Cựu giám đốc ngân hàng trung ương Canada Mark Carney, cựu phó thủ tướng kiêm cựu bộ trưởng tài chính Chrystia Freeland, cựu bộ trưởng nội các Karina Gould và cựu nghị sĩ đảng Tự do Frank Baylis, ngày 24/2 tham gia tranh luận trực tiếp bằng tiếng Pháp trong cuộc đua kế nhiệm Thủ tướng Justin Trudeau.
Trong cuộc tranh luận, 4 ứng viên thủ tướng hàng đầu của đảng Tự do cầm quyền dành phần lớn thời gian nói về sự cần thiết của việc chống lại lời đe dọa áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Carney, người dẫn đầu trong các cuộc thăm dò, đang được người dân Canada ủng hộ để đàm phán thương mại với ông Trump và các vấn đề song phương với Mỹ.

Từ trái qua phải: Mark Carney, Chrystia Freeland, Karina Gould và Frank Baylis, trước màn tranh luận của ứng viên lãnh đạo đảng Tự do tại trường quay ở Montreal, Canada, ngày 24/2. Ảnh: AFP
"Lúc này, Canada đang đối mặt cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất. Tôi biết cách xử lý khủng hoảng", ông nói. "Chúng ta phải thừa nhận ông Trump bây giờ không còn là ông Trump trước đây. Ông ấy đã thiên nhiều hơn về chủ nghĩa đơn phương, cô lập và hành xử quyết liệt hơn".
"Trước đây ông ấy muốn một miếng bánh thị trường của chúng ta. Bây giờ ông ấy muốn cả đất nước chúng ta", Carney nói, đề cập việc ông Trump liên tục đòi sáp nhập Canada thành bang thứ 51 của Mỹ.
Freeland, người tham gia đàm phán thỏa thuận thương mại Mỹ - Canada - Mexico trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, cho hay Tổng thống Mỹ khi đó đã tuyên bố sẽ phát động chiến tranh kinh tế với Canada.
"Ông Trump là mối đe dọa lớn nhất với Canada kể từ Thế chiến II", bà nói. "Nhưng lần này, lời đe dọa còn nghiêm trọng hơn. Ông ấy muốn biến Canada thành bang thứ 51".
Ngay sau khi nhậm chức hôm 20/1, Tổng thống Trump đã ký lệnh áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada, với lý do Canada là cửa ngõ dòng chảy nhập cư trái phép và ma túy fentanyl tràn vào Mỹ. Tuy nhiên, ông Trump ra lệnh hoãn áp thuế tới ngày 4/3 để có thời gian đàm phán.
Hiện chưa rõ Canada có đạt được thỏa thuận với Mỹ để dừng áp thuế trước hạn chót hay không. 75% hàng hóa và dịch vụ của Canada xuất khẩu sang Mỹ và Canada sẽ rơi vào suy thoái nếu các biện pháp thuế quan được Mỹ áp dụng.
Các ứng viên thủ tướng của đảng Tự do sẽ tiếp tục tranh luận vào ngày 25/2 bằng tiếng Anh. Đảng Tự do sẽ bầu lãnh đạo kế tiếp vào ngày 9/3 và người này sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo của Canada, thay thế ông Trudeau.
Hồng Hạnh (Theo AFP/Reuters)