Ông Trần Bảo Minh: 'Kinh doanh sữa tươi đừng nghĩ đến lãi'

Ông Trần Bảo Minh, Tổng giám đốc Công ty cổ phần sữa quốc tế IDP đánh giá, với mức tăng dân số khoảng 1,2% một năm, GDP tăng 6-8%, thu nhập bình quân đầu người ngày một cải thiện, Việt Nam là thị trường có nhu cầu tiêu thụ cao các sản phẩm từ sữa.

Theo dự đoán của Euromonitor International, đến 2020, trung bình mỗi người Việt tiêu thụ 27-28 lít sữa trong năm. Song, CEO IDP lại nhìn nhận, không nên thu lãi khủng từ phân khúc kinh doanh này.

- Nhiều người cho rằng kinh doanh sữa tươi là ngành siêu lợi nhuận, nhưng ông bác bỏ điều này. Lý do vì sao, thưa ông?

- Đó là một ý nghĩ thiển cận. Kinh doanh sữa tươi trong quan điểm của các tập đoàn thực phẩm là ngành không lợi nhuận. Sữa ở các nước phương Tây giống như nước, một sản phẩm cơ bản, không cần quảng cáo, không cần chi phí phát sinh.

Vì sữa tươi vốn là một thực phẩm thiết yếu trong mỗi gia đình, người tiêu dùng nên có quyền bình đẳng như nhau, cũng như trẻ em đều có quyền được uống sữa tươi để tốt cho sức khỏe.

Tất nhiên, kinh doanh thì phải đảm bảo lợi nhuận mới có thể duy trì. Chúng tôi chọn nguồn thu khác từ việc sản xuất các sản phẩm sữa chất lượng cao đến người tiêu dùng như sữa bắp non, sữa trái cây… thay vì nguồn thực phẩm cơ bản như sữa tươi.

- Ông đánh giá thế nào về thị trường sữa hiện nay?

- Những năm gần đây, đời sống người dân đã cải thiện, nhu cầu dinh dưỡng ngày một cao hơn. Khác với trước đây, thị trường Việt Nam đã bắt đầu có một thế hệ “bơ sữa”, nghĩa là người tiêu dùng đã quá quen với việc dùng sữa bò và các chế phẩm từ sữa.

Tuy nhiên, lợi dụng sự non nớt của thị trường, nhiều doanh nghiệp đã không sòng phẳng khi đánh đồng các khái niệm với nhau. Theo tôi biết, hiện thị trường sữa nước chỉ có khoảng 30% sữa tươi, phần còn lại là sữa hoàn nguyên nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn cứ truyền thông đến người tiêu dùng các sản phẩm đó là sữa tươi, sữa tiệt trùng…

Tôi không nói sữa hoàn nguyên là không tốt. Nó vẫn tốt, vẫn cung cấp chất dinh dưỡng nhưng chúng ta phải sòng phẳng về mặt thông tin, không lập lờ để người dân hiểu rõ và đưa ra chọn lựa thích hợp cho mình. Bởi người tiêu dùng hiện nay cẩn trọng trong lựa chọn thực phẩm hơn trước rất nhiều, sự thiếu minh bạch về mặt thông tin khiến họ sẽ hoài nghi và không tin tưởng.

- Vậy theo ông, làm cách nào để người tiêu dùng không rơi vào "ma trận" quảng cáo sữa?

- Trước đây, sự chênh lệch giữa giá sữa ngoại và sữa nội khá là cao, khoảng vài chục phần trăm, sữa ngoại đa số là bán trong siêu thị. Nhưng nay, nhiều người tiêu dùng có thu nhập trung bình và khá đã bắt đầu có xu hướng lựa chọn sữa ngoại từ Mỹ, Australia, New Zealand…, thông tin đến với họ ngày càng nhiều.

Thống kê từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, sản xuất sữa trong nước mới chỉ đáp ứng hơn 30% nhu cầu, khoảng 70% còn lại phụ thuộc hoàn toàn vào nhập khẩu. Vì thế, người tiêu dùng vô tình bị rơi vào “ma trận” quảng cáo, khó phân biệt được chính xác nguồn sữa mình đang sử dùng đến từ đâu.

