"25 năm trước, chúng ta có ước mơ gần như bất khả thi nhưng đã thành hiện thực: Việt Nam trở thành quốc gia xuất khẩu phần mềm lớn thứ hai thế giới. Lần này, chúng ta không phải ước mơ vì thế giới chọn chúng ta làm chip. Con đường bán dẫn sẽ giúp Việt Nam đứng ở nhóm quốc gia tiên tiến nhất thế giới", ông Trương Gia Bình nói tại buổi gặp mặt hội viên đầu năm của Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam Vinasa ngày 6/3.
Tháng 9/2023, trong tuyên bố chung về quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt - Mỹ, hai bên ghi nhận tiềm năng to lớn của Việt Nam trở thành quốc gia chủ chốt trong ngành công nghiệp bán dẫn. Cuối năm ngoái, CEO Nvidia Jensen Huang cũng sang Việt Nam và cam kết biến Việt Nam thành quê hương thứ hai của công ty.
Để không bỏ lỡ làn sóng lớn đó, người đứng đầu FPT cho biết đã thực hiện những chuyến thăm để tìm hướng đi phát triển chip Việt. Ví dụ, khi ông đến một hãng thiết kế chip với 600 nhân viên, doanh số 900 triệu USD và giá thị trường gần 8 tỷ USD, họ giới thiệu mình không phải công ty sản xuất mà là gia công chip (outsource) cho các tập đoàn lớn.
"Khi họ dùng chữ outsource, tôi thấy có con đường. Sức mạnh của Việt Nam là làm nhanh, có thể rất nhanh chuyển sang thiết kế chip", ông nói.
Chủ tịch FPT cũng tiết lộ đã sang Đài Loan gặp Tổng giám đốc Foxconn và họ đồng ý lập liên doanh kiểm thử chip. "Đây cũng là cơ hội Việt Nam có thể bắt tay ngay", ông khẳng định.
Còn trong chuyến đi tới Mỹ, ông gặp gỡ những người Việt đã tham gia lĩnh vực chip 20-30 năm. "Họ vẫn đau đáu tình yêu nước, sẵn sàng dạy nghề, sẵn sàng rời các hãng bán dẫn lớn để về làm cho doanh nghiệp Việt", ông kể.
Về nhân lực cho ngành bán dẫn, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nói tại sự kiện: "Làm thế nào để có nhân lực? Quan trọng là phối hợp giữa doanh nghiệp và các trường đại học", Bộ trưởng cho hay. Ông lấy ví dụ ở Trung Quốc, mỗi khoa hợp tác với một doanh nghiệp trong ngành, họ dạy một năm, doanh nghiệp dạy ba năm. Khi sinh viên ra trường, doanh nghiệp sử dụng ít nhất một nửa nguồn lực.
Ông cũng cho biết Bộ Thông tin và Truyền thông quyết tâm ban hành chiến lược quốc gia về bán dẫn trong tháng 6.
Chiến lược này được Bộ chủ trì soạn thảo năm 2023, với mục tiêu Việt Nam có 50 nghìn kỹ sư thiết kế, hàng trăm nghìn kỹ sư, lao động kỹ thuật trong các ngành liên quan, đưa Việt Nam đến 2030 trở thành một trung tâm về công nghiệp vi mạch bán dẫn với các hoạt động thiết kế, đóng gói và kiểm thử. Từ mục tiêu này sẽ đưa ra các nhiệm vụ trọng tâm trong việc cải thiện thể chế, chính sách, phát triển và đào tạo nhân lực, nghiên cứu, hỗ trợ khởi nghiệp, hình thành hệ sinh thái vi mạch bán dẫn Việt Nam, hợp tác quốc tế.
"Chúng ta sẽ phát triển chip trong một bức tranh lớn hơn. Lĩnh vực thiết kế chip đạt 60 tỷ USD, ngành công nghiệp bán dẫn là 600 tỷ USD, nhưng công nghiệp điện tử là 3.000 tỷ USD, do vậy phải phát triển đồng thời với ngành công nghiệp điện tử Việt Nam. Bây giờ, các thiết bị điện tử bắt đầu chuyển sang hướng có AI và đây là cơ hội", Bộ trưởng nói thêm.
Cũng tại sự kiện, Vinasa tuyên bố ông Trương Gia Bình sẽ là Chủ tịch Ủy ban Công nghiệp Bán dẫn Việt Nam, được Hiệp hội thành lập hồi tháng 1. Mục tiêu của Ủy ban là tập hợp lực lượng chuyên gia, doanh nghiệp, đối tác để tham gia làn sóng bán dẫn, thúc đẩy ngành công nghiệp thông qua các hoạt động đào tạo nguồn nhân lực, phổ biến kiến thức, kinh nghiệm, kết nối hợp tác, nghiên cứu và phát triển.