Trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng Ngày sách Việt Nam lần thứ ba, ba nhà văn trinh thám hình sự Nguyễn Đình Tú, Di Li, Nguyễn Xuân Thủy có buổi tọa đàm chia sẻ về văn học trinh thám hình sự.
Ba nhà văn Nguyễn Xuân Thủy, Di Li, Nguyễn Đình Tú từng giành giải cao tại cuộc thi sáng tác tiểu thuyết, truyện, ký đề tài "Vì An ninh Tổ quốc" do Bộ Công an phối hợp Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức năm 2010. Cuộc thi đánh dấu việc các nhà văn 7X nhập cuộc với dòng truyện hình sự và những đề tài mang đậm hơi thở thời đại. Sau sáu năm, như một sự tình cờ, họ trở lại với đề tài này bằng ba tác phẩm Cô Mặc Sầu (Nguyễn Đình Tú), Câu lạc bộ số 7 (Di Li) và Có tiếng người trong gió (Xuân Thủy).

Từ phải qua: nhà văn Di Li, Nguyễn Đình Tú và nhà văn Xuân Thủy trong buổi tọa đàm tối 21/4.
Sau tiểu thuyết trinh thám đầu tay Trại hoa đỏ (được thời báo Yomiuri Shimbun, Nhật Bản, viết bài ca ngợi), Di Li coi sáng tác văn học trinh thám là công việc chuyên nghiệp và là "nghiệp viết" của mình. Tại buổi tọa đàm, chị chia sẻ: "Tôi định nghĩa nhà văn một cách đơn giản, đó là người sáng tạo nên những câu chuyện. Còn nhà văn thành công là khi anh ta biết cách kể một câu chuyện hấp dẫn và khiến cho độc giả ám ảnh khi đã gấp sách lại".
Di Li bước đầu viết tiểu thuyết trinh thám chỉ bởi chị say mê thể loại này từ bé. Khi bắt tay viết Trại hoa đỏ, chị phải nghiền ngẫm nhiều tài liệu chuyên ngành an ninh, hình sự. Nhà văn chia sẻ: "Để viết ba dòng tiểu thuyết trinh thám hình sự thuyết phục độc giả, có khi tôi phải đọc đến hơn 300 trang".
Nhà văn cho biết khi viết tác phẩm, chị sống với bối cảnh và chạm được vào cảm giác của nhân vật, bởi thế cũng mang theo nhiều nỗi ám ảnh. Di Li đùa nhiều lúc chị đánh oan chó, mèo trong nhà vì chúng khiến chị giật mình lúc đang nhập tâm vào mạch truyện.
Trong khi Di Li thiên về yếu tố trinh thám, nhà văn Nguyễn Đình Tú mạnh về mảng hình sự. Nguyễn Đình Tú là tác giả của ba tiểu thuyết hình sự trong số hơn chục đầu sách đã phát hành: Hồ sơ một tử tù, Phiên bản, Cô Mặc Sầu. Anh được mệnh danh là "nhà văn của dòng tiểu thuyết tội phạm học". Khi được hỏi về lý do đến với đề tài trinh thám hình sự, anh tâm sự: "Tôi yêu thích hoạt động phòng chống tội phạm nói chung, công việc phá án nói riêng, bởi nó hội tụ đủ yếu tố thiện - ác, tốt - xấu, cao cả - thấp hèn, anh hùng, bội phản, hỷ, nộ, ái, ố... của cuộc đời, xét cho cùng đó là những mối quan hệ cốt lõi mà muôn đời con người và văn học quan tâm. Với một nhà văn chuyên nghiệp, mọi đề tài chỉ là cái cớ để họ cầm bút trải lòng mình về cuộc đời này".
Nhà văn Nguyễn Xuân Thủy là tác giả của tiểu thuyết Sát thủ Online, tác phẩm đoạt giải A cuộc thi của Bộ Công an. Mới đây, anh trở lại đề tài tâm lý hình sự bằng tiểu thuyết Có tiếng người trong gió. Cuốn sách gây chú ý bởi giọng văn kể chuyện và lần đầu tiên nạn mổ sống cướp tạng được đưa vào tiểu thuyết Việt. Nguyễn Xuân Thủy cũng là nhà văn trăn trở đào xới những hiện thực xã hội đang là tâm điểm chú ý của cộng đồng. Trong Sát thủ Online và Có tiếng người trong gió, thủ pháp khai thác tâm lý nhân vật được coi là điểm mạnh của tác giả. Nguyễn Xuân Thủy khẳng định: "Viết tiểu thuyết trinh thám hình sự cũng giống như việc anh phải làm 'thám tử' cho chính những trang viết của mình".
Tác giả kể không ít lần anh đi thực tế tại các trại giam và ám ảnh bởi ánh mắt của những tội phạm vị thành niên. Khi tái tạo dạng nhân vật đó trong tác phẩm của mình, Nguyễn Xuân Thủy cho biết anh cảm thấy rất đau đớn.
Một đặc điểm của tiểu thuyết tâm lý - hình sự là rất dễ được chuyển thể thành phim. Sát thủ Online của nhà văn Nguyễn Xuân Thủy đã được chuyển thể thành phim truyền hình dài 24 tập. Bộ phim gây hiệu ứng tốt trong giới trẻ. Hồ sơ một tử tù của nhà văn Nguyễn Đình Tú cũng đã được chuyển thể thành phim truyền hình, nằm trong loạt phim Cảnh sát hình sự. Mới đây nhất, tiểu thuyết Phiên bản của Nguyễn Đình Tú được chuyển thành kịch bản điện ảnh phim Hương ga. Bộ phim được bán cho đối tác Trung Quốc và xuất bản với phụ đề tiếng Trung. Tiểu thuyết Trại hoa đỏ của nhà văn Di Li cũng được một số đơn vị ngỏ ý mua bản quyền chuyển thể thành phim.
Nhà văn Nguyễn Xuân Thủy nói: "Phim ảnh giống như đôi cánh được chắp thêm cho tác phẩm gốc. Nhiều người xem phim trước rồi mới đọc sách. Như vậy, công chúng điện ảnh, người xem truyền hình đã trở thành độc giả". Nhà văn Nguyễn Đình Tú cho rằng tư duy điện ảnh và tư duy văn học khác nhau, thẩm mỹ điện ảnh và thẩm mỹ văn học cũng khác nhau. Bởi vậy, anh không thất vọng khi tác phẩm của mình được chuyển thể thành phim Hương Ga.
Hà Thu