TAND TP HCM ngày mai (24/7) mở phiên xử bị cáo Phạm Công Danh (53 tuổi, cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng - VNCB, tập đoàn Thiên Thanh); Trầm Bê (59 tuổi, nguyên Phó chủ tịch thường trực HĐQT Ngân hàng TMCP Thương Tín - Sacombank) và 44 người khác về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng theo khoản 3 Điều 165 Bộ luật Hình sự 1999, có khung hình phạt 10-20 năm tù.
Trong phạm vi vụ án này, ông Danh và đồng phạm bị cáo buộc thực hiện hàng loạt hành vi sai phạm, gây thất thoát hơn 6.000 tỷ đồng của VNCB.
Phiên xử do thẩm phán Phạm Lương Toản (Chánh tòa Hình sự TAND TP HCM) làm chủ tọa, dự kiến kéo dài đến ngày 15/8.
Có tổng cộng gần 70 luật sư tham gia bào chữa, bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo, người có quyền và nghĩa vụ liên quan. Trong đó, ông Trầm Bê được 3 luật sư là Nguyễn Thị Mai Hồng, Phạm Ngọc Trung và Trần Quốc Khánh bảo vệ.
Ông Danh có 7 luật sư là Phan Trung Hoài, Trương Quốc Hòe, Hà Hải, Trần Minh Hải, Bùi Phương Lan, Chu Mạnh Cường, Bùi Thị Hồng Giang.
Ngoài ra, HĐXX cũng triệu tập 235 cá nhân và đơn vị tham gia phiên tòa với tư cách có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, người làm chứng. Trong đó có một số đại gia và lãnh đạo ngân hàng như: ông Trần Quí Thanh (Chủ tịch Tập đoàn Tân Hiệp Phát), bà Trần Ngọc Bích (con gái ông Thanh), bà Hứa Thị Phấn (nguyên Cố vấn cấp cao Ngân hàng Đại Tín, chỉ còn 7% sức khỏe), ông Trần Bắc Hà (nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV), bà Vũ Bạch Yến (Chủ tịch HĐQT Ngân hàng CBBank)…
Ông Trần Bắc Hà có đến tòa lần này?
Tại phiên xử lần trước, cơ quan công tố nhiều lần đề nghị triệu tập bằng được ông Trần Bắc Hà và Đoàn Ánh Sáng, Trần Lục Lang (2 phó Tổng giám đốc của BIDV) để thẩm vấn việc phê duyệt cho các công ty của ông Danh vay 4.700 tỷ đồng. Tuy nhiên, chỉ có ông Sáng có mặt.
Đại diện của ông Trần Bắc Hà sau đó nộp cho HĐXX hồ sơ thể hiện một ngày trước phiên xử (7/1) cựu chủ tịch BIVD đã qua Singapore chữa bệnh ung thư. Sau khi tòa trả hồ sơ để điều tra bổ sung, ông Hà được cho là trở về Việt Nam tiếp tục điều trị bệnh, rồi sang Lào sinh sống.
Hiện, các thông tin liên quan việc triệu tập ông này chưa được TAND TP HCM công bố.
Liên quan đến việc phê duyệt chủ trương cho 12 công ty của ông Danh vay 4.700 tỷ đồng, hôm 30/6, Ủy ban Kiểm tra Trung ương ra quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ khỏi Đảng đối với ông Trần Bắc Hà; cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng đối với ông Đoàn Ánh Sáng; cảnh cáo ông Trần Lục Lang.
Nhiều lãnh đạo ngân hàng vướng lao lý
Theo cáo buộc, quá trình điều hành VNCB (2013-2014), ông Danh cần tiền trả nợ trước đó, tiền duy trì hoạt động và đảm bảo tính thanh khoản của ngân hàng, tăng vốn điều lệ… nhưng không thể trực tiếp vay của ngân hàng do mình làm chủ.
Ông Danh chỉ đạo Phan Thành Mai (Tổng giám đốc VNCB) và các bị cáo dưới quyền dùng tiền của VNCB đảm bảo cho 29 lượt công ty (do Danh thành lập, hoặc đi mượn) vay hơn 6.100 tỷ đồng tại ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank.
Tháng 4/2013, ông Danh gặp ông Trầm Bê và Phan Huy Khang (Tổng giám đốc Sacombank) đặt vấn đề vay vốn, bảo lãnh bằng tiền của VNCB. Biết rõ Chủ tịch VNCB và đồng phạm làm trái quy định, song ông Trầm Bê vẫn đồng ý phê duyệt cho vay với điều kiện "phải có tài sản đảm bảo là bất động sản hoặc tiền gửi tại Sacombank". Cả ba thống nhất cho ông Danh vay tối đa 1.800 tỷ đồng và dùng tiền gửi của VNCB tại Sacombank để đảm bảo.
Tương tự, ông Danh dùng các công ty do mình lập ra đặt vấn đề vay của BIDV 4.700 tỷ đồng thông qua ông Đoàn Ánh Sáng và Trần Lục Lang, tiếp tục đảm bảo bằng tiền gửi tại BIDV.
Chủ tịch VNCB mượn pháp nhân các công ty của Nguyễn Việt Hà (Tổng giám đốc Công ty cổ phần quản lý quỹ Lộc Việt), Đặng Thị Bích Thủy, Đinh Việt Cường (Giám đốc, phó Giám đốc Khối khách hàng doanh nghiệp TPBank) vay của TPBank 1.666 tỷ đồng và sử dụng 1.700 tỷ tiền gửi của VNCB tại nhà băng này đảm bảo.
Kết quả điều tra xác định tất cả các thủ tục vay vốn trên đều là giả tạo để chuyển tiền cho ông Danh sử dụng. Do các công ty của ông Danh không thể trả nợ, 3 nhà băng đã thu hồi tiền cho vay từ tiền gửi của VNCB nên không thiệt hại. Nhưng việc này đã khiến VNCB thiệt hại hơn 6.100 tỷ đồng.
Trong đó, ông Trầm Bê bị cáo buộc giúp ông Danh rút trái phép 1.800 tỷ đồng, nhóm bị cáo thuộc Ngân hàng BIDV gián tiếp gây thiệt hại cho VNCB 2.550 tỷ đồng, số thiệt hại còn lại do người của TPBank giúp sức ông Danh gây ra.
Hồi tháng 1, TAND TP HCM đã đưa vụ án ra xét xử. Sau một tháng, tòa tuyên trả hồ sơ điều tra làm rõ 6 vấn đề liên quan. Tuy nhiên, đến ngày 20/6, VKSND Tối cao bổ sung tài liệu và khẳng định "kết quả điều tra bổ sung không làm phát sinh, thay đổi nội dung vụ án" đã nêu tại cáo trạng năm 2017.
Trong giai đoạn một của vụ án, ông Danh và đồng phạm đã bị xét xử và tuyên phạt án tù chung thân về các tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Làm giả con dấu tài liệu của cơ quan tổ chức. Tòa cũng buộc ông Danh và những người liên quan phải trả lại số tiền 9.000 tỷ đồng gây thiệt hại cho VNCB |
Kỳ Hoa