Áp dụng công nghệ, hướng đến nông nghiệp xanh

Diễn đàn Chuyển đổi số Nông nghiệp Việt Nam do Bộ Ngoại giao phối hợp với VnExpress và Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam (VIDA) tổ chức trên nền tảng VnExpress.

Diễn đàn là nơi diễn ra các hoạt động đối thoại chính sách công - tư giữa Chính phủ, khu vực tư nhân cùng các bên liên quan, nhằm thảo luận những vấn đề then chốt, chiến lược cho nông nghiệp Việt Nam trong bối cảnh khu vực và thế giới; qua đó gợi mở những nghiên cứu và đề xuất giải pháp đột phá để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của nông nghiệp Việt Nam, tiếp cận thành công các thị trường tiềm năng.

Trong khuôn khổ của diễn đàn, 2 hội nghị chuyên đề đã diễn ra vào sáng nay với các chủ đề chính là "Hoàn thiện hệ sinh thái cho chuyển đổi số nông nghiệp Việt Nam" và "Phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu số hóa nông nghiệp Việt Nam". Phiên toàn thể của diễn đàn với chủ đề "Định hình kịch bản chuyển đổi số nông nghiệp Việt Nam đến năm 2035", các đại biểu trong và ngoài nước sẽ tiếp tục thảo luận về phương hướng, chính sách cũng như những kinh nghiệm chuyển đổi số nông nghiệp, qua đó đưa ra giải pháp cho ngành nông nghiệp Việt Nam trong quá trình chuyển đổi số, bắt nhịp với xu thế toàn cầu.

Tham dự phiên toàn thể có sự tham gia của ông Bùi Thanh Sơn - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Ngoại giao; ông Lê Minh Hoan, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; ông Phạm Xuân Thăng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Hải Dương; ông Triệu Thế Hùng, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương; ông Nguyễn Huy Dũng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam.

Cùng lãnh đạo và đại diện của 63 tỉnh/thành trên cả nước; đại diện Bộ/ngành trung ương và các chuyên gia trong nước.

Về phía quốc tế là các vị Đại sứ; Tổng Lãnh sự; đại diện Đại sứ quán, Tổng Lãnh sự quán nước ngoài tại Việt Nam; lãnh đạo các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài, các doanh nghiệp thành viên và các chuyên gia quốc tế từ nhiều quốc gia và vũng lãnh thổ.

"Mọi năm, các triển lãm nông sản quốc tế thường tổ chức ở Mỹ, Canada, Trung Quốc hay các tiểu vương quốc Ả Rập. Hôm nay, trong bối cảnh đại dịch, tất cả những triển lãm đó không được tổ chức và chúng ta có giải pháp mới là tổ chức trên nền tảng thực tế ảo. Đó là cách chúng ta có thể chuyển đổi số.

Thực tế trong triển lãm vừa qua, nhiều nước đã mang sản phẩm đến giới thiệu tại triển lãm của chúng ta. Tương tự, chúng ta cần chuyển đổi số mạnh mẽ về thương mại điện tử, thanh toán điện tử, logictics, tác nghiệp nông nghiệp... Đây là chủ đề rất quan trọng, nếu Việt Nam thực hiện thành công, Việt Nam sẽ trở thành nước nông nghiệp có tiềm năng cạnh tranh lớn nhất", ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam nhấn mạnh.

Cũng theo ông Bình, đất đai của chúng ta nằm ở khu vực mà không cần phải sưởi mùa đông, có thể thu hoạch nhiều vụ quannh năm, chúng ta vẫn giữ truyền thống nông nghiệp với 2/3 dân số ở nông thôn, công nghệ thông tin Việt Nam lại phát triển. Khi tích hợp tất cả những điều này, Việt Nam sẽ đạt vị thế như kho nông sản của thế giới. Với những ước vọng như vậy, ông Bình mong cuộc hội thảo này sẽ mang lại những ý tưởng để chia sẻ cùng nhau.

Ông Bình gửi lời cảm ơn đặc biệt tới Bộ trưởng Ngoại giao, mong Bộ Ngoại giao sẽ giúp cho các địa phương Việt Nam có nhiều sự đầu tư từ nước ngoài hơn nữa về nông nghiệp và đưa hàng hoá từ các tỉnh ra thế giới nhiều hơn.

