Khi Usyk rời Kingdom Arena đêm ngày 21/12, lộng lẫy trong bộ đồ thể thao màu tím và cầm chú gấu bông Eeyore - món quà của con gái, ông bầu của võ sĩ Ukraine thốt lên "Anh ấy đến rồi, võ sĩ hay nhất thế giới quyền Anh".
Alex Krassyuk không phải là nhà quảng bá quyền Anh truyền thống, khi là người đàn ông dè dặt hơn nhiều so với hầu hết đồng nghiệp cùng thời. Nhưng niềm tự hào của Krassyuk là điều dễ hiểu sau khi Usyk thắng trận thứ hai liên tiếp trước Tyson Fury.
Fury coi thường và chế giễu Uysk trong thời gian dài với những biệt danh như "hạng trung răng thưa, lùn", "kẻ vô tích sự" hay "xúc xích". Trước màn tái đấu tại Arab Saudi, nắm nhiều lợi thế từ sải tay, chiều cao và nặng hơn gần 25 kg, võ sĩ người Anh tiếp tục khẩu chiến, tuyên bố sẽ đưa "nhét" một Usyk đầy thương tích "vào trong một cái tủ".
Đáp lại, võ sĩ Ukraine luôn điềm tĩnh, lạnh lùng và chỉ đáp trả bằng màn trình diễn trên võ đài. Trong màn so găng hồi tháng 5/2024, Usyk thắng điểm không đồng thuận để thống nhất các danh hiệu, trở thành nhà vô địch hạng nặng tuyệt đối đầu tiên trong kỷ nguyên bốn đai - WBA, IBF, WBC và WBO. Lennox Lewis là võ sĩ gần nhất đạt thành tích này khi đánh bại Evander Holyfield và thống nhất ba đai WBA, IBF, WBC năm 1999.
Từ 1963 đến 1983, tiêu chí công nhận nhà vô địch tuyệt đối của quyền Anh là đoạt hai đai WBA và WBC. Từ 1983 đến 2007, danh xưng này cần thêm đai IBF. Từ 2007 đến nay, nhà vô địch tuyệt đối phải có đủ bốn đai là WBA, WBC, IBF và WBO.
Usyk sau đó đã bị tước đai IBF - hiện thuộc về Daniel Dubois, nên chỉ bảo vệ đai WBA, WBC, WBO trước Fury. Trong màn tái đấu tại Arab Saudi hôm 21/12, võ sĩ Ukraine tiếp tục thắng điểm trọng tài để bảo vệ danh hiệu.
Trước đó, Usyk cũng thâu tóm cả bốn đai WBA, IBF, WBC và WBO hạng cruiserweight (bán nặng - dưới 90,7 kg). Anh chuyển lên hạng nặng (trên 91 kg) từ trận gặp Chazz Witherspoon hồi tháng 1/2019, thắng áp đảo khi buộc đối thủ phải tung khăn trắng xin thua ở hiệp bảy.
Trở thành nhà vô địch tuyệt đối ở hai hạng cân, Usyk vẫn giữ sự khiêm nhường, giản dị. Quyền Anh là môn thể thao với những màn khẩu chiến, công kích cá nhân, thậm chí xô xát, ẩu đả từ trước khi thượng đài. Nhưng quyền Anh cũng sản sinh ra những con người phi thường và nhà vô địch Ukraine là một trong số đó.
Trong khi Fury cho rằng anh bị "cướp" chiến thắng, nhà vô địch hạng nặng thế giới vẫn giữ thái độ rất lịch thiệp. "Fury là bạn thân nhất của tôi", Usyk nói với nụ cười gượng. "Fury nói nhiều nhưng tôi rất tôn trọng anh ấy. Fury rất mạnh mẽ, to lớn, cứng rắn và khiến tôi trở nên mạnh mẽ. 24 hiệp đấu giữa tôi và Fury đã đi vào lịch sử".
Usyk thi đấu 24 hiệp với cả Fury, Anthony Joshua cũng như chín hiệp với Daniel Dubois. Anh được hỏi trong số ba võ sĩ người Anh từng giữ các đai hạng nặng vô địch thế giới, ai là đối thủ khó khăn nhất. Tay đấm Ukraine nhìn xuống móng tay, như thể chúng vừa được cắt tỉa cẩn thận chứ không phải giấu trong đôi găng tay đấm bốc đẫm mồ hôi, rồi trả lời. "Đó là Fury, chắc chắn rồi".
