Sáng 12/1, trước khi tiếp tục thẩm vấn các bị cáo và người liên quan để làm rõ khoản vay 4.700 tỷ đồng tại BIDV, do ông Phạm Công Danh (Cựu Chủ tịch VNCB, Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh) và đồng phạm thực hiện, VKSND TP HCM mời điều tra viên vụ án hỏi về vấn đề thu hồi thiệt hại.
Đại diện VKS cho biết, trước đó VKSND đã gửi công văn tới cơ quan điều tra Bộ Công an yêu cầu làm rõ 5 vấn đề, bao gồm việc thu hồi số tiền hơn 6.100 tỷ đồng cho VNCB để khắc phục hậu quả. Song cơ quan điều tra chưa thực hiện. Do đó, VKS đề nghị cùng HĐXX tiếp tục điều tra làm rõ tại tòa nhằm xác định các khoản tiền phải thu hồi.
Trả lời VKS, điều tra viên Tăng Thị Nga - trực tiếp điều tra vụ án Phạm Công Danh cùng đồng phạm - cho biết có nhận được công văn của VKSND Tối cao. Quá trình điều tra đã xác định số tiền thiệt hại thông qua các khoản vay của ông Danh tại các ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank.
"Viện KSND Tối cao xác định số tiền này là tang vật vụ án nên phải thu hồi nhưng không nêu rõ cơ chế thu hồi nên đến nay cơ quan điều tra chưa thực hiện được", bà Nga nói.
Trong buổi làm việc chiều 11/1, đại diện VKS cho biết, cơ quan tố tụng đã chứng minh đường đi của khoản tiền 1.800 tỷ đồng (ông Danh mang đi thế chấp vay của Sacombank) đã được dùng để trả cho BIDV. Công tố viên cũng đặt vấn đề này với ông Đoàn Ánh Sáng (Phó tổng giám đốc BIDV) rằng, giả sử tiền này được xác định là "tiền do ông Danh phạm tội mà có" thì ý kiến của nhà băng thế nào.
Ông Sáng không trả lời câu hỏi này, chỉ khẳng định BIDV đã thu nợ của VNCB theo quy định. Đại diện VKS cho biết "sẽ kiến nghị HĐXX thu hồi số tiền này để khắc phục hậu quả vụ án".
Trước đó, VKS cũng đề nghị HĐXX tiếp tục điều tra làm rõ tại tòa về hành vi của một số người liên quan việc làm hồ sơ khống và thủ tục phê duyệt cho ông Danh vay tiền tại các ngân hàng để "không bỏ lọt tội phạm".
Theo cáo trạng, quá trình điều tra một số lãnh đạo, cán bộ các ngân hàng có liên quan đến việc phê duyệt hồ sơ cho các công ty của ông Danh vay tiền. Tuy nhiên, các ngân hàng này đều thu hồi hết nợ, những người liên quan không biết các công ty vay là do ông Danh thành lập nhằm mục đích rút tiền trái phép của VNCB, nên không có căn cứ xử lý hình sự.
Là người đầu tiên được mời lên thẩm vấn về việc làm hồ sơ khống dùng tiền của VNCB vay 4.700 tỷ đồng của BIDV gây thất thoát cho VNCB 2.550 tỷ đồng, Phan Thành Mai (nguyên Tổng giám đốc VNCB) cho biết, thời điểm 2013 HĐQT đang cần tiền để tăng vốn điều lệ tạo uy tín vị trí mới thuận lợi cho việc kinh doanh.
Ông Mai cho biết, sau khi vay của BIDV 4.700 tỷ đồng, VNCB đã đưa 4.200 tỷ đồng vào ngân hàng để tăng vốn điều lệ. Tuy nhiên việc tăng vốn này không được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận.
Dù Ngân hàng Nhà nước không chấp thuận phương án này của VNCB, nhưng Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Long An vẫn thay đổi giấy phép kinh doanh cho VNCB tăng vốn điều lệ lên 7.000 tỷ đồng.
Về vấn đề này, đại diện Sở kế hoạch đầu tư tỉnh Long An cho biết, việc cấp phép kinh doanh mới cho VNCB đã áp dụng các quy định của pháp luật về một doanh nghiệp. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù của một ngân hàng nên Sở có sai sót. Ông này cung cấp cho tòa tài liệu thể hiện đã thu hồi việc thay đổi giấy phép kinh doanh cho VNCB.
Ông Danh và đồng phạm bị cáo buộc sử dụng 29 lượt pháp nhân các công ty do mình thành lập hoặc đi mượn lập hồ sơ khống vay tiền của nhiều ngân hàng. Do các công ty này không có hoạt động kinh doanh, ông phải dùng tiền của VNCB để thế chấp cho các khoản vay dẫn đến thiệt hại cho nhà băng hơn 6.100 tỷ đồng.
Trong đó, ông vay của Sacombank 1.800 tỷ đồng, TPBank 1.600 tỷ đồng và BIDV 4.700 tỷ đồng.
Hải Duyên