"Tôi sẽ gửi họ về các nước, hoặc chúng ta sẽ không tiếp tục làm ăn với những quốc gia đó", Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump giải thích về kế hoạch trục xuất người nhập cư bất hợp pháp trong cuộc phỏng vấn hôm 12/12 với TIME, khi ông được tạp chí này bình chọn là Nhân vật của năm 2024.
An ninh biên giới và nhập cư là hai chủ đề chính sách sẽ được ông Trump ưu tiên giải quyết trong nhiệm kỳ thứ hai tại Nhà Trắng. Ông đã nhiều lần tuyên bố trong giai đoạn vận động tranh cử rằng người nhập cư bất hợp pháp đang "xâm lăng" nước Mỹ, chỉ trích các nước khác "thả phạm nhân" và để mặc cho người có lý lịch bất hảo tìm đường đến Mỹ.
"Tôi muốn những người đó rời đi hết. Các nước khác phải nhận lại người. Nếu họ không nhận người, chúng ta sẽ không giao thương với những nước đó và sẽ áp thuế rất nặng. Khi họ gửi hàng hóa đến đây, họ sẽ phải chịu mức thuế cao và họ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong làm ăn với Mỹ", ông Trump tuyên bố.
Tổng thống đắc cử Donald Trump phát biểu ở Washington ngày 13/11. Ảnh: AP
Áp thuế hàng hóa là một trong những công cụ thường được ông Trump đề cập trong chính sách đối ngoại của mình. Ông dọa áp thuế 100% với hàng hóa từ những nền kinh tế mới nổi thuộc khối BRICS, nếu những nước này tìm cách thay thế đồng USD trong thương mại quốc tế. Ông còn cảnh báo áp thuế 25% với hai nước láng giềng Mexico và Canada, và tăng thêm 10% thuế với hàng hóa từ Trung Quốc. Cả ba nước đều là đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ.
Khi được hỏi về tuyên bố sẽ huy động quân đội tham gia chiến dịch trục xuất người nhập cư bất hợp pháp và điều này có thể xung đột với quy định pháp luật tại Mỹ, ông Trump nhắc lại quan điểm làn sóng người nhập cư bất hợp pháp là "một cuộc xâm lăng". Theo ông, tình trạng này buộc ông dùng đến Vệ binh Quốc gia và ông sẵn sàng huy động mọi nguồn lực quân đội để thực thi chính sách trong phạm vi pháp luật cho phép.
Các đời tổng thống Mỹ thuộc đảng Dân chủ lẫn Cộng hòa từng huy động Vệ binh Quốc gia hỗ trợ Biên phòng Mỹ tuần tra biên giới Mexico, chặn người vượt biên. Tuy nhiên, chưa có chính quyền nào trước đây điều động quân đội hỗ trợ bắt giữ và trục xuất người nhập cư bất hợp pháp.
Tom Homan, người được ông Trump chỉ định làm "ông trùm biên giới" phụ trách chiến dịch trục xuất trong chính quyền mới, hôm 8/12 nói với Fox rằng Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ được yêu cầu hỗ trợ về vận chuyển, xây dựng hạ tầng, tình báo và nhận diện mục tiêu trong chương trình trục xuất. Dù vậy, ông cam kết quân đội sẽ không trực tiếp tham gia bắt giữ, mà công việc này sẽ được giao cho lực lượng hành pháp chuyên trách về nhập cư.
Ông Trump cũng không loại trừ phương án xây thêm cơ sở tập trung và trục xuất người nhập cư bất hợp pháp, dù ưu tiên của ông là cho họ hồi hương càng sớm càng tốt.
"Tôi sẽ làm mọi cách để họ rời khỏi nước này, miễn thành công là được", ông Trump nói. "Chúng ta vẫn cho phép người nước khác đến Mỹ, nhưng họ phải đến đây bằng con đường hợp pháp".
Trong cuộc phỏng vấn với NBC hôm 8/12, ông Trump tuyên bố mục tiêu 4 năm tới của ông là trục xuất toàn bộ người nhập cư bất hợp pháp trên đất Mỹ.
Theo báo cáo hồi tháng 1/2022 của Bộ An ninh Nội địa Mỹ, khoảng 11 triệu người nhập cư bất hợp pháp đang sống tại nước này. Tổ chức tư vấn chính sách Hội đồng Nhập cư Mỹ nhận định chính phủ có thể mất khoảng 1.000 tỷ USD và hơn một thập kỷ mới có thể trục xuất hết số người nhập cư bất hợp pháp đó.
Thanh Danh (Theo NY Post, Reuters)