Trong buổi họp báo sau cuộc họp thượng đỉnh Mỹ - Nhật - Hàn tại Trại David ngày 18/8, Tổng thống Joe Biden cho biết các bên "cam kết nhanh chóng tham vấn lẫn nhau đối với mọi mối đe dọa nhắm vào bất kỳ quốc gia nào".
"Chúng tôi sẽ thiết lập đường dây nóng để chia sẻ thông tin và điều phối ứng phó bất cứ lúc nào khủng hoảng xảy ra trong khu vực hoặc ảnh hưởng đến một trong ba nước", ông Biden nói.
Tổng thống Biden nhận định đây là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên mà ông tổ chức tại Trại David và "không thể nghĩ ra địa điểm nào phù hợp hơn để làm biểu tượng cho kỷ nguyên hợp tác mới của chúng tôi".
"Khi sát cánh cùng nhau, ba nước chúng ta sẽ mạnh hơn và thế giới sẽ an toàn hơn", ông Biden nói, đồng thời khẳng định Mỹ - Nhật - Hàn sẽ theo đuổi "kỷ nguyên hợp tác mới này".
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tại Trại David, bang Maryland ngày 18/8. Ảnh: Reuters
Tổng thống Mỹ cũng ca ngợi Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida thể hiện "can đảm chính trị" khi theo đuổi việc nối lại quan hệ. Ông Biden nói Mỹ ủng hộ nỗ lực của lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc trong lúc "thế giới đang đối diện thời khắc mang tính bước ngoặt".
Trong tuyên bố chung sau cuộc gặp, lãnh đạo ba nước phản đối cách hành xử của Trung Quốc trong các tranh chấp hàng hải ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, cũng như phản đối "mọi nỗ lực đơn phương thay đổi nguyên trạng các vùng biển" ở khu vực. Ông Biden cho biết Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ hợp tác "bảo vệ luật pháp quốc tế".
Trong khi đó, Thủ tướng Nhật Bản Kishida bày tỏ lo ngại "những hành động đơn phương thay đổi hiện trạng biển Hoa Đông và Biển Đông bằng vũ lực" đang tiếp diễn. Ông cũng nhận định mối đe dọa từ năng lực hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên "ngày càng nghiêm trọng".
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol tuyên bố "bất kỳ hành động khiêu khích hay đòn tấn công nào nhắm vào một trong ba nước" sẽ kích hoạt một "quy trình phối hợp quyết sách ba bên", song không nói rõ chi tiết và quy mô của cơ chế này. Ông tái khẳng định đoàn kết giữa Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ được củng cố thêm.
Các lãnh đạo cũng tái cam kết ủng hộ hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan, nhận định đây là "thành tố không thể tách rời đối với an ninh và thịnh vượng của cộng đồng quốc tế". Tuyên bố chung khẳng định lập trường của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc về vấn đề Đài Loan không thay đổi, đồng thời kêu gọi hai bờ eo biển giải quyết các vấn đề tồn đọng bằng biện pháp hòa bình.
Lãnh đạo ba nước nhất trí tổ chức diễn tập quân sự chung thường xuyên trên mọi phương diện, không chỉ giới hạn ở những cuộc diễn tập ứng phó mối đe dọa an ninh trên bán đảo Triều Tiên. Ba nước sẽ chia sẻ dữ liệu về Triều Tiên và tổ chức hội nghị thượng đỉnh thường niên.
Đây là hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Hàn - Nhật đầu tiên trong lịch sử, bởi các cuộc gặp ba bên trước đó đều diễn ra bên lề các sự kiện đa phương. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh Hàn Quốc và Nhật Bản, hai đồng minh thân cận nhất của Mỹ ở Đông Á, gần đây mới cải thiện quan hệ sau nhiều tranh cãi, bất đồng mang tính lịch sử liên quan đến vấn đề "lao động cưỡng bức" trong Thế chiến II.
Giới quan sát cho rằng đây là thời cơ thuận lợi để Tổng thống Biden tạo ra chất keo củng cố vững chắc mối quan hệ vừa được hàn gắn giữa hai đồng minh thân cận, đồng thời tạo dấu ấn trong quan hệ đối ngoại.
Thanh Danh (Theo AFP, Reuters)