Gần trưa 26/12, ông Nguyễn Hữu Tín, 62 tuổi, là người đầu tiên bị TAND TP HCM xét hỏi. Giọng rành rọt, bị cáo luôn bắt đầu bằng câu "kính thưa HĐXX".
Ông Tín bị cáo buộc đã bút phê chỉ đạo Lê Văn Thanh (Chánh Văn phòng UBND TP HCM) "giao Sở Tài nguyên - Môi trường hướng dẫn thủ tục" cho Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 (do Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ "Nhôm" làm Chủ tịch HĐQT) sớm hoàn tất thủ tục pháp lý và được thuê nhà đất rộng 5.000 m2 tại 15 Thi Sách, quận 1. Hành vi trái pháp luật của ông Tín và những người liên quan gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 800 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Hữu Tín tại tòa. Ảnh: Hữu Khoa.
Trả lời thẩm vấn, cựu Phó chủ tịch cho biết được UBND TP HCM giao quản lý đất đai, môi trường giai đoạn 2011-2016. Khu nhà đất số 15 Thi Sách là tài sản thuộc sở hữu Nhà nước nên trình tự thủ tục cho thuê phải được thực hiện theo sắp xếp của thành phố và kế hoạch của Ban chỉ đạo 09 do Chủ tịch Lê Hoàng Quân đứng đầu.
Thực tế, khu nhà đất này đã được UBND TP HCM sắp xếp theo quyết định của Ban chỉ đạo 09 - tức là đang cho Công ty TNHH MTV Phim Giải phóng (thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) thuê. Ông Tín không phải là thành viên Ban chỉ đạo 09.
Trả lời về việc nhận được công văn chỉ đạo của Bộ Công an, ông Tín nói công văn này đề nghị UBND TP HCM cho Công ty Bắc Nam 79 (công ty bình phong của Bộ Công an do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT) thuê khu nhà đất trên. Công văn này rất ngắn, không kèm tài liệu gì nên ông không xác định được tính pháp lý của khu đất. "Tôi có bút phê giao cho Lê Văn Thanh nghiên cứu làm công văn gửi Sở Tài nguyên - Môi trường tham mưu. Việc này là không đúng với trình tự", cựu Phó chủ tịch thừa nhận.
"Bị cáo căn cứ cơ sở nào khi ký công văn đồng ý cho Công ty Bắc Nam 79 thuê đất", chủ tọa hỏi.
"Tôi biết tôi sai rồi. Tôi chấp thuận chủ trương vì Bộ Công an nói đây là doanh nghiệp rất đặc thù, là đơn vị tình báo, vì mục đích kinh tế, an ninh trên địa bàn...", ông Tín nói.
Bị cáo cũng thừa nhận, việc giao đất là tài sản của Nhà nước phải qua đấu giá, hoặc do Thủ tướng quyết định, nhưng đã không thực hiện theo quy định. "Tôi chấp nhận cáo buộc, không oan sai. Chỉ xin tòa, VKS xem xét lại khi nói tôi có vai trò chủ mưu. Tôi không chỉ đạo các bị cáo khác, tôi cũng không vì động cơ cá nhân", ông Tín nói.
Được gọi lên xét hỏi sau đó, bị cáo Lê Văn Thanh nói lời khai của ông Tín là "đúng sự thật", đồng thời thừa nhận hành vi sai phạm trong việc tham mưu cho cấp trên ký duyệt chủ trương trái quy định.
Là người soạn công văn cho Thanh ký gửi Sở Tài nguyên - Môi trường tham mưu thủ tục cho thuê đất, bị cáo Nguyễn Thanh Chương (nguyên Trưởng Phòng đô thị UBND TP HCM) cho rằng mình không sai, chỉ truyền đạt chính xác những nội dung ông Tín đưa ra. "Với tư cách là Phó chủ tịch thành phố, ông ấy chỉ đạo thì bị cáo soạn lại văn bản để trình lên Ủy ban. Cho đến khi làm việc với cơ quan điều tra bị cáo mới biết mình làm không đúng", Chương nói.
Quan điểm này cũng được bị cáo giải thích cho hành vi soạn công văn trình cấp trên ký duyệt chủ trương cho Công ty Bắc Nam 79 thuê đất là căn cứ trên văn bản tham mưu của Sở Tài nguyên - Môi trường do bị cáo Đào Anh Kiệt ký.
Chiều nay phiên tòa tiếp tục với phần xét hỏi các bị cáo khác.
Cựu Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Đào Anh Kiệt. Ảnh: Hữu Khoa.
Theo cáo trạng, năm 2014, Bộ Công an có nhiều văn bản đề nghị UBND TP HCM tạo điều kiện cho Công ty Bắc Nam 79 được giao chỉ định nhà đất số 15 Thi Sách nhằm phục vụ công tác nghiệp vụ ngành công an. Ông Tín biết rõ khu đất này là tài sản Nhà nước, nhưng không báo cho Chủ tịch TP HCM - Trưởng ban chỉ đạo 09, Sở Tài chính, tham mưu mà tự ý bút phê chỉ đạo "giao Sở Tài nguyên - Môi trường hướng dẫn thủ tục".
Lê Văn Thanh, Nguyễn Thanh Chương, Trương Văn Út (Phó Phòng quản lý đất đai), Đào Anh Kiệt (Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường) sau đó đã tham mưu cho ông Nguyễn Hữu Tín ký ban hành chủ trương quyết định cho thuê đất, bán chỉ định nhà và khấu trừ tiền thuê khu đất trái quy định.
Nhà chức trách xác định, ông Tín và đồng phạm đã tạo điều kiện cho Vũ "Nhôm" và đối tác xây công trình 18 tầng, bán cho hơn 110 khách trong và ngoài nước thu hơn 1.033 tỷ đồng. Hậu quả của vụ án là gây thất thoát 6,8 tỷ đồng do Công ty Bắc Nam 79 được khấu trừ tiền bồi thường vào thuê đất và 802 tỷ đồng giá trị quyền sử dụng đất do chưa thu hồi được. Các bị cáo bị xét xử về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo khoản 3, Điều 219 BLHS 2015, có khung hình phạt 10-20 năm tù.
Liên quan đến những sai phạm trong việc chuyển giao dự án này, Phan Văn Anh Vũ bị TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt mức án 15 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; cựu Thứ trưởng Bộ Công an Trần Việt Tân nhận 36 tháng tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Các bị cáo đến tòa. Video: Văn Điệp.
Hải Duyên