Chiều 22/6, sau khi VKSND Cấp cao tại Hà Nội nêu quan điểm giải quyết vụ án liên quan tới kháng cáo của cựu chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Đinh La Thăng cùng sáu đồng phạm, các luật sư và bị cáo bước vào tranh luận.
Cơ quan công tố nhận định, cấp sơ thẩm tuyên ông Thăng phạm tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (điều 165 Bộ luật Hình sự 1999) với mức án 18 năm tù "là không oan".
“Đến nay không có tình tiết giảm nhẹ nào khác nên cần giữ nguyên mức án như cấp sơ thẩm tuyên”, VKS đề nghị với HĐXX phúc thẩm.
Ông Đinh La Thăng: Kết luận của VKS không công tâm
Cầm văn bản đọc khi tự bào chữa, ông Thăng nói không đồng tình toàn bộ nội dung đánh giá về vụ án mà VKS nêu bởi "phần lớn đã nêu tại bản án sơ thẩm".
“Những nhận định của VKS hoàn toàn thiếu căn cứ, thoát ly khỏi tranh tụng của phiên tòa trước đây cũng như chứng cứ luật sư thu thập cho tôi trong những ngày qua. Những kết luận đó mang tính quy chụp, không có lương tâm, không công tâm, không khách quan”, ông Thăng nói.
Cựu chủ tịch PVN đề nghị cấp phúc thẩm đặt sự việc vào bối cảnh diễn ra cách đây 10 năm. Khi đó thực hiện chủ trương xây dựng nền kinh tế đa ngành, PVN được đầu tư vào lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Tuy nhiên, do Chính phủ thay đổi chính sách nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, PVN phải ngừng thành lập ngân hàng của ngành mang tên Hồng Việt. Chính vì vậy, toàn bộ chi phí chuẩn bị đầu tư ngân hàng quy mô 5.000 tỷ đồng cùng mấy trăm con người cần giải quyết.
“Với trách nhiệm đứng đầu tôi cùng HĐQT có trách nhiệm xử lý. Việc này phải đặt trong bối cảnh đó không thể tách rời, cắt lát để tìm ra những lỗi mang tính thủ tục hoàn toàn không có căn cứ”, ông Thăng tự bào chữa.
Ông Thăng còn nói kết quả của việc đầu tư của PVN vào Oceanbank đã xử lý được hơn 300 tỷ đồng chi phí bỏ ra chuẩn bị xây dựng ngân hàng Hồng Việt. Việc đầu tư này có hiệu quả đem lại lợi nhuận cho tập đoàn, cũng là nhà nước. “5 năm liền PVN đều được chia cổ tức. Tiền thật chứ VKS nói tiền ảo tôi không đồng tình. Theo tôi biết tiền ảo mới xuất hiện ở Việt Nam mấy năm gần đây có tên bitcoin”, ông Thăng lập luận.
“Lẽ ra nỗ lực của tôi cũng như tập thể tập đoàn để khắc phục hệ lụy do thay đổi chính sách của Chính phủ phải được khen nhưng lại buộc tội tôi là bất công, mang tính quy chụp”, ông Thăng nhấn mạnh.
Ông đề nghị VKS xem xét trách nhiệm của mình vì cho rằng chuyển công tác khỏi PVN từ tháng 8/2011. “Khi tôi chuyển công tác mọi việc đều tốt đẹp. Cổ tức tiền đầu tư ngân hàng được chia hết đến năm 2013. Năm 2011, Ngân hàng Nhà nước vẫn đánh giá Oceanbank loại A, năm 2013, 2014 vẫn xếp loại B. Không phải PVN đánh giá, đây là thật và cũng được công khai”, ông Thăng nói.
Ông Thăng tiếp tục khẳng định việc PVN mất vốn do Oceanbank bị Ngân hàng Nhà nước mua 0 đồng. “Còn việc VKS nêu việc mất vốn chỉ là vấn đề thời gian thì xin thưa khi đó không có cảnh báo nào Oceanbank mất vốn trong tháng tới. Nếu có cảnh báo nào thì các ngân hàng sẽ đều họat động tốt. Vì vậy quan điểm này hoàn toàn không có căn cứ”, ông Thăng nói thêm.
“Đề nghị tuyên tôi không có tội, mà thực tế tôi không cố ý làm trái, mà làm đúng chủ trương, có hiệu quả”, ông Thăng trình bày và ví von "trong bóng đá, không phải cứ chạm tay vào bóng trong vòng cấm địa là phạt đền, phải xét đến lỗi chủ quan, khách quan”.
Luật sư đề nghị tuyên ông Đinh La Thăng không phạm tội
Trước đó, các luật sư bào chữa cho ông Thăng cũng đưa ra nhiều lập luận chứng minh thân chủ mình không phạm tội.
Luật sư Phan Trung Hoài giải thích ông Thăng ký ban hành Nghị quyết góp vốn vào Oceanbank cuối năm 2008 nhưng không báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng vì đây mới là chủ trương, chưa phải là quyết định đầu tư. Thủ tướng chỉ quy định trước khi thực hiện đầu tư phải xin ý kiến và thực tế sau khi được đồng ý PVN mới thực hiện đầu tư vào Oceanbank.
Việc đánh giá năng lực của Oceanbank trước khi góp vốn, luật sư Hoài cho rằng trách nhiệm không chỉ PVN mà còn thuộc về chính các cơ quan quản lý nhà nước trong đó có Ngân hàng Nhà nước.
Hơn nữa, luật sư cho hay trong giai đoạn chuyển giao giữa Luật Tổ chức tín dụng cũ và mới vào đầu năm 2011, các cổ đông có tỷ lệ sở hữu cổ phần ngân hàng thương mại cổ phần vượt hạn mức quy định (15%) đều lúng túng khi áp dụng luật. Đến ngày 1/6/2015, Ngân hàng Nhà nước mới ban hành Thông tư hướng dẫn về thời hạn trình tự, thủ tục thoái vốn khỏi các ngân hàng thương mại cổ phần.
Trong khi đó, từ năm 2011, PVN đã có chủ trương về việc thoái vốn tại Oceanbank. Bản án sơ thẩm ghi nhận lời khai của ông Thăng về ngày 15/3/2011, HĐTV PVN ban hành Nghị quyết có nội dung giao cho Tổng giám đốc PVN chỉ đạo thực hiện việc chuyển nhượng cổ phần của PVN tại Oceanbank. Tuy nhiên, luật sư nhận thấy bản án sơ thẩm lại cho rằng Nghị quyết này không nằm trong lộ trình thoái vốn của PVN tại Oceanbank nên không chấp nhận lời khai của bị cáo.
Luật sư Hoài khẳng định nguyên nhân gây ra thiệt hại 800 tỷ đồng của PVN góp vốn vào Oceanbank không phải do hành vi cố ý làm trái của ông Thăng và các bị cáo, mà xuất phát từ chủ trương của Chính phủ dừng thoái vốn và quyết định mua bắt buộc Oceanbank giá 0 đồng của Ngân hàng nhà nước.
Luật sư này đề nghị cấp phúc thẩm tuyên ông Thăng không phạm tội Cố ý làm trái vì chưa đủ căn cứ pháp lý và thực tế, đồng thời không buộc bị cáo phải chịu trách nhiệm bồi thường về mặt dân sự 600 tỷ đồng “vì đây là quyết định bất công, vô cùng phi lý”.