Bén duyên với nghệ thuật thư pháp từ khi học lớp 6, đến nay đã 15 năm Dự theo nghề. Đây là năm thứ 7 ông đồ trẻ trình làng những bức thư pháp kết hợp với tranh 3D tại phố ông đồ dịp Tết và vẫn là người duy nhất trong khoảng 30 thầy đồ trên phố, làm được điều này.
Võ Đức Dự trưng bày bức thư pháp phối tranh 3D tại phố ông đồ, Phạm Ngọc Thạch, quận 1, sáng 9/1. Ảnh: Minh Tâm.
Năm 2017, lần đầu tiên Dự cho ra bức thư pháp tranh 3D trưng bày ở phố ông đồ với chữ "Lộc" trên cành đào uốn lượn. Dự kể, thời gian đầu chưa nắm chuẩn quy tắc phối hợp hai thể loại nên để hoàn thiện bức thư pháp đó anh đã phải hủy bỏ 5 bức khác, tốn hơn 50 triệu đồng tiền vật liệu.
"Vừa trưng bày ở phố ông đồ là có khách mua ngay với giá hơn 20 triệu đồng. Mặc dù không bù lại được chi phí ban đầu, mang lại niềm vui và sự đón nhận của khách, tôi không tiếc", Dự nói.
Nhưng sau bức đầu tiên, nhiều khách tham quan chỉ tò mò nhìn lướt qua. Năm đó, Dự bán được một, hai bức. Về sau, ông đồ Dự chủ động giải thích trực tiếp với khách về dòng thư pháp mới, làm video chia sẻ trên mạng xã hội. Ba năm trở lại đây, anh bán từ 10-30 bức dịp Tết.
"Khách đặt nhiều hơn nữa nhưng tôi không đủ thời gian để thực hiện", anh nói.
Võ Đức Dự lên màu những cánh hoa đào cuối để hoàn thiện bức thư pháp chữ "An" ở phố ông đồ, sáng 9/1. Ảnh: Minh Tâm.
Theo Dự, một bức thư pháp 3D cần ít nhất 15 ngày và trải qua nhiều công đoạn. Lên ý tưởng từ chữ vào tranh là bước đầu tiên và khó nhất. Anh phải phác thảo ra giấy, để khi thực hiện cây uốn lượn thành chữ thư pháp với dáng thế tự nhiên, không gượng ép.
Sau đó, Dự chọn thước lỗ ban và cung đẹp cho khung tranh theo phong thủy. "Đây là cách tôi lồng ghép yếu tố truyền thống vào trong tranh hiện đại", anh nói.
Tiếp đến, anh lựa chọn chất liệu (gỗ hoặc vải) để làm nền vẽ, dùng bột đá và màu vẽ để đắp nổi 3D tạo hình thế dáng theo nét chữ. Từ tạo dáng thế cho cây, Dự nặn thủ công để tạo hình hoa bằng đất sét sao cho tự nhiên nhất và đắp nổi lên khung tranh.
Lên màu tổng thể và lựa chọn những câu ca dao tục ngữ phù hợp để làm nổi bật chủ đề của bức tranh là bước cuối cùng. "Chẳng hạn chữ 'An' thì tôi sẽ kiếm những câu thơ, ca dao kết nối với chữ", Dự nói.
Hiện Dự làm hai dòng, loại cao cấp làm trên gỗ tự nhiên giá hơn 20 triệu đồng một bức, còn dòng thường trên nền gỗ ép giá khoảng 4 triệu đồng. Bên cạnh đắp nổi hoa mai, hoa đào ngày Tết, Dự còn đắp nổi thêm những linh vật phù hợp với năm đó.
Dạo quanh khu phố ông đồ, dừng lại gian hàng của Dự, Nguyễn Thế Nhân, 26 tuổi, một người yêu thư pháp, cho hay rất ấn tượng với bức thư pháp kết hợp tranh 3D hoa mai, hoa đào.
Theo anh Nhân, đây là một sáng tạo hay, sống động, không huyền ảo và mất đi cái hồn của thư pháp. "Vẽ cây mai, cây đào thành chữ thư pháp là khá độc đáo. Trong chữ có tranh và rất hợp với sắc xuân. Hiện nay giới trẻ đa số sống về hiện thực nên cách tân thư pháp sẽ dễ đi vào lòng người", anh nói.
Bức thư pháp đầu tay cành đào uốn lượn thành chữ "Lộc", Võ Đức Dự bán hơn 20 triệu vào dịp Tết năm 2017. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Là người sở hữu bức thư pháp 3D đầu tay, Anh Trương Vỹ Thành, 46 tuổi, giảng viên trường đại học sân khấu điện ảnh TP HCM cho biết, từ một gốc cây hoa đào, Dự đã "phù phép" thành chữ thư pháp, khiến cả mùa xuân như ùa về, mang đến cho anh sự may mắn, hạnh phúc.
"Tôi xuất thân từ dân nghệ thuật nên khi nhìn vào đó, tôi cảm nhận được cả sự tâm huyết và sự kỳ công của người nghệ nhân. Giá trị của nó không quan trọng ở tiền mà nằm ở sự sáng tạo. Người không hiểu thư pháp cũng có thể hiểu và hình dung rõ hơn về nó", anh nói.
Chị Vương Mỹ, 36 tuổi ở quận 8, mua bức thư pháp hoa đào chữ "An", hơn 20 triệu đồng tại phố ông đồ dịp Tết 2019. Chị kể, bức vẽ vừa kết hợp chữ thư pháp mà có tranh 3D, sống động và có linh khí riêng, tạo nên sự khác biệt so với những bức thư pháp ở phố ông đồ.
"Tôi treo ở phòng khách, bạn bè tới thăm đều rất ấn tượng và nhờ giới thiệu mua", chị Mỹ kể.
Theo chị Mỹ, ông đồ thường có tuổi mới thấy được "độ đầm" trong nghề nhưng chị khá bất ngờ trước Dự. "Sự bứt phá trong thư pháp của ông đồ trẻ này phù hợp với thời hiện đại ngày nay", chị nói.
Với Dự, thư pháp giúp cho anh trở nên hoàn thiện hơn về cách sống cũng như cách nhìn cuộc sống. Đôi khi hoàn thiện xong bức vẽ, anh thấy một cánh hoa không ưng ý là bỏ ngay và làm lại. "Mọi thứ phải hoàn hảo, tôi không tiếc thời gian bởi điều quan trọng tác phẩm của mình phải đẹp", Dự nói.
Mọi năm dịp Tết đến, Dự bán những bức tranh thư pháp gồm nhiều loại chữ như Lộc, An, Nhẫn, Phúc. Tết Quý Mão 2023, anh thực hiện 10 bức nhỏ đang trưng bày ở phố ông đồ và một bức thư pháp lớn gần một mét với chữ "Phúc". Dự kiến một tháng sẽ hoàn thành, giá bán gần 50 triệu đồng.
"Hai năm dịch vừa rồi mọi người đã quá mệt mỏi, tôi nghĩ còn gặp nhau ngay phút này nó là 'Phúc'. Tôi chọn làm chữ thư pháp chủ đề cho năm nay, mong muốn mang phúc đức đến với mọi nhà trong một năm mới nhiều an nhiên", Dự chia sẻ.
Sắp tới, ông đồ Đức Dự sẽ nghiên cứu nhiều hơn những thể loại khác như đưa cây tre, cây mai thật uốn dáng thành chữ thư pháp, góp phần cho bộ môn nghệ thuật này trở nên sống động hơn, nhưng không mất đi vẻ truyền thống.
Minh Tâm