![]() |
Tony trong buổi họp báo tại Hà Nội. Ảnh: H.T. |
Khởi nghiệp từ kinh doanh trong lĩnh vực âm nhạc, năm 2000 sau những chuyến bay giá rẻ tới châu Âu và Mỹ, Tony Fernandes tự hỏi tại sao ở châu Á đi lại bằng hàng không vẫn còn là cái gì đó quá xa xỉ, sao mình không làm được như người Mỹ. Từ bỏ kinh doanh âm nhạc, với số vốn 1 triệu ringit trong tay, Tony sáng lập ra Tune Air Sdn Bhd với mục tiêu cung cấp các chuyến bay với chi phí phải chăng cho người dân Malaysia.
Năm 2001, Tony và ba cộng sự mua hãng hàng không AirAsia từ công ty DRB Hicom với số tiền vỏn vẹn 25 cent. Dự án ban đầu của Tune Air là cải tổ AirAsia với 200 nhân viên thành hãng hàng không cước phí thấp, không phục vụ bữa ăn miễn phí giống như các hãng Southwest Airlines của Mỹ và Ryanair tại châu Âu.
Dưới sự lãnh đạo của Tony, hãng hàng không non trẻ với gánh nặng nợ nần 40 triệu Ringgit bắt đầu phát triển và khởi sắc. Hãng thanh toán được tất cả các khoản nợ và thu được lợi nhuận kể từ ngày đầu tiên hoạt động. Chưa đầy 4 năm hoạt động, AirAsia đã phát triển từ 2 máy bay lên 45 máy bay, vận hành hơn 100 chuyến bay nội địa và quốc tế hằng ngày. Năm 2004, AirAsia thiết lập liên doanh tại Thái Lan và Indonesia với 49% cổ phần tại mỗi liên doanh. Hiện AirAsia là hãng hàng không cước phí thấp lớn nhất Đông Nam Á.
Với khẩu hiệu "Giờ đây tất cả mọi người đều có thể bay", Air Asia tính vé trung bình 15 USD/giờ, chưa kể phụ phí khác. Để thu hút khách, có những đợt hãng cho không vé, chỉ tính phụ thu. Trong khi ngành hàng không thế giới lao đao vì giá dầu tăng và lo ngại khủng bố, Air Asia vẫn đạt tốc độ tăng trưởng hành khách tới 90% mỗi năm, lợi nhuận năm 2005 đạt 35 triệu USD.
Năm 2004, đưa AirAsia niêm yết thành công trên thị trường chứng khoán Malaysia và số cổ phiếu được đặt mua vượt quá gấp 3 lần. AirAsia hiện huy động vốn từ thị trường là 4, 2 tỷ ringgit (1,1 tỷ đôla).
Hỏi Tony bí quyết quản lý, anh trả lời: "Tôi không thay đổi ban lãnh đạo một hãng hàng không đang ngập trong nợ nần mà thay đổi cung cách làm việc và suy nghĩ của họ". Anh thổ lộ ý định một ngày không xa có thể liên doanh thành lập hãng hàng không giá rẻ tại VN.
Với tài năng lãnh đạo và kinh doanh, Tony được công nhận là một trong 25 ngôi sao châu Á trong năm 2004 do tạp chí Business Week bình chọn. Năm 2005, AirAsia được bình chọn vào danh sách các công ty châu Á “tốt nhất dưới 1 tỷ” được lập hàng năm bởi tạp chí Forbes.
Việt Phong