Fury chế giễu Usyk được trao chiến thắng bằng điểm trọng tài như một món quà Giáng sinh. Frank Warren, ông bầu của Fury, tuyên bố thật "điên rồ" khi võ sĩ người Anh không được chấm thắng điểm ở nhiều hiệp hơn.
"Chú Frank sao? Tôi nghĩ ông ấy bị mù", Usyk vui vẻ nói. "Nếu Fury nói rằng đây là món quà Giáng sinh thì cũng được thôi. Cảm ơn Chúa. Không phải Tyson. Cảm ơn HLV của tôi, Yurii Tkachenko. Theo tôi thì Frank là một kẻ điên. Nhưng không sao, không vấn đề gì. Tôi thắng mà".
Võ sĩ 37 tuổi dành chiến thắng cho "mẹ tôi và tất cả những người mẹ Ukraine", nhấn mạnh tình yêu với quê hương khi chiến sự với Nga vẫn tiếp tục với những hậu quả nặng nề.
Sau khi thắng Fury, Usyk mở một chiếc hộp đựng một thanh kiếm sáng bóng mà anh tiết lộ rằng từng thuộc về Ivan Mazepa, một chiến binh và nhà lãnh đạo Cossack thế kỷ 17. Nó được vận chuyển bằng máy bay từ một bảo tàng ở Ukraine để Usyk có thể giơ cao trên võ đài.
Đây không chỉ là cử chỉ đoàn kết với những người lính không khuất phục của Ukraine ở tiền tuyến. Với Usyk, đây là cơ hội để làm nổi bật quỹ từ thiện WOW của anh, nơi thúc đẩy văn hóa Ukraine và những người đàn ông như Mazepa, những người "đã chiến đấu vì chủ quyền của đất nước".
Uysk từ chối nói về khả năng tái đấu Dubois, võ sĩ người Anh đang giữ đai IBF, để lần thứ hai trở thành nhà vô địch tuyệt đối. Thay vào đó, võ sĩ Ukraine kể về nguồn cảm hứng mà anh nhận được vào buổi chiều hôm trước từ các con trai. "Hôm trước, các con tôi thắng và giành đai judo. Mykhailo lấy đai màu cam, Kyrylo lấy đai xanh. Và Kyrylo nói với tôi trước trận rằng 'Này bố, bố là người tiếp theo phải thắng đấy'. Tôi đáp rằng 'Được thôi'".
Usyk cũng nói về tình yêu với cô con gái lớn Yelizaveta, người tặng anh chú gấu Eeyore nhằm mang lại may mắn. Võ sĩ Ukraine sau đó nhấn mạnh rằng việc trở về với vợ Yekaterina và bốn đứa con quan trọng hơn nhiều so với việc toan tính những gì có thể làm tiếp theo trong sự nghiệp nhà nghề.
"Giờ tôi muốn về nhà, nghỉ ngơi, không dùng điện thoại và đóng cửa nhà. Tôi muốn ngồi như thế này", Uysk nói và cười toe toét, ngả người ra sau ghế, duỗi chân, dang rộng hai tay. "Tôi muốn nằm ngửa và nhìn lên bầu trời. Tôi cũng muốn nhìn cái cây và xem nó lớn lên như thế nào. Tôi muốn nghỉ ngơi, không nghĩ đến quyền Anh, Dubois, Fury hay bất cứ ai khác. Tôi chỉ muốn nghỉ ngơi và chơi với các con".
Nhưng trước khi biến mất vào bóng tối sớm mai của Riyadh, Usyk có khoảnh khắc khoe khoang ngắn ngủi. Khi được hỏi võ sĩ hạng nặng nào trong lịch sử có thể đánh bại mình, Usyk suy nghĩ rất kỹ trước khi đưa ra một cái tên quen thuộc. "Có chứ", anh nói với vẻ mặt vô cảm. "Đó là Oleksandr Usyk.
Sau đó, như để nhắc nhở rằng mình không quên phép lịch sự, nhà vô địch quyền Anh hạng nặng đứng dậy cúi chào với lòng biết ơn sâu sắc và kính trọng.
Hồng Duy