Bộ trưởng Công Thương - Vũ Huy Hoàng và người đồng cấp Nga - Denis Valentinovich Manturov vừa chính thức ký Nghị định thư Hợp tác về ôtô. Trước đó, Việt Nam cũng đã ký Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Kinh tế Á - Âu (VN - EAEU FTA) mà Nga là một thành viên.
Theo Nghị định hợp tác về ôtô, các doanh nghiệp sản xuất của Nga (Kamaz, Gaz, UAZ...) sẽ cùng các đối tác Việt Nam thành lập một số liên doanh để sản xuất, lắp ráp ôtô tải, xe từ 10 chỗ trở lên, xe địa hình và một số loại xe chuyên dụng tại Việt Nam.
Ôtô do liên doanh sản xuất phải phù hợp với các định hướng của Chính phủ tại quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó, tiêu chí tỷ lệ nội địa hóa với Nga đạt 25-35% vào năm 2020 và sẽ tăng theo từng giai đoạn.
Nếu một liên doanh không đạt được mức nội địa hóa đã cam kết nêu trên sau 10 năm thì sẽ bị thu hồi giấy phép hoạt động.
Ngoài thị trường trong nước, các liên doanh còn định hướng sản xuất ôtô để xuất khẩu sang các nước thứ ba, trước hết là các nước Đông Nam Á, do ôtô có tỷ lệ nội địa hóa từ 40% của Việt Nam sẽ được miễn thuế nhập khẩu vào các nước ASEAN.
Để thực hiện mục tiêu xuất khẩu trên, Việt Nam sẽ cho phép các liên doanh được nhập khẩu miễn thuế một số xe nguyên chiếc để bán thăm dò dung lượng và thị hiếu của thị trường, đồng thời cho hưởng hạn ngạch miễn thuế cụ thể đối với linh kiện, phụ tùng lắp ráp ôtô trong vòng 5 năm. Đây là khoảng thời gian trước khi thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng ôtô theo VN – EAEU FTA được cắt giảm dần về 0%.
Theo lộ trình, Nga sẽ xuất khẩu sang Việt Nam 2.550 xe trong 3 năm đầu và 13.500 phụ kiện trong 5 năm đầu. Trong năm 2016, nước này dự định xuất sang Việt Nam 800 chiếc xe hơi được miễn thuế.
Để được hưởng ưu đãi thuế quan như nêu trên, các liên doanh phải đáp ứng các điều kiện được quy định cụ thể trong các Nghị định thư hợp tác về ôtô.
Ngoài ra, việc sản xuất ôtô của các liên doanh phải đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật của Việt Nam và cam kết chuyển giao công nghệ theo các thỏa thuận về li-xăng (license) giữa doanh nghiệp hai bên, đóng góp cho việc phát triển ngành công nghiệp sản xuất linh kiện và công nghiệp phụ trợ tại Việt Nam, phát triển hệ thống bảo dưỡng và dịch vụ sửa chữa ôtô, đào tạo công nhân kỹ thuật.
Dự kiến Nghị định thư hợp tác về ôtô sẽ có cùng hiệu lực với hiệu lực của Hiệp định VN-EAEU FTA, tức là vào khoảng giữa năm 2016.
Bạch Dương