Hàng chục khách du lịch, trong đó có người nước ngoài, đã ở trên đảo White vào thời điểm núi lửa phun trào, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern cho hay tại họp báo hôm nay ở thủ đô Wellington, đồng thời đánh giá sự việc "rất nghiêm trọng".
"Toàn bộ suy nghĩ của chúng tôi giờ đều hướng về những người bị ảnh hưởng bởi sự cố này", bà Ardern nói.
Cảnh sát cho biết 5 người thiệt mạng sau khi được cứu khỏi đảo. 18 người đang được điều trị, với một số bị bỏng nặng. Một nhóm gồm ít nhất 10 người bị mất liên lạc và "chưa rõ tình trạng của họ".
Tài khoản Michael Schade trên Twitter đăng tải đoạn video ghi lại cảnh núi lửa phun trào với lớp tro bụi dày đặc.
Thủ tướng Ardern đang trên đường tới đảo trong khi cứu hộ và cảnh sát đã được triển khai để tìm kiếm những người mất tích. Tuy nhiên, cảnh sát cho biết tình hình ở đảo White "hiện quá nguy hiểm", cứu hộ chưa thể tiếp cận.
Thủ tướng Australia Scott Morrison cho hay có công dân nước này trong thảm họa và đề nghị hỗ trợ khẩn cấp. Theo Kevin O’Sullivan, giám đốc điều hành Hiệp hội du thuyền New Zealand, khi núi lửa phun trào, khoảng 30-38 người trên tàu du lịch Ovation of the Seas đang tham quan đảo White vào và hiện chưa trở lại. Danh tính những người có mặt trên tàu đã được thông báo cho cảnh sát New Zealand.
Núi lửa đảo White ở New Zealand phun trào ngày 9/12. Video: Twitter/Michael Schade.
Nhà khoa học Brad Scott thuộc Viên nghiên cứu GNS Science, New Zealand đánh giá vụ phun trào núi lửa nghiêm trọng, sản sinh một lớp bụi tro cao khoảng 3,6 km vào không khí. Scott cũng cho rằng sự việc ảnh hưởng tới toàn bộ miệng núi lửa đảo White. Trang thông tin về thảm họa địa chất GeoNet của New Zealand đã nâng mức cảnh báo về hoạt động của núi lửa lên cấp 4 trong 5 cấp, sau đó giảm xuống còn ba.
Đảo White, với tên bản địa là Whakaari, nằm cách đảo Bắc của New Zealand khoảng 50 km. Hiện chưa rõ vì sao khách du lịch vẫn được phép tới hòn đảo này trong khi giới khoa học gần đây đánh giá khả năng hoạt động trở lại của núi lửa gia tăng.
GeoNet cho biết núi lửa trên đảo White là ngọn núi lửa hoạt động mạnh nhất ở New Zealand, với khoảng 70% núi chìm dưới biển.
Vị trí đảo White hay Whakaari trên bản đồ New Zealand. Đồ họa: BBC.
Mai Lâm (Theo AP/Guardian)