Tổng thống Obama đọc Thông điệp Liên bang tại Đồi Capitol. Phía sau ông là phó tổng thống Joe Biden (trái) và Chủ tịch Hạ viện John Boehner. Ảnh: Reuters
Thông điệp Liên bang thứ 6 và áp chót được tổng thống Mỹ đọc vào 21h (giờ địa phương). Những người có mặt tại sự kiện này ở Đồi Capitol, tòa quốc hội Mỹ, có Đệ nhất Phu nhân Michelle Obama, tù nhân vừa được Cuba trả tự do Alan Gross và nhiều người từng viết thư đến Nhà Trắng năm ngoái.
"Bóng đen khủng hoảng đã qua và Liên bang đã vững mạnh", ông Obama tuyên bố khi mở đầu bài phát biểu. "Giờ là lúc chúng ta sẽ lựa chọn con đường cho 15 năm tới, cho nhiều thập niên tới", ông Obama nói. "Chúng ta sẽ chấp nhận một nền kinh tế nơi chỉ có một vài người trong số chúng ta làm tốt? Hay chúng ta sẽ tham gia vào một nền kinh tế tạo ra nhiều thu nhập và cơ hội cho những người có nỗ lực?".
Một trong những điểm quan trọng nhất của thông điệp là đề xuất về "nền kinh tế trung lưu". Theo kế hoạch này, mức thuế đối với người giàu của Mỹ sẽ tăng từ 23,8% lên 28%. Việc tăng thuế đối với nhóm những người có thu nhập đứng đầu sẽ giúp giảm thuế cho những người Mỹ có thu nhập bậc trung.
"Nền kinh tế trung lưu là ý tưởng tốt nhất cho quốc gia khi mọi người đóng góp như nhau, chia sẻ như nhau, và mọi người cùng tuân theo những bộ quy tắc như nhau", Obama cho biết trong thông điệp dài 6.000 từ .
Các đề xuất khác mà tổng thống đưa ra là trả lương nhiều hơn cho những người nghỉ ốm, miễn học phí đại học sinh viên giỏi.
Về chính sách đối ngoại, ông Obama bảo vệ "quyền hành động đơn phương" của Mỹ nhằm truy lùng những kẻ khủng bố và kêu gọi quốc hội giải quyết mối đe dọa về tấn công mạng và chính thức cấp quyền sử dụng vũ lực chống lại nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).
"Thay vì sa vào một cuộc chiến tranh trên bộ khác ở Trung Đông, chúng ta đang dẫn đầu một liên minh lớn, trong đó có các nước Arab, nhằm làm suy yếu và cuối cùng là xóa sổ nhóm khủng bố này", ông phát biểu. "Chúng ta cũng đang hỗ trợ cho phe đối lập ôn hòa ở Syria để họ có thể giúp chúng ta trong nỗ lực này và giúp người dân ở khắp nơi có tư tưởng đứng lên phá bỏ chủ nghĩa cực đoan bạo lực".
Ông cũng nhấn mạnh đến quyết định chấm dứt chính sách lỗi thời bấy lâu của Mỹ đối với Cuba và nỗ lực khởi động một chính sách mới có khả năng "chấm dứt một di sản ngờ vực ở bán cầu của chúng ta".
Bài phát biểu của Obama liên tục nhận được những tràng pháo tay ủng hộ của những người tham dự. Alan Gross, tù nhân được trả tự do sau khi Mỹ - Cuba tuyên bố bình thường hóa quan hệ, đã đứng dậy, giơ tay thể hiện sự ủng hộ và cảm ơn tới Tổng thống Obama.
Alan Gross ra dấu thể hiện sự ủng hộ đối với Tổng thống Obama khi ông đọc Thông điệp Liên bang. Ảnh: AFP.
Thông điệp Liên bang của ông Obama được đưa ra trong bối cảnh khá lạc quan cho đảng Dân chủ, bất chấp thất bại trong cuộc bầu cử giữa kỳ tháng 11 năm ngoái.
Theo cuộc thăm dò do NBC News/ Wall Street Journal thực hiện, 45% người Mỹ bày tỏ sự hài lòng với kinh tế Mỹ, tỷ lệ cao nhất từ tháng 1/2004. 49% số người được hỏi cũng đồng tình với cách điều hành nền kinh tế của ông Obama, cao nhất kể từ năm đầu tiên ông tại nhiệm.
AFP cho biết lần đầu tiên Nhà Trắng công bố trước bản sao Thông điệp Liên bang của tổng thống trên mạng, thay vì chỉ chia sẻ hạn chế với các phóng viên như trước.
Trong video giới thiệu trước được Nhà Trắng công bố, ông Obama cho hay nước Mỹ hiện đã vực dậy từ suy thoái và đây là thời điểm để người dân Mỹ chia đều cổ tức của nền kinh tế đang phát triển.
"Thông điệp Liên bang cho tôi cơ hội để nói với người dân Mỹ rằng hiện tại chúng ta đã chiến đấu qua cuộc khủng hoảng này, chúng ta làm thế nào để đảm bảo rằng mọi người trong nước đều san sẻ nền kinh tế đang phát triển", ông nói.
Trước bài phát biểu, các lãnh đạo Cộng hòa trong quốc hội đã tuyên bố rằng các đề xuất của ông Obama sẽ "chết" ngay từ trong trứng nước.
Lãnh đạo phe đa số của Thượng viện Mitch McConnell gọi kế hoạch thuế của Obama là "một nỗ lực tái phân phối thu nhập khác" và cho rằng nó sẽ không giúp gì cho quốc hội trong cuộc cải tổ thuế toàn diện.
"Hy vọng rằng đó chỉ là lời nói", ông McConnell nói. "Ông biết chúng tôi sẽ không thông qua những biện pháp đó. Và chúng tôi vẫn sẽ tìm kiếm những điều mà chúng tôi thực sự có thể đồng ý thử nghiệm và tạo ra những tiến bộ".
Anh Ngọc