức Huy