Ngày 15/3, phiên xử ông Trần Phương Bình (64 tuổi, cựu tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á - DAB); Phùng Ngọc Khánh (60 tuổi, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần M&C) và 6 bị cáo là cựu lãnh đạo, nhân viên DAB bước sang phần tranh luận.
Đại diện VKS xác định, quá trình điều tra và thẩm vấn tại tòa, ông Bình thừa nhận vì muốn kéo dài thời gian trả các khoản nợ đến hạn cho nhóm Công ty M&C nên đã bàn với Khánh sử dụng pháp nhân 5 công ty con để tiếp tục vay 1.680 tỷ đồng, lấy tiền đảo nợ.
Hồ sơ và phương án vay vốn đều do các bị cáo lập khống, không đủ điều kiện theo quy định. Tài sản đảm bảo chung cho các khoản vay này là quyền sử dụng hơn 62.000 m2 đất thuộc dự án 7,6 ha ở phường An Phú, quận 2 (nay là TP Thủ Đức) TP HCM. Các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa được công chứng và đăng ký giao dịch đảm bảo.
Ngoài ra, ông Bình còn bảo lãnh cho M&C vay hai khoản trị giá 146 tỷ đồng để thanh toán tiền gốc và lãi lô trái phiếu. Tài sản đảm bảo là hơn 2,6 triệu cổ phần của Công ty CP Địa ốc Sài Gòn M&C (Tòa nhà Sài Gòn One Tower) không đủ căn cứ định giá.
Theo VKS, ông Bình là người có vị trí, vai trò cao nhất trong vụ án khi đã chỉ đạo cấp dưới làm các thủ tục giải ngân, nhận tài sản thế chấp không đủ đảm bảo cho khoản vay; bảo lãnh cho công ty không đủ điều kiện phát hành trái phiếu vay tiền dẫn đến gây thiệt hại cho DAB tổng cộng hơn 5.500 tỷ đồng (nợ gốc 1.826 tỷ đồng, tiền lãi 3.674 tỷ đồng).
"Bị cáo Bình biết sai nhưng vẫn chỉ đạo cấp dưới cho vay để đảo nợ. Do đó, việc VKS truy tố bị cáo với vai trò chủ mưu là có căn cứ đúng người, đúng tội", đại diện VKS nêu quan điểm, đồng thời đề nghị HĐXX phạt ông Bình 20 năm tù. Tổng hợp với hình phạt trong các bản án trước đó, ông Bình phải chấp hành hình phạt tù chung thân.
Đối với bị cáo Khánh, VKS xác định đã có hành vi dùng nhiều pháp nhân công ty không đủ điều kiện để vay gây thiệt hại cho DAB. Bị cáo là người có vai trò thực hành tích cực với ông Bình, là người nhận và sử dụng toàn bộ số tiền DAB đã chuyển, nên phải chịu trách nhiệm về thiệt hại này.
Từ đó, VKS đề nghị toà tuyên phạt bị cáo Khánh 18-19 năm tù. Tổng hợp với các bản án trước đó, ông Khánh phải chấp hành hình phạt chung là 30 năm tù (mức cao nhất của hình phạt tù có thời hạn).
Đối với 6 bị cáo là cựu lãnh đạo, cán bộ DAB, VKS cho rằng họ thực hiện hành vi phạm tội theo mệnh lệnh của ông Bình, không hưởng lợi, nên đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ một phần trách nhiệm, tuyên phạt mức án 2-10 năm tù.
Về trách nhiệm dân sự, VKS đề nghị tòa buộc bị cáo Phùng Ngọc Khánh phải bồi thường toàn bộ số tiền thiệt hại hơn 5.500 tỷ đồng; dành quyền khởi kiện cho các bên nếu có tranh chấp; kê biên 18 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là tài sản thế chấp... để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án.
Trước đó, trong phần thẩm vấn, ông Bình nhận mọi trách nhiệm hình sự trước pháp luật về sai phạm của mình, song ông cho rằng sẽ quá oan ức nếu phải bồi thường khoản thiệt hại này. Theo cựu tổng giám đốc DAB, sai phạm của mình không bắt nguồn từ mục đích tư lợi, tài sản đảm bảo đủ khả năng khắc phục thiệt hại nếu được định giá đúng, đề nghị các cơ quan tố tụng xem xét.
Về khoản thiệt hại, bị cáo Khánh chấp nhận về số nợ gốc, song không đồng ý với cách tính lãi suất của DAB (tiền lãi 3.674 tỷ đồng) cũng như việc định giá tài sản thế chấp của các cơ quan tố tụng và cơ quan chức năng. Ông Khánh mong HĐXX xem xét thấu đáo.
Hải Duyên