"Cả Ukraine và Nga đều đã mất đi số sinh mạng mà không ai có thể tin nổi. Hàng trăm nghìn binh sĩ đã thiệt mạng", Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nói trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Pháp Paris Match được phát hành hôm nay.
"Trung Đông tất nhiên là ưu tiên lớn, nhưng tôi nghĩ tình hình Trung Đông không khó khăn bằng vấn đề Ukraine với Nga", ông nói, trả lời câu hỏi về ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của chính quyền mới.
Tổng thống đắc cử Mỹ nhấn mạnh hai cuộc khủng hoảng này đều cần được giải quyết nhanh chóng vì "rất nhiều người đang chết", đồng thời mô tả cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở Paris tuần trước là "tốt đẹp".
Tổng thống Zelensky hôm 10/12 nói rằng ông biết ơn "quyết tâm mạnh mẽ" của ông Trump nhằm chấm dứt chiến sự ở Ukraine.
Khi tranh cử tổng thống, ông Trump từng tuyên bố có thể chấm dứt xung đột ở Ukraine trong vòng 24 giờ. Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social ngày 8/12, ông nhấn mạnh "cần phải có lệnh ngừng bắn ngay lập tức và các cuộc đàm phán nên bắt đầu".
Reuters hôm nay dẫn 4 nguồn tin cho biết ông Trump, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thống Ukraine Zelensky đã trò chuyện riêng trong 35 phút mà không có cố vấn bên cạnh, khi gặp nhau tại Paris hôm 7/12. Đây cũng là cuộc gặp đầu tiên giữa ông Trump và ông Zelensky từ khi ông Trump đắc cử.
Trong cuộc trò chuyện, họ không thảo luận chi tiết cụ thể về tầm nhìn cho hòa bình, nhưng ông Trump nhắc lại muốn có lệnh ngừng bắn lập tức và đàm phán để nhanh chóng chấm dứt chiến sự.
Một nguồn tin nói rằng ông Trump cư xử thân thiện, tôn trọng, cởi mở và chăm chú lắng nghe ông Zelensky.
"Một số điểm chính đã được đề cập trong cuộc gặp, chẳng hạn hòa bình cần có sự đảm bảo vì lệnh ngừng bắn thôi là chưa đủ. Nga có thể phá vỡ lệnh ngừng bắn một lần nữa, như cách họ từng làm", nguồn tin từ văn phòng Tổng thống Ukraine cho hay.
Khi được hỏi ông Trump phản ứng thế nào về quan điểm này, nguồn tin nói "Ông ấy đang suy nghĩ về mọi chi tiết".
Ukraine từ lâu đã hối thúc chính quyền Tổng thống Joe Biden mời nước này gia nhập NATO, cho rằng họ cần được đảm bảo an ninh để ngăn chặn những cuộc xung đột sau này với Nga. Kiev tiếp tục duy trì thông điệp này, dù ông Zelensky gần đây cho rằng chiến sự cần được kết thúc bằng con đường ngoại giao để hạn chế đổ máu.
Một số quan chức thân cận với ông Trump cho biết Tổng thống đắc cử hướng các cuộc gặp tới việc xây dựng mối quan hệ cá nhân. Đây là chìa khóa cho cách ông tiến hành chính sách ngoại giao, trước khi đưa ra quyết định về cách thực hiện.
Một quan chức cho biết ông Macron và ông Zelensky có cùng quan điểm trong cuộc gặp ở Paris, nhưng họ thận trọng để không tỏ ra gây sức ép với ông Trump. Cả hai đều nhấn mạnh với Tổng thống đắc cử Mỹ rằng nếu không có sự hỗ trợ của Washington, Kiev sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Zelensky tin rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin chỉ dè chừng ông Trump, và có thể là cả Trung Quốc, trên trường quốc tế và bất kỳ nền hòa bình lâu dài nào cũng cần Mỹ phải "thực sự kiên quyết", quan chức Ukraine nói thêm.
Ông Trump thường xuyên cáo buộc các cường quốc châu Âu không chung tay giải quyết những vấn đề an ninh của NATO tại châu lục này. Theo hai nguồn tin, ông Macron đã tranh thủ cuộc gặp ở Paris để chứng minh châu Âu đã làm rất nhiều để hỗ trợ Ukraine và họ cũng sẵn sàng san sẻ gánh nặng an ninh theo cách công bằng hơn với Mỹ.
Quan chức khác cho biết lãnh đạo Pháp và Ukraine đã giải thích với ông Trump rằng Tổng thống Nga hiện nay không giống năm 2017, thời điểm lãnh đạo Mỹ - Nga có mối quan hệ khá tốt đẹp ở nhiệm kỳ đầu của ông Trump.
Nhóm của ông Trump hiện chưa lên tiếng về những thông tin này.
Cả ông Trump và những quan chức thân cận với ông phụ trách vấn đề Ukraine đều chưa công khai cách họ vạch ra giải pháp cho chiến sự hay nhìn nhận thế nào về việc Kiev đề xuất được đảm bảo an ninh.
Huyền Lê (Theo Reuters, AFP)