![]() |
Cảng, khu chế xuất, khu đô thị là những tác nhân chính gây nên tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng trên sông Sài Gòn. |
Đó là lời cảnh báo của các nhà khoa học thuộc Viện Môi trường và tài nguyên, ĐH Quốc gia TP HCM.
Tiến sĩ Phan Văn Hoặc thuộc Viện khí tượng, thủy văn, hải văn và môi trường, cho biết, kết quả điều tra nghiên cứu năm 2004 của Viện cho thấy, sông Sài Gòn đang ở mức ô nhiễm nghiêm trọng, nhất là khu vực nội thành bị ô nhiễm hữu cơ, vi sinh và dầu mỡ. Riêng Hóc Môn, Củ Chi thì bị ô xít hóa. Khu vực sông Thị Vải, sông Dinh đang ô nhiễm hữu cơ và vi sinh. Hệ thống sông Đồng Nai, Thị Nghè, sông Bé thì ở mức ô nhiễm trung bình (ô nhiễm hữu cơ, vi sinh), vùng hạ lưu hệ thống này đang bị ô nhiễm dầu. Hồ Trị An, hồ Dầu Tiếng đang bị ô nhiễm nhẹ về hữu cơ, dinh dưỡng và vi sinh.
Trên bản đồ khu vực, lưu vực sông Đồng Nai - Sài Gòn ôm gọn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam bao gồm TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Đây cũng là những nơi có hệ thống khu công nghiệp, khu chế xuất nhiều và phát triển mạnh. Hiện khu vực này có 42 khu công nghiệp, khu chế xuất, trong đó Đồng Nai 10, Bình Dương 7, TP HCM 15, Bà Rịa - Vũng Tàu 10. Tất cả chất thải của khu công nghiệp đều được đưa ra sông gần nhất. Trong đó, riêng sông Sài Gòn hứng tất cả chất thải khu công nghiệp của Bình Dương. Còn tại Bà Rịa - Vũng Tàu, các sông Thị Vải, Sông Dinh, Vịnh Gành Rái chia nhau "gánh" chất thải công nghiệp trong tỉnh.
Các nhà khoa học cảnh báo, nếu nước sông Đồng Nai tại trạm bơm Hóa An tiếp tục bị ô nhiễm hữu cơ với nồng độ BOD (mức oxy hóa) lên đến 10 mg/l (hiện BOD khoảng 4-5 mg/l) thì công nghệ đang áp dụng tại Nhà máy nước Thủ Đức (TP HCM) sẽ không đảm bảo chất lượng nước đầu ra.
Để giảm thiểu ô nhiễm, các chuyên gia cho rằng cần quy hoạch lại môi trường nguồn nước mặt lưu vực sông Đồng Nai - Sài Gòn, tăng cường kiểm soát hệ thống chất thải ở các nhà máy, cơ sở sản xuất trong khu vực. Tại hội thảo góp ý về Quy hoạch môi trường vừa qua do Sở Tài Nguyên môi trường TP HCM tổ chức, một số nhà khoa học đầu ngành đã đề nghị một số biện pháp quản lý, trong đó đáng chú ý là ngăn một số kênh rạch thuộc TP HCM để giữ nước ngọt và thực hiện du lịch sinh thái; đồng thời ngăn đập khúc sông bán đảo Thanh Đa để lấy nước ngọt cung cấp cho TP HCM.
Phan Anh