Phát biểu tại diễn đàn, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đánh giá, diễn đàn có hơn 3.000 đại biểu đến từ hơn 35 quốc gia trên thế giới, trong đó có sự tham gia của các Bộ ngành, các cơ quan Nhà nước... Thành phần đa dạng của các đại biểu cũng là tín hiệu tích cực cho thấy ngành nông nghiệp Việt Nam đang là mối quan tâm hàng đầu của nhiều Bộ, ngành và nhiều quốc gia.

Theo Bộ trưởng Ngoại giao, Chính phủ Việt Nam đã sớm xác định tầm quan trọng của ngành nông nghiệp và coi đây là cơ hội bứt phá của nền kinh tế Việt Nam. Một trong những định hướng phát triển của đất nước giai đoạn 2021-2030 là phát triển nông nghiệp trên nền tảng chuyển đổi số, gắn kết hài hòa hiệu quả thị trường trong nước và quốc tế. Để đưa Việt Nam trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, chúng ta phải chuyển đổi số thành công, trong đó nông nghiệp là lĩnh vực được ưu tiên trong chương trình chuyển đổi số quốc gia.

Nông nghiệp còn là cơ sở giúp bảo đảm hệ thống chính trị và bảo đảm môi trường sinh thái tự nhiên. Trong những năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã trở thành ngành sản xuất chủ lực của đất nước. Tuy nhiên, trong thời gian tới, với yêu cầu của thị trường ngày càng cao, nông nghiệp Việt Nam phải có khả năng thích ứng và sức cạnh tranh cao. Đại dịch Covid-19 cũng đã chứng minh việc đưa công nghệ thông minh vào nông nghiệp giúp bảo đảm sự ổn định, thông suốt, đồng thời giúp phát triển kinh tế sau đại dịch.

Diễn đàn nông nghiệp hôm nay nhằm phát triển ngành theo hướng thông minh, số hóa trong bối cảnh đại dịch toàn cầu. Do đó, Bộ trưởng hy vọng diễn đàn sẽ là cơ sở để thúc đẩy hợp tác phát triển kinh tế đất nước và ngoại giao.

Bộ trưởng cho biết thêm, trong lĩnh vực nông nghiệp, nhiều cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài đã được tín nhiệm, trở thành đại sứ của nông dân. Bộ Ngoại giao cũng đã kết hợp tổ chức nhiều chương trình, tọa đàm về nông nghiệp với nhiều quốc gia trên thế giới.

Trong thời gian tới, để chuẩn bị sự bứt phá kinh tế sau Covid-19, Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp với các Bộ, ngành nhằm đưa Việt Nam tiếp cận các xu thế mới của thế giới, tiếp tục đề xuất các sáng kiến, đóng góp vào sự phát triển kinh tế quốc gia nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng.

Ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cũng nhận định rằng, với sự kiện này, có thể thấy rằng công cuộc chuyển đổi số đối với nông nghiệp đang là đòi hỏi cấp thiết và phải làm nhanh. Việt Nam xác định tăng trưởng dựa trên khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, điều này sẽ tạo ra bước ngoặt, tích hợp nền kinh tế tri thức, mang lại sự phát triển bền vững.

"Diễn đàn Chuyển đổi số trong Nông nghiệp Việt Nam như thế này và những mô hình chuyển đổi số tạo ra lực hút, sự chú ý trong xã hội, minh chứng rằng công nghệ sẽ tạo ra sự thay đổi lớn. Do đó, chúng ta không thể chần chừ. Bối cảnh hiện nay, xã hội luôn biến đổi, ví dụ Covid-19 với biến thể mới, phức tạp, chúng ta không thể dự báo trước. Nền nông nghiệp cũng dựa vào câu chuyện biến đổi đó, từ đó định hướng, thích nghi", ông Hoan phân tích.

Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xác định nông nghiệp Việt Nam đứng trước 3 thách thức là: biến đổi khí hậu, biến động thị trường, biến đổi xu thế tiêu dùng trên thế giới.

