Nước ngầm mới được tái tạo thông qua mưa và tuyết tan. Ảnh: New Scientist.
Theo New Scientist, con người chỉ có thể sử dụng một phần nhỏ nước ngầm trong lòng Trái Đất. Lượng nước này sẽ giúp các chính phủ quản lý nguồn tài nguyên nước trước nhu cầu gia tăng.
Con người ngày càng phụ thuộc nhiều vào nước ngầm từ các giếng, dòng suối để lấy nước uống và tưới tiêu cho nông nghiệp. Tuy nhiên, các nhà thủy văn không thực sự biết rõ lượng nước ngầm sẵn có là bao nhiêu cũng như tốc độ tái tạo nguồn nước thông qua mưa và tuyết tan nhanh đến đâu.
Để giải đáp vấn đề này, Tom Gleeson, nhà địa chất học thủy văn ở Đại học Victoria, Canada, và đồng nghiệp đã sử dụng một sản phẩm phụ trong quá trình thử nghiệm vũ khí nhiệt hạch: tritium phóng xạ từ các vụ nổ phía trên mặt đất. Theo họ, nước ngầm chứa hàm lượng tritium cao là nước mới thấm xuống lòng đất từ thử nghiệm hạt nhân cách đây khoảng 50 năm.
Nhóm nghiên cứu của Gleeson thu thập gần 3.800 mẫu nước ngầm để đo lượng tritium và sử dụng chúng cho việc lập bản đồ nguồn nước ngầm mới ở những độ sâu khác nhau dưới mặt đất. Sau đó, dựa vào các mô hình, họ có thể dự đoán tổng lượng nước ngầm hiện có, trong các khe lỗ ở đất đá và tầng ngậm nước.
Hai kilomet trên cùng của vỏ Trái Đất chứa gần 23 triệu km3 nước ngầm. Kết luận này thống nhất với những tính toán sơ bộ cách đây 40 năm. Nhưng các nhà nghiên cứu phát hiện nước ngầm mới chỉ chiếm chưa đến 6 % trong tổng lượng nước nói trên.
Nước ngầm mới đầy lên thông qua nước mưa và nước thấm xuống đất trong hàng thập kỷ, là nguồn nước có tiềm năng tái phục hồi. Theo Gleeson, phần còn lại nằm quá sâu hoặc quá tách biệt với bề mặt để tiếp nhận nước bổ sung trong suốt nửa thập kỷ, và được coi là nguồn nước không thể phục hồi.
Dù chỉ một lượng nhỏ nước ngầm thường xuyên được làm đầy, đây vẫn là một nguồn dự trữ khổng lồ, lớn gấp vài lần tổng kích thước tất cả sông hồ trên thế giới gộp lại theo ghi nhận của Richard Taylor, nhà địa chất học thủy văn ở Đại học London, Anh.
Phương Hoa