Trong nhiều năm, các hãng công nghệ hàng đầu thường mặc định kết quả tăng trưởng hàng quý, nhưng gần đây không còn như vậy. Vấn đề này được thể hiện rõ nét nhất trong báo cáo tài chính quý vừa qua của nhóm Big Tech khi họ nhắc nhiều đến sự suy giảm, cùng dự báo tương lai không mấy khả quan. Trong mỗi báo cáo, Apple và TikTok liên tục được đề cập một cách trực tiếp hoặc gián tiếp.
Với TikTok, lượng người dùng hàng tháng đã tăng lên một tỷ sau 5 năm, trong khi Facebook và Instagram phải mất 8 năm mới đạt được. Còn chính sách thay đổi dữ liệu của Apple cũng khiến các công ty khác phải điều chỉnh lại mô hình của mình cho phù hợp.
Logo một số mạng xã hội phổ biến. Ảnh: CNN
Đầu tiên là Snap. Ngày 21/7, công ty đứng sau ứng dụng Snapchat cho biết đã thu hút 347 triệu người dùng hoạt động hàng ngày, vượt dự báo của các nhà phân tích là 343 triệu người, nhưng doanh thu chỉ đạt 1,11 tỷ USD, giảm 4,5% so với cùng kỳ năm ngoái. "Kết quả quý II/2022 không phản ánh đúng tham vọng của chúng tôi", CEO Evan Spiegel nói.
Nhà phân tích Dan Ives của Wedbush Securities cho rằng kết quả của Snap như một "con tàu đắm", thể hiện "sự chậm lại của quảng cáo kỹ thuật số, những trở ngại về quyền riêng tư mà Apple đưa lên iOS và sự cạnh tranh của TikTok ngày càng nóng". Giám đốc tài chính Derek Anderson của Snap xác nhận sự phổ biến của TikTok là một trong những nguyên nhân khiến doanh thu của họ không như mong đợi.
Ngay sau đó, Twitter cũng thông cáo tình hình tài chính không mấy khả quan. Công ty đổ lỗi một phần cho Elon Musk, nhưng thừa nhận "doanh thu giảm so với cùng kỳ năm trước phản ánh khó khăn trong ngành quảng cáo". Mạng xã hội này nói có những "cơn gió ngược" đang cản trở kinh doanh. Theo Wired, Twitter dường như ám chỉ Apple với các thay đổi về chính sách quyền riêng tư đã tác động đến người dùng trên nền tảng.
Ngày 26/7, Alphabet, công ty mẹ của Google và YouTube, báo cáo tốc độ tăng trưởng doanh thu theo quý chậm nhất trong hai năm do những áp lực trên thị trường quảng cáo kỹ thuật số. Tuy nhiên, hãng nhấn mạnh YouTube Shorts, tính năng video ngắn giống TikTok, đã thu hút hơn 1,5 tỷ người xem mỗi tháng.
Một ngày sau, Meta cho biết lần đầu tiên kể từ khi IPO cách đây một thập kỷ, doanh thu công ty đi xuống so với cùng kỳ năm trước do sự tác động của Apple đến quảng cáo, tình trạng thua lỗ khi kinh doanh metaverse và sự cạnh tranh từ TikTok. Tương tự Alphabet, điểm sáng là Reels, tính năng học theo TikTok, có lượng người dùng tăng mạnh.
"Sự xuất hiện của TikTok khiến các mạng xã hội nhận ra họ không còn là mạng xã hội, mà chỉ là phương tiện truyền thông. Giờ đây, Facebook, Instagram hay YouTube đang chơi trò đuổi bắt. Còn người dùng không chỉ có một mà tới ba ứng dụng cung cấp trải nghiệm video ngắn từ các công ty lớn", Jay Owens, một chuyên gia độc lập trong lĩnh vực kỹ thuật số, nhận xét.
Khi Google, Meta hay TikTok chạy đua trở thành bản sao của nhau, họ cũng phải đối mặt với một vấn đề lớn khác: Apple. Báo cáo của cả Snap, Twitter lẫn Meta đều nêu bật một vấn đề tồn tại đối với quảng cáo trực tuyến và theo dõi người dùng. Đó là tính năng App Tracking Transparency (ATT) mà Apple triển khai từ bản iOS 14.5, cho phép người dùng từ chối bị các ứng dụng theo dõi để hiển thị quảng cáo mục tiêu.
ATT khiến các công ty chuyên thu thập dữ liệu người dùng để đề xuất quảng cáo như Facebook, Twitter bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Mark Zuckerberg, CEO của Meta, từng thừa nhận công ty có thể mất 10 tỷ USD doanh thu quảng cáo trong năm nay vì ATT. Giám đốc tài chính Dave Wehner của Meta và Giám đốc kinh doanh Philipp Schindler của Alphabet cũng khẳng định ATT khiến ngành quảng cáo kỹ thuật số gặp thách thức lớn về tăng trưởng.
"Xu hướng người dùng chuyển sang TikTok cùng những thay đổi của Apple với ATT khiến các công ty như Meta, Twitter gặp khó khăn hơn trong việc kiếm tiền. Họ buộc phải thiết kế lại sản phẩm của mình, nhưng không thể hoàn thiện trong một sớm một chiều", Andrew Rosen, người sáng lập và CEO công ty phân tích truyền thông Parqor, nhận định.
Trong khi đó, Apple vẫn ăn nên làm ra, mặc cho những đối thủ khác gặp khó. Trong báo cáo tài chính ngày 28/7, hãng thông báo đạt doanh thu kỷ lục 83 tỷ USD, tăng 2% so với cùng kỳ năm ngoái. Điểm sáng nhất là mảng smartphone đạt 40,7 tỷ USD, tăng gần 3%.
"Khi nghĩ về những thách thức phải đối mặt trong quý vừa qua, chúng tôi cảm thấy thực sự hài lòng về mức tăng trưởng đạt được", CEO Apple Tim Cook nói. "Kết quả kỷ lục của quý này nói lên những nỗ lực không ngừng của Apple trong việc đổi mới, nâng cao nhận thức và làm phong phú thêm cuộc sống của khách hàng".
Bảo Lâm (theo Wired)