Chúng ta đang sống trong nền kinh tế xanh, ở châu Âu người ta đã đưa ra tiêu chí tiêu dùng xanh, sản phẩm sản xuất không ảnh huổng đến hệ sinh thái, không ảnh hưởng đến môi trường. Vì vậy, nền nông nghiệp phải thay đổi. Đây là thách thức lớn vì nhiều năm chúng ta đi theo câu chuyện sản xuất rồi mang đi bán. Hiện, mỗi thị trường đòi hỏi khác nhau, về an toàn vệ sinh thực phẩm, thị trường năm sau khác năm trước, đòi hỏi cập nhật, thay đổi liên tục.

Tuy nhiên, thách thức cũng là thời cơ, chúng ta chuyển đổi để hòa nhập với thế giới, đi sau cũng có dư địa lớn để phát triển. Chúng ta đang chuyển từ giai đoạn sản xuất nông nghiệp là chính sang kinh tế nông nghiệp dựa trên khoa học công nghệ, chuyển đổi số.

Ông Nguyễn Huy Dũng, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền Thông, chia sẻ: Đất nước ta, cũng như toàn thế giới, đang phải đương đầu với đại dịch Covid-19, gặp phải vô vàn khó khăn, thách thức chưa từng có đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Việt Nam có thể đang ở thời điểm khó khăn nhất trong đại dịch này. Để tiếp tục vươn lên và phát triển, đòi hỏi mỗi chúng ta phải đồng lòng, góp sức, tăng cường hợp tác trong nước và quốc tế, đặc biệt phát huy được sức mạnh truyền thống của dân tộc.

"Việt Nam là nước nông nghiệp truyền thống, đi lên từ nông nghiệp. Trong đại dịch hiện nay, càng thấy rõ vai trò vốn có của nông nghiệp trong việc duy trì sự sinh tồn của xã hội. Phát triển nông nghiệp là nền tảng, tạo điều kiện phát triển kinh tế xã hội. Đại dịch xảy ra, cũng đã chứng minh tính cấp thiết, hiệu quả và xu thế tất yếu của chuyển đổi số để phát triển các lĩnh vực kinh tế xã hội nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng", Bộ trưởng Nguyễn Huy Dũng nhận định.

Tại Việt Nam, chuyển đổi số là chủ trương, định hướng lớn của Đảng và Nhà nước. Tại Nghị quyết Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII, Đảng đã đề ra định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 - 2030, trong đó có định hướng quan trọng là: đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Ông Dũng thông tin thêm, nông nghiệp là lĩnh vực chiếm 14% GDP Việt Nam, chiếm gần 40% lực lượng lao động. Nông nghiệp đã phát triển vượt bậc, đã trở thành trụ đỡ của nền kinh tế. Những kết quả đạt được là rất đáng tự hào. Tuy nhiên, thách thức hiện nay là làm sao để nâng cao hiệu quả, nâng cao hiệu năng, nâng cao thu nhập cho người nông dân. Xét ở góc độ này, dư địa cho nông nghiệp phát triển đột phá trong giai đoạn tới là rất lớn. "Nói không quá, nông nghiệp sẽ là yếu tố then chốt để kinh tế Việt Nam phát triển đột phá một cách bền vững", Bộ trưởng phát biểu.

Mục tiêu được đặt ra là người nông dân sản xuất nông sản chất lượng, với chi phí thấp nhất nhưng bán ra được giá cao nhất. Chuyển đổi số nhằm phát triển nông nghiệp số chính là một trong những chìa khoá để thực hiện thành công mục tiêu này.

Trong Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia cũng đã đề ra một số định hướng trong lĩnh vực nông nghiệp đó là:

- Phát triển nông nghiệp công nghệ cao theo hướng chú trọng nông nghiệp thông minh, nông nghiệp chính xác, tăng tỷ trọng của nông nghiệp công nghệ số trong nền kinh tế.

- Thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp phải dựa trên nền tảng dữ liệu. Tập trung xây dựng các hệ thống dữ liệu lớn của ngành về đất đai, cây trồng, vật nuôi, thủy sản.

- Ứng dụng công nghệ số để tự động hóa các quy trình sản xuất, kinh doanh; quản lý, giám sát nguồn gốc, chuỗi cung ứng sản phẩm, bảo đảm nhanh chóng, minh bạch, chính xác, an toàn, vệ sinh thực phẩm. Triển khai sáng kiến "Mỗi nông dân là một thương nhân, mỗi hợp tác xã là một doanh nghiệp ứng dụng công nghệ số".

- Thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ trong công tác quản lý để có các chính sách, điều hành kịp thời phát triển nông nghiệp như dự báo, cảnh báo thị trường, quản lý quy hoạch.

Cũng theo ông Dũng, với bối cảnh trên, việc tổ chức Diễn đàn chuyển đổi số nông nghiệp Việt Nam năm 2021 với chủ đề: "Bắt kịp các xu thế thị trường, phát huy vai trò trụ đỡ của nền kinh tế trong bối cảnh đại dịch và hậu đại dịch Covid-19" là hết sức có ý nghĩa. Diễn đàn và triển lãm nông nghiệp số là tiền đề quan trọng để thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp thời gian tới.

Tiếp nối diễn đàn, bà Nguyễn Minh Hằng - Trợ lý Bộ trưởng, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp Kinh tế, Bộ Ngoại giao Việt Nam trình bày tham luận "Xu hướng và nhu cầu thị trường toàn cầu; định hướng chính sách, địa bàn xúc tiến đối với nông sản địa phương Việt Nam".

Bà Nguyễn Minh Hằng nhấn mạnh, có 4 xu hướng phát triển kinh tế trên thế giới. Thứ nhất, kinh tế thế giới sẽ tiếp tục phục hồi trong điều kiện thích ứng với Covid-19 và bình thường mới. Thứ hai là xu thế tăng trưởng xanh, phát triển bền vững bao trùm. Đây là giai đoạn các nước cam kết, đi vào triển khai mạnh mẽ về tăng trưởng xanh, chẳng hạn như áp dụng thuế carbon, giảm khí thải....; cùng với đó là các cơ chế đa phương đưa ra cam kết, yêu cầu thực thi về tăng trưởng xanh, giảm khí thải. Thứ ba là ứng dụng khoa học công nghệ để phát triển chuyển đổi số. Thứ tư là sự phát triển kinh tế tuần hoàn, ưu tiên phát triển bền vững.

Những nhân tố này xảy ra đồng thời, tạo bước ngoặt đối với kinh thế giới. Trong đó chuyển đổi số được đánh giá là xu thế tác động đến nhiều quốc gia.

Theo bà Minh Hằng, hiện nay hầu hết các đánh giá đều cho rằng Covid-19 sẽ tồn tại lâu dài. Từ các mô hình ứng phó với Covid-19 vừa qua, có thể thấy bốn mô hình: không có Covid-19; đi từ đóng cửa đến sống chung; giãn cách - phong tỏa - giãn cách - phong tỏa; miễn dịch cộng đồng. Hiện nay, thế giới đang ở giai đoạn đi từ đóng cửa đến sống chung với đại dịch.

"Với chiều hướng đó, chúng tôi cho rằng ngành nông nghiệp sẽ chịu tác động rất lớn, có nhiều thách thức và cơ hội, giúp phát triển bứt phá hơn", bà Hằng khẳng định.

Theo đó, có 6 lĩnh vực bị ảnh hưởng. Thứ nhất, giá cả nông sản, lương thực thời gian tới sẽ bất ổn do nhiều nguyên nhân (chính sách các nước, đại dịch, cung ứng đứt gãy). Thứ hai, nguồn cung sẽ mang tính thiếu bền vững hơn. Nhìn lại lịch sử các kỳ đại dịch, nguồn cung thực phẩm là yếu tố rất dễ bị tổn thương, nhất là trong biến đổi khí hậu. Thứ ba, xu thế tiêu dùng có sự thay đổi, chẳng hạn nhận thức dinh dưỡng, các giá trị mang tính hữu hình...

Nhìn chung, nông nghiệp sẽ là một trong 10 lĩnh vực có thể chuyển sang kinh tế tuần hoàn.

