Mục đích của bộ trung hòa khí thải là giúp khí xả phát ra từ ôtô ít gây tác hại tới môi trường hơn bằng cách sử dụng kim loại quý có tác dụng oxy hóa CO và khử NOx về các dạng khí không độc là CO2 và Nitơ.
Để có được kết quả như trên, bên trong bộ trung hòa khí thải có hai lớp xúc tác, một làm giảm khí thải và một oxy hóa chúng. Cả hai bao gồm cấu trúc ceramic được tráng phủ một lớp kim loại, thường là platinum, rhodium, và/hoặc palladium.
Bên trong bộ trung hòa khí thải có thành phần gồm các kim loại quý và hiếm, là platinum, palladium và rhodium. Ảnh: Tharisa
Cả platinum, rhodium và palladium đều là các kim loại quý, trong đó rhodium và palladium đắt hơn vàng. Đặc biệt, do quá trình khai thác phức tạp và độ hiếm, rhodium được xem là một trong 10 vật chất đắt đỏ nhất thế giới. Theo giá thị trường ở Mỹ hôm nay, 13/7, mức giá của rhodium vào khoảng 14.000 USD/ounce (28,3 g), trong khi giá vàng chỉ là 1.740 USD/ounce.
Vậy trong mỗi bộ trung hòa khí thải, lượng kim loại quý là bao nhiêu?
Platinum - 3-7 g
Theo một số nghiên cứu, khoảng 96% lượng platinum sử dụng trong các bộ trung hòa khí thải có thể lấy lại được. Tuy nhiên, quá trình thu hồi đòi hỏi phải thực hiện trong môi trường được kiểm soát nghiêm ngặt, với sự pha trộn của axit mạnh và chất oxy hóa mạnh. Ngoài ra, quá trình ngâm chiết để lấy platinum cũng rất nguy hiểm.
Theo thị trường hiện nay, platinum có giá khoảng 1.023 USD một ounce (28,3 g), tức khoảng 36 USD mỗi g.
Palladium - 2-7 g
Trên thị trường thế giới, palladium hiện có giá khoảng 2.200 USD một ounce, tức khoảng 78 USD mỗi g.
Rhodium - 1-2 g
Rhodium không chỉ là kim loại đắt hơn vàng, mà còn là kim loại hiếm và có giá trị cao nhất thế giới. Hiện rhodium có giá khoảng 14.000 USD một ounce, tức khoảng 495 USD mỗi g.
Vài năm gần đây, số vụ trộm liên quan tới bộ trung hòa khí thải ôtô tăng chóng mặt tại một số nơi, như Mỹ và Anh. Đạo chích thường đi theo nhóm, và thậm chí ra tay giữa ban ngày, sát đường đi, ngay trước mặt những người qua đường. Quy trình thường rất nhanh, có thể chỉ mất vài chục giây.
Nếu bán lại thiết bị này cho các bãi phế liệu, có thể kiếm được từ 100 USD lên tới hơn 1.000 USD cho mỗi bộ trung hòa khí thải, tùy thuộc vào mẫu xe. Toyota Prius sản xuất giữa những năm 2000 là mục tiêu hàng đầu của các vụ trộm loại này, bởi bộ trung hòa khí thải của mẫu hybrid này có tỷ lệ kim loại quý cao, và thường được bán với giá 800-900 USD. Ngoài ra, các mẫu xe cỡ lớn cũng có bộ trung hòa khí thải lớn hơn, có nghĩa lượng kim loại quý cũng nhiều hơn so với các mẫu xe cỡ nhỏ.
Nếu bị mất bộ trung hòa khí thải, chủ xe sẽ phải thay mới. Tại Mỹ, một bộ trung hòa khí thải có giá trung bình 800-1.200 USD, tùy thuộc mẫu xe và đời xe. Nhìn chung, xe có dung tích động cơ càng lớn, bộ trung hòa khí thải càng đắt.
Mỹ Anh (theo Auto Padre)