Mật ong quen thuộc với cuộc sống con người từ hàng nghìn năm nay, nhưng không phải ai cũng biết quá trình loài ong tạo ra những giọt mật sánh đặc.
Theo ScienceDirect, thế giới tự nhiên có hơn 20.000 loài ong và chỉ một số chủng tạo ra mật, trong đó có ong mật màu vàng.
Yếu tố cấu thành đàn ong hoặc tổ ong gồm: một ong chúa, hàng trăm con đực và hàng nghìn ong thợ (vốn là những con cái vô sinh). Nhiệm vụ của ong thợ là lấy mật từ hoa, tạo sáp, xây tổ và làm mật để nuôi sống những cá thể khác trong đàn.
Ong mật màu vàng là loài đặc biệt trong 20.000 giống ong hiện nay.
Loài ong hút mật hoa để tạo ra mật ong. Chúng phải bay xa đến 5 km tìm mật hoa. Mỗi cá thể có thể ghé thăm 100 đến 1.500 bông hoa trong mỗi chuyến đi để làm đầy dạ dày của chúng.
Theo nhiều nghiên cứu quốc tế, dạ dày ong có thể chứa đến 70 mg mật hoa và khi đầy, nó có thể nặng gần bằng trọng lượng của một cá thể ong.
Khi tìm được nguồn mật, các "công nhân" này sẽ dùng vòi dài để hút từng giọt từ tuyến mật của hoa vào dạ dày. Tiếp đó, dạ dày ong sẽ phân tích các loại đường phức hợp từ mật hoa thành nhiều loại đường đơn giản hơn và ít có xu hướng tinh thể hóa (còn gọi là kết tinh).
Ong thợ trở về đàn rồi chuyển nhượng mật này cho con khác gọi là ong nhai. Các "đồng đội" này tiếp tục thu thập mật hoa và nhai trong 30 phút. Các enzyme trong tuyến nước bọt của chúng sẽ biến mật hoa thành chất chứa mật ong cùng với nước trong lúc nhai. Chu trình này nhằm hạn chế khả năng xâm nhập của các loại vi khuẩn khi cất giữ.
Sau đó, ong sẽ đem mật hoa phân phối vào những lỗ sáp hình lục giác, mục đích khiến nước bay hơi để mật ong chứa ít nước hơn. Kế đến, chúng dùng cánh của mình quạt ra luồng khí nhằm đẩy nhanh sự bốc hơi nước cho đến khi mật ong đạt đến độ bão hòa (tỷ lệ nước gần 17 %). Khi mật đủ đặc, chúng sẽ đóng những lỗ chứa mật bằng một lớp sáp tươi, giúp lỗ sáp trở thành một lọ mật tí hon.
Ước tính một con ong cần phải bay hết 88.000 km và dùng đến hai triệu bông hoa để sản xuất 500 g mật. Trung bình, một cá thể ong có thể tạo ra 55-91kg mật trong một năm. Người nông dân sẽ kích thích cho ong sản xuất dư thừa lượng mật trong tổ để có thể thu thập mà không gây hại cho đàn.
Trong quá trình đi hút mật, ong còn thu thập cả phấn khi ghé thăm các loài hoa khác nhau. Quá trình đem phấn hoa từ cây này sang cây khác, loài ong cũng giúp thụ phấn cho hoa.
Nhờ quá trình thụ phấn được lặp đi lặp lại, các loài thực vật có thể tạo ra quả và hạt cho con người. Trên thực tế, một phần ba lượng thức ăn mà chúng có được là nhờ quá trình thụ phấn của ong.
Ong thu thập mật từ nhiều loài hoa, do đó mật của chúng sẽ có hàng trăm loại, có màu sắc, mùi và vị khác nhau. Một số loại mật ong còn có thể dùng làm thuốc.
Công ty TNHH Ong Mật Tracybee thành lập từ năm 2012, bởi gia đình có nghề nuôi ong truyền thống lâu năm. Thương hiệu áp dụng tiêu chuẩn của mật xuất khẩu cho tất cả sản phẩm cung ứng nội địa. Triết lý kinh doanh của Tracybee là: "Tình yêu sản phẩm luôn đến sau tình yêu con người, Tracybee nỗ lực để người dân, dù ở nước nghèo hay khó khăn, vẫn có thể sử dụng sản phẩm tốt".
Tracybee tuyển chọn nguồn mật khắt khe và kiểm soát từ khâu nuôi trồng, thu hoạch đến đóng gói, phân phối ra thị trường. Trước khi được gửi tận tay người tiêu dùng, mật ong phải trải qua kiểm nghiệm nghiêm ngặt nhằm đảm bảo các tiêu chí: không nhiễm đường, không tồn dư chất kháng sinh và không chứa chất biến đổi gen (non GMO). Chuỗi giá trị khép kín giúp doanh nghiệp chủ động áp đặt tiêu chuẩn cao nhất lên sản phẩm của mình.
CEO Lê Ngọc Thu Trang cho hay mật ong Việt thường được đánh giá là hàng thứ cấp, lòng tin của người tiêu dùng dành cho các sản phẩm sản xuất tại Việt Nam cũng chưa cao. Tuy nhiên, hồi tháng 6, Tracybee trở thành thương hiệu mật ong Việt đầu tiên giành giải thưởng cao nhất cuộc thi London Honey Awards 2021 (Anh).
"Giải thưởng quốc tế cho thấy chất lượng mật ong Tracybee không thua kém các thương hiệu hàng đầu trên thế giới. Vì vậy, người tiêu dùng đã có thêm tự tin khi sử dụng mật ong do chính người Việt Nam sản xuất", chị Thu Trang nói thêm.
Các sản phẩm của Tracybee.
Mật ong Tracybee đang được bán tại các hệ thống siêu thị Lotte, Aeon, Mega Market, Tops Market và các siêu thị khác trên toàn quốc.
Hiếu Châu