Bà Nguyễn Minh Hằng cũng đưa ra bốn kiến nghị, bao gồm: Thứ nhất trong tư duy và nhận thức, cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nhận thức, tư duy áp dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp, đào tạo và đào tạo lại các kỹ năng số. Thứ hai là các vấn đề liên quan đến nông nghiệp, pháp lý, chính sách kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, định hướng hoạt động trong xây dựng thương mại điện tử toàn cầu, thanh toán không tiền mặt, thanh toán điện tử... Thứ ba là các biện pháp cần triển khai, tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp, hình thành mạng lưới, khởi tạo diễn đàn, thúc đẩy cam kết sản xuất, thu hút đầu tư, công nghệ cao, công nghệ thân thiện môi trường. Cuối cùng là đẩy mạnh hợp tác quốc tế.

Kết thúc phần phát biểu, bà Nguyễn Minh Hằng nhấn mạnh, với vai trò của ngành ngoại giao, cùng phương châm phục vụ phát triển đất nước, Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục tranh thủ nguồn lực bên ngoài, đặc biệt là chuyển đổi số trong nông nghiệp để đẩy mạnh ngành nông nghiệp, phục hồi và phát triển kinh tế đất nước.

Bà Marta Bogdanic – Chuyên viên cao cấp tư vấn Tài chính nông nghiệp của Tập đoàn tài chính quốc tế - Ngân hàng Thế giới, cho biết, đơn vị có nhiều cơ hội hợp tác với Việt Nam, ứng dụng các công nghệ hiện đại.

Theo bà Marta Bogdanic, đơn vị của bà coi trọng công nghệ nông nghiệp, đã có khoản đầu tư cho khu vực Đông Á. Đây là cơ hội để học hỏi trong quá trình triển khai. Tại Việt Nam cũng có những dự án đang thực hiện. Trong đó có dịch vụ tư vấn cho các công ty, phối hợp với các đối tác nước ngoài, đa quốc gia, cung cấp công nghệ đổi mới, sáng tạo liên quan đến đất đai, cây cối, bảo đảm thực vật.

"Chúng tôi cũng cung cấp các giải pháp tài chính trong tương lai", bà Marta Bogdanic cho biết.

Trong quá trình triển khai công nghệ trong nông nghiệp, bà Marta Bogdanic ấn tượng với các công ty có khả năng học hỏi. Tổ chức của bà cũng xây dựng các chương trình giảng dạy. Chương trình có nhiều ứng dụng công nghệ ở Việt Nam như mở rộng dịch vụ trên mạng, có thể giúp đỡ người nông dân, hướng dẫn họ sử dụng công nghệ thông thạo hơn. Đây đều là những thách thức, các cơ quan Nhà nước có thể phối hợp với đối tác nước ngoài để xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp.

Tại diễn đàn, ông Matan Rahav, Giám đốc kinh doanh Công ty CropX đã chia sẻ về "Chuyển đổi số nông nghiệp và ứng dụng khoa học - công nghệ trong nông nghiệp tại Israel". Ông Matan Rahav cũng giới thiệu về sản phẩm của công ty - những thiết bị nông nghiệp dưới lòng đất.

Theo ông Matan Rahav, dữ liệu trên mặt đất thì dễ thu thập và phân tích, nhưng dữ liệu dưới lòng đất quan trọng hơn nhiều. Bởi khi bạn thấy những biểu hiện trên mặt đất thì có nghĩa cây cối đã gặp vấn đề từ vài ngày trước đó ở dưới lòng đất. Điều này khiến nông dân gặp nhiều khó khăn trong quá trình khắc phục.

Cũng theo ông Matan Rahav, thiết bị của Công ty CropX có nhiều ưu điểm như đơn giản, dễ sử dụng, dễ dàng giúp người nông dân phát hiện triệu chứng để sớm có biện pháp khắc phục. Cụ thể, thiết bị được đặt dưới lòng đất với quy trì cài đặt tự động, chỉ việc đặt xuống lòng đất là sẽ thu thập được dữ liệu về nhiệt độ, độ ẩm... Tất cả dữ liệu sẽ truyền tải lên đám mây (cloud) và tích hợp mô hình dự đoán thời tiết... Sau đó sử dụng thuật toán học phức tạp và đưa ra những kiến nghị phù hợp.

Công nghệ này cũng tối ưu hoá tưới tiêu, tiết kiệm năng lượng, thậm chí có thể phát hiện những vấn đề như ô nhiễm môi trường, việc sử dụng chất bảo vệ thực vật nhiễm ra xung quanh.

