Nước mắm Bếp Xưa là sản phẩm OCOP nổi bật của Bình Định, được xếp hạng tiềm năng đạt 5 sao. Ra mắt năm 2018, ngoài Bình Định, thương hiệu này mở rộng thị trường tiêu thụ toàn quốc và nước ngoài. Ông Hồ Văn Hưng - Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất thương mại Hưng Thịnh Đạt, đơn vị sở hữu nước mắm Bếp Xưa chia sẻ việc đưa sản phẩm OCOP ra thị trường quốc tế.
- Điều gì khiến ông quyết định khởi nghiệp với nước mắm?
- Tôi sinh ra và lớn lên Tam Quan, Bình Định, vốn nổi tiếng với nghề làm nước mắm truyền thống từ cá cơm. Khi học đại học, tôi đã bán mắm dạo cho của gia đình cho các khu trọ sinh viên, công nhân, thỉnh thoảng giao cho các quán cơm. Nhiều người nhận xét nước mắm thơm, ngon. Dần dần tôi có khách quen, đặt thường xuyên. Thời gian đó, công việc bán nước mắm giúp tôi trang trải được phần nào tiền học. Sau này ra trường đi làm, khách vẫn gọi hỏi nước mắm.
Đi làm một thời gian, tôi có ý định về quê xây dựng thương hiệu nước mắm của gia đình. Năm 2017, khi có đủ tích lũy về kinh nghiệm quản lý thương hiệu, chất lượng, nhân sự, thị trường, tôi thành lập công ty chuyên làm nước mắm Bếp Xưa. Tôi đưa các sản phẩm vào các tiệm tạp hóa ở Bình Định rồi dần dần mở rộng thêm thị trường. May mắn là lượng khách hàng trong tỉnh và các vùng lân cận ổn định.
- Vì sao doanh nghiệp lại nhắm đến việc xuất khẩu?
- Trước đây, việc xuất khẩu nước mắm Việt Nam chủ yếu là các loại đến từ Phú Quốc. Trong khi đó, Bình Định cũng là địa phương có lợi thế về biển, nguồn hải sản và nghề làm mắm lâu đời. Chúng tôi mong muốn sản phẩm nước mắm đặc trưng của Bình Định được nhiều thị trường biết đến hơn, sánh ngang nhiều loại nước chấm khác trên thế giới. Hơn nữa, việc đưa sản phẩm ra nước ngoài cũng giúp chúng tôi mở rộng sản xuất, tạo việc làm cho nhiều người lao động hơn.
Quá trình đưa nước mắm ra thị trường nước ngoài cũng rất khó khăn. Đầu tiên phải có đối tác nước ngoài muốn hợp tác phân phối. May mắn là cuối năm 2020 có đối tác người Hàn Quốc sang Việt Nam dùng thử sản phẩm rồi về nước gửi mail xin làm đại lý phân phối. Chúng tôi chấp nhận, rồi gửi lại mẫu sang Hàn. Sau quy trình kiểm nghiệm, các sản phẩm đạt tiêu chuẩn, quy định nước sở tại, số lượng 4.000 lít mỗi tháng. Sau đó, chúng tôi tìm cách mở rộng thêm mạng lưới đối tác ở Singapore, Malaysia,...
Sản phẩm nước mắm OCOP của Bình Định. Ảnh: nhân vật cung cấp
- Nhu cầu nước mắm của thị trường quốc tế ra sao?
- Qua nhiều năm, chúng tôi đánh giá thị trường quốc tế có nhu cầu lớn. Người Việt sống tại nước ngoài cũng nhiều nên đầu ra khá ổn định. Hiện tại mỗi tháng chúng tôi xuất đi các thị trường như Hàn Quốc, Nhật, Malaysia, Australia,... trung bình 100 tấn nước mắm. Các sản phẩm được đánh giá cao hơn loại của Thái Lan vì sự thơm ngon, vệ sinh an toàn. Đến nay, chúng tôi là đơn vị duy nhất tại Bình Định có đơn hàng xuất khẩu.
- Đâu là yếu tố giúp nước mắm Bình Định chinh phục thị trường quốc tế?
- Nước mắm của chúng tôi được làm hoàn toàn từ cá cơm tươi, ủ chượp từ 16-24 tháng. Màu mắm là màu cánh gián không quá đậm màu, vị thơm dịu nhẹ, không nặng mùi, ngọt hậu. Ngoài ra, để thu hút người dùng, chúng tôi đầu tư nhiều vào thiết kế bao bì đẹp mắt, định hướng sản phẩm sang trọng, cao cấp.
Để phục vụ được thị trường trong nước cũng như nước ngoài, yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm rất quan trọng. Chuẩn sản phẩm đầu vào, đầu ra được đảm bảo theo nguyên tắc một chiều, áp dụng hệ thống Kaizen 5S. Các tiêu chí vi sinh, cảm quan,... luôn được kiểm tra định kỳ, test mẫu nhanh mỗi đợt xuất ra thị trường.
Ngoài ra, như đã nói, Bình Định có lợi thế trong nghề làm mắm. Tỉnh có nhiều làng nghề lâu đời như Tam Quan, An Dũ, Đề Gi nổi tiếng cả nước. Bình Định có cảng cá lớn Tam Quan Bắc, Đề Gi, Quy Nhơn có nguồn hải sản phong phú, đủ để sản xuất, cung cấp nước mắm số lượng lớn, cạnh tranh với Phú Quốc, Phan Thiết...Ngoài ra, Tam Quan gần ngay nguồn muối Phù Mỹ rất sạch, độ mặn, chát vừa để tạo nên mắm ngon.
UBND tỉnh và các cơ quan chức năng cũng ủng hộ phát triển sản phẩm OCOP nên tạo điều kiện tốt nhất để doanh nghiệp phát triển, tiếp cận khách hàng. Tỉnh hỗ trợ chúng tôi quảng bá hình ảnh thông qua các hội chợ, sự kiện xúc tiến thương mại quy mô lớn. Năm 2021, chúng tôi được nhận chứng nhận OCOP tiềm năng 5 sao do Sở Công Thương Bình Định cấp.
- Kế hoạch của đơn vị trong tương lai ra sao?
- Chúng tôi luôn giữ ước mơ là các sản phẩm của Bình Định được lắp đầy trên các kệ siêu thị thay cho các sản phẩm của Thái Lan. Vì thế, doanh nghiệp đang tìm cách để mở rộng thị phần ra các thị trường khó tính như Mỹ, Australia hay Nhật Bản. Muốn như vậy, việc đầu tư lớn vào công nghệ, dây chuyển sản xuất để đảm bảo những tiêu chuẩn khắc khe là điều bắt buộc. Bếp Xưa sẽ chú trọng đến chất lượng, tăng cường các hoạt động tiếp thị quảng bá trên nhiều kênh để nhiều người biết và được dùng sản phẩm sạch, mang hương vị truyền thống của Bình Định.
Hoài Phương