Chiều 13/10, phiên xử ông Tất Thành Cang, cựu phó bí thư Thành ủy TP HCM; Trần Công Thiện, 57 tuổi, cùng 8 bị cáo khác về sai phạm trong việc bán rẻ hai dự án đất công Khu dân cư Phước Kiển (huyện Nhà Bè) và Khu dân cư Ven Sông (quận 7) chuyển qua tranh luận.
Công ty TNHH Một thành viên Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận có 100% vốn Nhà nước, thuộc Ban Tài chính quản trị Thành ủy TP HCM (nay là Văn phòng Thành ủy). Doanh nghiệp này được giao quản lý hai dự án trên.
Phát biểu quan điểm giải quyết vụ án, đại diện VKS cho biết, việc chuyển nhượng dự án là tài sản nhà nước phải có thẩm định, đấu giá công khai theo quy định của Luật Quản lý tài sản nhà nước. Tuy nhiên, trong vụ án này, bị cáo Tất Thành Cang, Trần Công Thiện và những người khác đã không thực hiện đúng các quy định, chuyển nhượng cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá thấp hơn giá thị trường, gây thiệt hại hơn 730 tỷ đồng của Nhà nước.
"Các bị cáo đều là người có trình độ, nhận thức và đa phần là cán bộ, lãnh đạo, đều nhận thức được hành vi của mình là đúng hay sai. Tuy nhiên, vì động cơ cá nhân, nhận thức pháp luật, tình cảm... đã thực hiện những hành vi sai phạm, gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn; làm giảm uy tín của các cơ quan nhà nước nên phải xử lý nghiêm", đại diện VKS nêu quan điểm.
Ông Tất Thành Cang tại tòa. Ảnh: Thanh Tùng
Đối với bị cáo Tất Thành Cang, VKS cho rằng, ông này với vai trò là Phó bí thư Thường trực Thành ủy, là người đứng đầu được giao quản lý tài sản Nhà nước, buộc phải biết việc chuyển nhượng phải được thực hiện theo quy định. Tuy nhiên, bị cáo vẫn bút phê vào tờ trình của Văn phòng Thành ủy, đồng ý cho Công ty Tân Thuận chuyển nhượng đất tại dự án Khu dân cư Phước Kiển cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá 1,29 triệu đồng/m2 mà không trình Ban thường vụ Thành ủy.
Hậu quả của việc chuyển nhượng đất này đã gây thất thoát cho Nhà nước 202 tỷ đồng. Ban đầu, bị cáo không thừa nhận hành vi nhưng sau này và quá trình xét xử tại tòa đã nhận thức được hành vi sai phạm của mình. Sau khi phát hiện sai phạm, bị cáo đã chỉ đạo đàm phán, hủy hợp đồng khắc phục qậu quả.
Đại diện VKS cũng ghi nhận thêm nhiều tình tiết giảm nhẹ khác cho ông Cang như gia đình có công với cách mạng, có nhiều đóng góp cho thành phố... Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo mức án 8-10 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí theo khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự.
Ngoài vụ án này, hồi tháng 6, ông Cang bị tuyên phạt 8 năm 6 tháng tù do sai phạm trong việc bán rẻ 9 triệu cổ phiếu của Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco) - công ty con của Công ty TNHH MTV phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC, 100% vốn nhà nước).
Bị cáo Trần Công Thiện người cầm đầu vụ án được dẫn vào tòa. Ảnh: Thanh Tùng
Đối với bị cáo Trần Công Thiện, VKS nhận định, với vai trò là Tổng giám đốc Công ty Tân Thuận và là thành viên Hội đồng thành viên, đã thực hiện sai phạm ở cả hai dự án nên phải chịu trách nhiệm cao nhất trong vụ án.
"Ở dự án Phước Kiển, bị cáo là người đã ký tờ trình gửi Hội đồng thành viên đề xuất chuyển nhượng cho Công ty Quốc Cường Gia Lai, nhưng bản chất là bị cáo trình cho chính mình quyết định. Bởi thời điểm này bị cáo là thành viên duy nhất của Hội đồng thành viên", VKS phân tích. Cũng chính bị cáo là người đã chỉ đạo cấp dưới thuê Công ty TNHH Kiểm toán & Dịch vụ tin học TP HCM thẩm định, xác định phần diện tích đất đã đền bù tại dự án có giá bình quân hơn 1,05 triệu đồng/m2 và sau đó trực tiếp ký các hợp đồng chuyển nhượng dự án cho Quốc Cường Gia Lai với giá 1,29 triệu đồng/m2.
Tại dự án Khu dân cư Ven Sông, cuối tháng 9/2017, bị cáo Thiện đã ký văn bản gửi Văn phòng Thành ủy xin chủ trương phân chia sản phẩm bằng hình thức hoán đổi 10% vốn góp thành sàn căn hộ và thuận chủ trương cho Công ty Tân Thuận lập thủ tục chuyển nhượng dự án cho Công ty Quốc Cường Gia Lai làm chủ đầu tư. Công ty Tân Thuận sau đó đã chuyển nhượng toàn bộ 32.967 m2 đất thuộc khu 4 dự án (tức dự án Khu cao ốc căn hộ - thương mại ven sông Tân Phong) Khu dân cư Ven Sông, quận 7, cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá 20 triệu đồng/m². Đến nay, dự án không thể thu hồi gây thiệt hại hơn 532 tỷ đồng cho Nhà nước.
Xác định ông Thiện có vai trò là người cầm đầu trong vụ án, đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo 15-17 năm tù.
Là Phó Chánh văn phòng Thành ủy TP HCM, bị cáo Phạm Văn Thông quản lý trực tiếp tài sản của Thành ủy. Theo VKS, với cương vị được giao, lẽ ra bị cáo phải kiểm tra, giám sát, quản lý tài sản đảm bảo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, bị cáo đã trình và ký văn bản truyền đạt ý kiến phê duyệt của Phó bí thư Tất Thành Cang chấp thuận cho Công ty Tân Thuận chuyển nhượng dự án cho Quốc Cường Gia Lai, gây thiệt hại lớn cho Nhà nước. Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo 13-15 năm tù.
Đối với 7 bị cáo khác, đại diện VKS nhận định việc truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí là đúng người, đúng tội. Sau khi đánh giá tính chất, vai trò và ghi nhận những tình tiết giảm nhẹ của từng người, VKS đề nghị tòa tuyên phạt mức án từ 4 đến 13 năm tù.
Về trách nhiệm dân sự, VKS cho rằng, dự án Khu dân cư Ven Sông đã được Công ty Tân Thuận chuyển nhượng cho Quốc Cường Gia Lai phần diện tích hơn 11.900 m2 với giá 239 tỷ đồng. Kết quả định giá giá trị khu đất là 522 tỷ đồng, do đó số tiền thất thoát thực tế là 283 tỷ đồng. Phần đất này, Quốc Cường Gia Lai đã xây dựng dự án và bàn giao cho người dân nên không thể thu hồi. Do đó, VKS đề nghị tòa buộc bị cáo Thiện và những người liên quan đến sai phạm phải liên đới bồi thường. Phần diện tích còn lại của dự án, Viện đề nghị bàn giao cho UBND TP HCM xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.
Phiên tòa tiếp tục với phần bào chữa của các luật sư.
Hải Duyên