Nghị định 01 về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng Việt Nam được Chính phủ ban hành ngày 3/1 và sẽ có hiệu lực từ 20/2. So với Nghị định 69 ban hành năm 2007, quy định mới cho phép nâng tỷ lệ sở hữu cổ phần tối đa (room) của một nhà đầu tư chiến lược nước ngoài từ 15% lên 20%. Trước đây, theo Nghị định từ năm 2007, để sở hữu tối đa 20% vốn điều lệ của một ngân hàng nội cần phải được sự chấp thuận của Thủ tướng.
Ngoài ra, Nghị định 01 cũng quy định rõ, một người nước ngoài không được sở hữu trên 5% vốn điều lệ và một tổ chức nước ngoài cũng chỉ được giữ tối đa 15% vốn của ngân hàng Việt Nam. Tổng mức sở hữu của khối ngoại vẫn không được vượt quá 30% vốn điều lệ của ngân hàng Việt Nam.
Trong trường hợp đặc biệt để thực hiện tái cơ cấu tổ chức tín dụng yếu kém, room để vào ngân hàng nội địa có thể vượt mức 30% này, tùy thuộc vào quyết định của Thủ tướng. Bên cạnh đó, Nghị định cũng không đề cập tới mức tối đa trong trường hợp Thủ tướng cho phép vượt room.
Như vậy, Nghị định 01 của Chính phủ có thể mở đường cho thương vụ bán 100% vốn của Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu (GPBank) cho đối tác ngoại là Ngân hàng UOB của Singapore.
Room vào ngân hàng nội địa trong trường hợp thông thường (không thuộc diện yếu kém, cần tái cơ cấu) dù vẫn giữ ở mức 30% nhưng điều kiện tài chính được quy định theo hướng mở hơn. Theo đó, để mua cổ phần và nắm giữ trên 10% vốn điều lệ, tổ chức đó phải có tổng tài sản ít nhất 10 tỷ USD (với ngân hàng, công ty tài chính, cho thuê tài chính). Tổ chức này cũng phải được xếp hạng tín nhiệm từ mức ổn định hoặc tương đương trở lên. Ngoài ra, việc mua cổ phần không ảnh hưởng tới sự ổn định của hệ thống ngân hàng Việt Nam cũng như không tạo ra sự độc quyền hoặc hạn chế cạnh tranh.
Để là nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, ngoài đáp ứng các điều kiện trên, tổ chức đó phải có ít nhất tổng tài sản 20 tỷ USD trong năm liền kề trước khi nộp hồ sơ mua cổ phần, có kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực tài chính ngân hàng từ 5 năm trở lên.
Theo Nghị định 69/2007, tổ chức tín dụng nước ngoài mua cổ phần ngân hàng Việt Nam dù với tỷ lệ là bao nhiêu cũng phải đảm bảo tổng tài sản có tối thiểu tương đương 20 tỷ USD vào năm trước năm đăng ký cổ phần.
Thanh Thanh Lan