Với Tiến Mạnh, lần quay trở lại này giống như một sự “dối già”, ôn lại kỷ niệm với anh em, đồng nghiệp và cả các học trò cũ. Chuyển hẳn sang làm kinh doanh từ năm 1995, lại đã ở lứa tuổi ngũ tuần, việc trở lại diễn hề xiếc không phải là điều đơn giản với ông. “Khi tập lại các tiết mục do chính mình sáng tạo, tôi đau hết mình mẩy, nhiều chỗ quên các anh em phải nhắc. E rằng mình không còn được tinh tế như xưa vì người ta vẫn nói, văn ôn võ luyện. Tuy nhiên, tôi vẫn mạnh dạn góp vui cùng anh em vì xiếc như cái nghiệp vẫn luôn ám ảnh tôi từng đấy năm qua” - Tiến Mạnh chia sẻ.
![]() |
Tiến Mạnh nhận danh hiệu NSƯT năm 1993. Ảnh: TT. |
Đến với Gala 55 năm của Liên đoàn xiếc VN, Tiến Mạnh sẽ trình diễn các tiết mục: Thuốc lào, Tung vòng, Hề tặng bóng, Hề thợ mộc và Hề đồng hồ mang đến cho khán giả tiếng cười nhẹ nhàng nhưng vẫn có tính châm biếm, đả kích những thói hư, tật xấu đang tồn tại trong xã hội. Theo Tiến Mạnh, hề xiếc mang đến sự cân bằng cho sân khấu, bên cạnh những tiết mục căng thẳng, mạo hiểm, đúng như người Nga vẫn nói: “Không có hề thì không có xiếc”. Quan trọng nhất đối với hề là linh hoạt, ứng diễn nhanh, xử lý tình huống, quán xuyến được không gian, thời gian trên sân khấu. Cái hay ở chỗ ngoa dụ các trạng thái tâm lý để mọi người cùng cảm nhận, cùng cười và thấy hình ảnh của mình trong đó.
Trong 21 năm theo nghề, Tiến Mạnh đã sáng tác được hơn 20 tiết mục, tiểu phẩm. Những tiết mục của ông vẫn đang được các thế hệ hề xiếc trẻ sử dụng. Bỏ nghề nhưng Tiến Mạnh vẫn luôn trăn trở, theo dõi từng bước đi của xiếc. Ông cho rằng, bộ môn hề hiện nay đang yếu, không được đào tạo bài bản, các diễn viên trẻ chưa chăm chú trong việc sáng tạo tiết mục và đạo cụ, thiếu sự thông thạo các bộ môn cơ bản trong xiếc như: đi dây, nhào lộn, tung hứng, ảo thuật hay loại hình nghệ thuật khác như: múa, kịch câm để vận dụng vào các tiết mục của mình.
![]() |
Tiến Mạnh theo học hề xiếc ở Nga từ khi 11 tuổi. |
Ba đêm Gala, ngoài Tiến Mạnh còn có sự quy tụ các nghệ sĩ xiếc xuất sắc nhiều thế hệ: NSND Tâm Chính, Thái Mạnh Hiển, Lưu Phúc, Ngọc Trúc, Mạnh Cường... với các tiết mục đã chinh phục khán giả trong nước và thế giới như Đu siêu nhân (Huy chương vàng và giải Khán giả yêu thích tại Liên hoan xiếc quốc tế lần thứ ba ở Tây Ban Nha), Tung mũ nghệ thuật (Huy chương vàng Liên hoan xiếc toàn quốc), Nhào lộn trên không (Huy chương đồng Liên hoan xiếc quốc tế lần 2), Đế trụ - chống người trên không (Giải bạc tài năng trẻ ba nước Đông Dương), Uốn lượn trên vòng (Giải tài năng trẻ Liên hoan xiếc quốc tế)…
Với những đóng góp lớn, Liên đoàn Xiếc Việt Nam được trao tặng Huân chương Độc lập hạng Nhì trong Lễ kỷ niệm 55 năm thành lập.
NSƯT Tiến Mạnh:
Học tại Nga 5 năm, tốt nghiệp 1971 năm 16 tuổi, chuyên khoa Nhạc hài hước và Hề xiếc tại trường xiếc Trung ương Mátxcơva. Đã lưu diễn tại nhiều tỉnh, vùng sâu vùng xa trên toàn quốc từ Hà Tiên, Cà Mau đến Lào Cai, Hà Giang, Nùng Phìu, Mèo Vạc. Năm 1981 - Huy chương vàng Liên hoan xiếc Toàn quốc tổ chức tại Hà Nội. Năm 1981 - Huy chương vàng Liên hoan xiếc Quốc tế tổ chức tại Lahavana - Cuba. Năm 1987 - Huy chương vàng Liên hoan Xiếc Toàn quốc tổ chức tại Hà Nội. |
Ngọc Trần