Sản phẩm hiện có mặt tại nhiều quốc gia ở Bắc Mỹ, Australia...

Ông Frans Lips - Cán bộ chính sách cấp cao, Bộ Nông nghiệp Thiên nhiên và Chất lượng Thực phẩm Hà Lan, đã chia sẻ về "Chuyển đổi số nông nghiệp và ứng dụng khoa học - công nghệ trong nông nghiệp tại Hà Lan".

Theo ông Frans Lips, Hà Lan có 17 triệu dân, trong khi diện tích đất nhỏ, tạo áp lực rất lớn lên ngành nông nghiệp. Người nông dân cũng gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động của họ. Do đó, áp dụng công nghệ chính là giải pháp để quốc gia này giải quyết các vấn đề trong nông nghiệp. Ông Frans Lips cho biết, nông nghiệp của Hà Lan định hướng chuyển đổi để phục vụ các thế hệ tương lai, cung cấp thực phẩm, đảm bảo ổn định phù hợp cho người nông dân. Theo đó, để tạo sự khác biệt cho các thế hệ tiếp theo, Hà Lan phải đưa ra các nghiên cứu mang tính chiến lược cả trong nông nghiệp, nước, thực phẩm. Quốc gia này xác định một số công nghệ để đầu tư, xem đây là cơ hội để giải quyết các vấn đề đang gặp phải, hướng đến ngành nông nghiệp chính xác.

Hiện nay, Hà Lan vẫn đang cố gắng giảm chất thải ra môi trường, sử dụng công nghệ để xây dựng hệ thống mùa màng mới, đem lại lợi nhuận cao hơn. Ông Frans Lips kỳ vọng, công nghệ sẽ giúp ngành nông nghiệp của đất nước này trở nên hấp dẫn hơn, thu hút nhiều người lao động trẻ hơn.

Đại diện Bộ Nông nghiệp Thiên nhiên và Chất lượng Thực phẩm Hà Lan cũng chia sẻ, nông nghiệp chính xác ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi thực phẩm cung ứng tại quốc gia này. Nông nghiệp chính xác đòi hỏi một số nguyên tắc: đo lường, lên kế hoạch, phân tích và chỉ thực hiện được khi có môi trường đất tốt, vụ mùa có sức chống chịu tốt.

Theo ông, Hà Lan ý thức được rằng công nghệ không thể thay thế được kiến thức về hệ sinh thái. Những "viên gạch" trong hệ sinh thái nông nghiệp bao gồm cây giống, đất tốt, kiểm soát thuốc bảo vệ thực vật... cùng với kiến thức, công nghệ mới tạo nên những vụ mùa bền vững. Hà Lan cũng đã đa dạng hóa hệ thống mùa màng nhằm chống chọi lại bệnh tật, dịch bệnh.

Ông Frans Lips đánh giá, khó để người nông dân áp dụng công nghệ, trong khi doanh nghiệp chưa có định hướng rõ ràng, chưa phổ cập được cho nhân viên. Cùng với đó là những khó khăn khăn khi ứng dụng công nghệ mới ở trang trại của người dân.

Hà Lan đã hỗ trợ các chương trình giúp người dân tiếp cận công nghệ, hướng đến mục tiêu tăng tính phì nhiêu của đất, thuần thục cách thức sử dụng công nghệ. Những nông dân tham gia chương trình đào tạo này sẽ trở thành đại sứ trong chương trình. Bên cạnh đó, Hà Lan cũng xây dựng giáo trình cho sinh viên, giúp các em hiểu, áp dụng vào thực tế.

Có nhiều giải pháp trong nông nghiệp, có mạng lưới, kết hợp giải pháp công nghệ với nhau để tạo ra giải pháp tổng thể toàn diện, hiệu quả. Hà Lan cũng thường xuyên đánh giá, mang đến trải nghiệm khác biệt về một trang trại hiện đại.

Cuối cùng, ông Frans Lips khẳng định: "Nông nghiệp chính xác là cách làm hoàn toàn mới về nông nghiệp, nhiều tiềm năng, song chúng ta phải đảm bảo hệ sinh thái, để có được ngành nông nghiệp thông minh, nhằm tạo môi trường thuận lợi, giúp doanh nghiệp phổ cập cho người nông dân, nhân viên về cách làm".