"Tôi đau đớn lắm khi mất con, nhưng con chết mà cứu được nhiều người thì tôi sẽ làm điều đó", mẹ của chàng trai 31 tuổi ở Quốc Oai, Hà Nội, ra đi sau tai nạn bất ngờ, chia sẻ với bác sĩ khi thông báo quyết định đồng ý hiến tạng con trai.
Chàng trai ấy đêm 26/7 nằm trên lan can tầng 2 nhà hóng mát rồi ngủ quên không may rơi xuống đất, đến khi được người nhà phát hiện thì đã muộn. Chàng trai được đưa vào Học viện Quân y, Bệnh viện 103 cấp cứu. Giáo sư Đỗ Quyết, Giám đốc Học viện Quân Y cho biết, rạng sáng 27/7 Bệnh viện 103 tiếp nhận nam thanh niên trong tình trạng chấn thương nặng, dập não có tụ máu, dập phổi, chết não. Bác sĩ sau khi thông báo tình trạng của chàng trai đã vận động gia đình hiến tạng con để cứu nhiều người khác.
"Người mẹ rất dũng cảm đón nhận sự việc và xin thời gian để suy nghĩ. Bà ngồi bên giường con, nửa ngày sau bà gật đầu đồng ý khiến chúng tôi rất mừng và chia sẻ với nỗi đau của người mẹ", giáo sư Quyết nhớ lại.
Chàng trai là con thứ ba trong nhà, anh trai và chị gái đã lập gia đình. Bố mất sớm, một mình người mẹ tần tảo làm ruộng để nuôi 3 đứa con khôn lớn. Đứa con út ra đi đột ngột khiến bà đau đớn khôn tả, song người mẹ vẫn chia sẻ khi nghĩ về những người sẽ nhận được tạng hiến từ con mình: "Nếu người nào có được tim của nó thì tốt quá, cháu nó khỏe lắm, không bệnh tật gì".
Ngay khi gia đình bệnh nhân đồng ý hiến tạng, bệnh viện rà soát danh sách chờ ghép tạng tìm được một người cần ghép tim và 2 người cần ghép gan có các chỉ số phù hợp với chàng trai. Người chờ ghép gan đang điều trị ở Bệnh viện Việt Đức. Đêm 27/7, sau các nghi thức tri ân người hiến tạng, cả trăm bác sĩ thuộc hai bệnh viện 103 và Việt Đức bắt tay vào 4 ca phẫu thuật cùng lúc ghép tạng cho 4 bệnh nhân. Trong khi lá gan của chàng trai được đưa sang Bệnh viện Việt Đức để ghép cho bệnh nhân cần ghép gan thì kíp phẫu thuật ở Bệnh viện 103 tiến hành ghép tim và thận cho 3 người khác.
Theo các bác sĩ, sau ca ghép, 4 bệnh nhân vẫn đang được theo dõi sức khỏe, những tạng được ghép đã hoạt động trên cơ thể người mới.
Việt Nam có hàng chục nghìn người đang cần ghép mô tạng để duy trì sự sống, song chưa thể thực hiện được vì không có đủ nguồn hiến tặng. Hơn 6.000 người suy thận đang chờ ghép, trên 300.000 người mù chờ ghép giác mạc; số người chờ ghép tim là trên 1.500.
Từ năm 2006 đến nay cả nước có hơn 1.000 người được ghép mô tạng; trong đó nguồn mô tạng chủ yếu từ người đang sống, người thân. Rất ít ca ghép từ tạng người chết não. Hiện nay mỗi năm Việt Nam có 10.000 ca tai nạn giao thông; nếu 1/10 số này hiến tạng thì rất nhiều người sẽ được cứu sống và không cần phải ra nước ngoài điều trị.
Theo luật, người 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ đều có quyền hiến tặng mô tạng khi còn sống hoặc đăng ký hiến tặng mô, tạng tiềm năng (hiến tặng sau khi chết, chết não). Người cao tuổi có thể hiến tặng một phần mô, tạng và giác mạc sau khi chết, chết não.
Minh Anh