Ảnh: Sức Khỏe & Đời Sống. |
Bất kỳ một biến đổi bệnh lý nào của thực quản đều có thể gây khó khăn cho việc nuốt thức ăn, nước uống. Có nhiều nguyên nhân gây ra chứng nuốt khó, thường gặp là:
Ung thư thực quản: Là một trong những loại ung thư hay gặp tại Việt Nam, nhất là ở nam giới trên 40 tuổi. Thời kỳ đầu, bệnh nhân có biểu hiện tức sau xương ức hoặc nuốt khó, hay nghẹn, sau đó nuốt khó liên tục và tiến triển dần; thậm chí sau khi ăn, uống liền bị nôn mửa.
Viêm thực quản: Vệ sinh miệng không tốt, dinh dưỡng thiếu, dịch dạ dày trào ngược lên... đều có thể gây viêm thực quản. Bệnh nhân đau khi ăn, khi nuốt thức ăn thấy sau xương ức bị đau như có lửa đốt, nhiều khi đau lan cả sang bên cạnh, nhưng khi đứng thẳng thì hết ngay. Đau lan sang cổ, xuống lưng; khi có hiện tượng đau như vậy, trong miệng thấy chua hoặc có vị đắng. Bệnh nặng có thể gây co giật cục bộ do dịch ruột bị kích thích trào ngược lên.
Dị tật thực quản: Thực quản có mọc các túi nhỏ lồi ra ngoài. Khi ăn, thức ăn lọt vào bên trong, làm cho các túi nhỏ này dần trương to lên, đè vào thực quản gây nuốt khó. Triệu chứng lúc nhẹ, lúc nặng và khi bị viêm thì có thể xuất huyết, thậm chí thủng thực quản.
Dưới niêm mạc thực quản sưng có mủ: Là hậu quả của tình trạng niêm mạc bị tổn thương và có viêm nhiễm. Lúc đó bệnh nhân có thể sốt, mệt mỏi, đau như có lửa đốt sau xương ức.
Có khó khăn khác thường về nuốt: Khi ăn đồ lỏng thì nuốt khó, nhưng khi ăn đồ rắn với một lượng nhất định thì trọng lực làm cho thượng vị thực quản mở ra, khó khăn về nuốt tạm thời giảm bớt. Do công năng thần kinh thực quản bị trở ngại, các cơ của thượng vị thực quản ở trạng thái căng thẳng, ảnh hưởng đến việc nuốt thức ăn. Khi nuốt, đầu dưới của thực quản cảm thấy như bị tắc và đau, đó là triệu chứng thường thấy nhiều nhất của bệnh này, biểu hiện rõ khi tình cảm dao động hoặc căng thẳng.
Thực quản bị sa xuống: Triệu chứng là đau, nuốt vào khó, thức ăn trào ngược lại và xuất huyết đường tiêu hóa trên. Phần bụng trên đau lan tỏa sang vùng lưng vai sau khi ăn. Khi nằm xuống, triệu chứng đau càng nặng thêm, còn khi đứng thì giảm nhiều.
Co thắt thực quản: Do thực quản bị kích thích gây nên. Thực quản vì co giật mà bị hẹp lại, từ đó xảy ra nuốt khó, có lúc xảy ra hiện tượng quặn đau.
Bệnh ở cột sống cổ: Xương tăng sinh ở cạnh trước sống cổ đè ép thực quản cũng có thể gây nuốt khó; phần nhiều có kèm theo các triệu chứng như tê tay, chân, chóng mặt, nhức đầu...
Khối u lành thực quản, hẹp thực quản: Cũng có thể làm cho việc nuốt trở nên khó khăn.
Người có triệu chứng nuốt khó phải đến ngay bệnh viện để tìm rõ nguyên nhân, kịp thời điều trị.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)