Tôi thấy rằng, thời gian giới, thị trường sữa trong nước sẽ tiếp tục mở rộng, nhưng sẽ không có nhiều sự cạnh tranh khốc liệt như hiện nay. Vì lúc đó nhận thức của người tiêu dùng đã thay đổi, sữa sẽ được nhìn nhận như là thức uống cơ bản như nước, những mẫu quảng cáo hào nhoáng sẽ không còn phù hợp nữa. Khi thị trường ổn định, sẽ chỉ còn những thương hiệu uy tín và vững chắc ở lại.

- Theo ý ông nói đó sẽ là cơ hội cho các sản phẩm từ nước ngoài?

- Tôi không có số liệu ở các ngành khác nhưng với ngành sữa, tỷ trọng sữa tươi nhập khẩu đang tăng trưởng rất tốt ở Việt Nam với vài trăm phần trăm mỗi năm dù chất lượng sữa nội địa được các chuyên gia đánh giá là cao so với các nước khác, như Trung Quốc chẳng hạn.

- Nguyên nhân của nghịch lý này là do đâu?

- Người tiêu dùng hiện tinh tế hơn rất nhiều, lựa chọn cũng khắt khe hơn. Phải nhìn nhận thực tế là Việt Nam không có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu để phát triển chăn nuôi bò sữa nên chăn nuôi vẫn phần lớn trong môi trường nhân tạo. Đồng thời, bò sữa ở các nước ôn đới như Australia có sản lượng và thời gian cho sữa cao hơn hẳn bò sữa ở các nước nhiệt đới.

Ở các nước phát triển, như Australia chẳng hạn, nhờ điều kiện đất đai phì nhiêu rộng lớn, nguồn nước và cỏ tươi có sẵn, các khu trang trại bò sữa lại cách xa khu dân cư và nhà máy nên môi trường rất trong lành. Nhờ những điều kiện lý tưởng đó mà bò không cần bổ sung thêm thức ăn công nghiệp, không bị gò bó nuôi nhốt trong chuồng trại.

Khi đó, chất lượng và mùi vị sữa thu hoạch được cũng sẽ cao hơn sữa từ bò nuôi bằng phương pháp công nghiệp. Điều này phản ánh qua hàm lượng các thành phần dinh dưỡng (canxi, đạm…) trong sữa bò chăn thả tự nhiên thường cao hơn.

Tôi có dịp tiếp cận với thung lũng Goulburn (Australia) nơi đóng gói sữa LiF. Ở đây, trung bình một con bò có tới một ha diện tích sống và ăn cỏ. Con bò cũng không bị ràng buộc phải cho ra sữa liên tục, khi tức sữa thì được đưa đi lấy sữa ở trung tâm khu chăn thả. Tôi bị thuyết phục cơ chế cho sữa tự nhiên đó và những quy định nghiêm ngặt vệ sinh thực phẩm của quốc gia này, nhằm cho ra một loại sữa vừa ngon vừa an toàn với sức khỏe người tiêu dùng.

- Đâu là lợi thế của IDP so với các doanh nghiệp cùng ngành?

- Đó là yếu tố truy xuất nguồn gốc. Ví dụ, chỉ cần ngày sản xuất trên nắp hộp sữa tươi LiF là người tiêu dùng có thể tra cứu được nguồn gốc sản phẩm… Truy xuất nguồn gốc, dù ở lĩnh vực nào cũng sẽ là động thái mang lại sự công bằng cho người tiêu dùng.

Tôi nghĩ đây là điều cần thiết và sẽ là điều bắt buộc của tất cả các nhà sản xuất và phân phối sản phẩm. Người tiêu dùng xứng đáng được minh bạch thông tin để có thể tự đưa ra quyết định của mình.

Riêng với sữa tươi LiF nhập từ Australia, thành viên của tập đoàn Freedom Foods sản xuất và đóng gói trong vòng 24 giờ tại nhà máy và được nhập nguyên hộp đến Việt Nam. Khâu truy xuất nguồn gốc còn giúp cho nhà sản xuất truy sản phẩm lỗi một cách chính xác để tìm ra cách giải quyết nhanh chóng và kịp thời, không ảnh hưởng đến toàn bộ nguồn sữa.

Thanh Thư