Quyết định kỷ luật được đưa ra tại cuộc họp do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì chiều 8/7, 16 ngày sau đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
Theo Văn phòng Trung ương Đảng, sau khi xem xét đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Bộ Chính trị nhận thấy Ban cán sự đảng UBND TP HCM nhiệm kỳ 2016-2021 đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo.
Hậu quả là UBND thành phố và nhiều tổ chức, cá nhân vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong quản lý tài chính, tài sản nhà nước; xảy ra nhiều vụ án, vụ việc trên địa bàn. Nhiều tổ chức đảng, đảng viên bị kỷ luật; một số cán bộ, đảng viên, trong đó có cả lãnh đạo chủ chốt của UBND thành phố và một số sở, ngành bị xử lý hình sự.
Ông Nguyễn Thành Phong trong thời gian giữ chức vụ Phó bí thư Thành ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch UBND thành phố đã vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm, quy định về trách nhiệm nêu gương. Ông cũng chịu trách nhiệm chính, trách nhiệm người đứng đầu đối với các vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng và UBND TP HCM nhiệm kỳ 2016-2021; chịu trách nhiệm trực tiếp, trách nhiệm cá nhân về những vi phạm, khuyết điểm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.
Bộ Chính trị đánh giá những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng UBND TP HCM nhiệm kỳ 2016-2021 "đã gây hậu quả rất nghiêm trọng", vi phạm của ông Phong "đã gây hậu quả nghiêm trọng, khó khắc phục, làm thất thoát rất lớn tài sản nhà nước". Những vi phạm này gây dư luận xấu, bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng bộ, chính quyền, sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và cá nhân ông Phong.
Trước đó ngày 22/6, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Bộ Chính trị xem xét, thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng UBND TP HCM nhiệm kỳ 2016-2021 và ông Nguyễn Thành Phong.
Ông Phong 60 tuổi, quê Bến Tre, trình độ tiến sĩ kinh tế, là Ủy viên Trung ương Đảng khóa XI, XII, XIII. Ông từng kinh qua các chức vụ Bí thư Trung ương Đoàn phụ trách phía Nam; Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn; Bí thư Quận ủy quận 2, TP HCM; Phó bí thư rồi Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre; Phó bí thư Thành ủy TP HCM, Chủ tịch UBND TP HCM. Cuối tháng 8/2021, ông Phong được điều động giữ chức Phó ban Kinh tế Trung ương.