Đồng hồ đo nợ của Economist cho thấy nợ công trên đầu người của Việt Nam vượt 950 USD trong ngày 25/12.
Trung bình, mỗi người dân Việt đang gánh 950,16 USD nợ, chiếm 47% GDP. Theo thang đánh giá, nợ công Việt Nam vẫn ở mức trung bình. Theo công cụ này, cách đây 10 năm, nợ công Việt Nam là 19,3 tỷ USD, bình quân 234 USD mỗi người. Như vậy, trong một thập kỷ, tổng nợ đã tăng hơn gấp 4.
Hồi tháng 5, nợ bình quân tại Việt Nam là 850 USD. Đến năm 2015, con số này được dự đoán lên 1.033 USD. Tuy nhiên, nợ trên GDP giảm xuống chỉ còn 45,7% và tốc độ tăng cũng chậm lại - khoảng trên 9%.
Theo Bản tin nợ công số 3 xuất bản tháng 12/2014 của Bộ Tài chính, đến hết năm 2013, tổng nợ công của Việt Nam tương đương 54,2% GDP. Trong đó, nợ Chính phủ chiếm 42,3% và nợ Chính phủ bảo lãnh cộng nợ chính quyền địa phương là 11,9%.
Tỷ lệ nợ Chính phủ so với thu ngân sách cũng ngày càng tăng. Năm 2010, nợ Chính phủ bằng 158% ngân sách, thì đến năm ngoái, con số này đã là 184%.
Biểu đồ nợ công của Việt Nam trong 10 năm.
Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết dự kiến đến cuối năm 2014, nợ công bằng khoảng 60,3% GDP. Con số này sẽ đạt đỉnh vào năm 2017 (64,9% GDP) rồi giảm dần sau đó. Đến 2020, cơ quan điều hành kỳ vọng nợ công sẽ về mức 60,2% GDP.
So với các nước trong khu vực Đông Nam Á (trừ Lào, Campuchia và Myanmar do thiếu số liệu), tổng nợ công và nợ bình quân Việt Nam ở mức thấp nhất. Singapore nặng nợ nhất khu vực với trên 316 tỷ USD, theo sau là Indonesia với hơn 279 tỷ USD.
Singapore cũng là nước có nợ trên GDP lớn nhất (94%). Thấp nhất là Indonesia với chỉ 25,6%. Theo The Economist, tổng nợ công toàn cầu hiện đã lên tới gần 54.994 tỷ USD, tăng khoảng 5,2% so với năm 2013. Nợ công tập trung chủ yếu ở Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Bắc Mỹ và khu vực đồng euro.
Năm nay, Mỹ đã soán ngôi Nhật Bản thành quốc gia nợ nhiều nhất thế giới với gần 14.450 tỷ USD, tương đương 86,8% GDP. Số liệu này tăng tương đối mạnh so với hồi tháng 5 (13.580 tỷ USD).
Nợ công Nhật Bản hiện là hơn 12.230 tỷ USD, giảm nhẹ so với năm ngoái. Tuy nhiên, nợ công trên GDP của quốc gia này vẫn dẫn đầu với 248% và nợ bình quân trên 97.600 USD. Dù vậy, 95% nợ công Nhật Bản là do nhà đầu tư nội địa nắm giữ, nên đây không phải vấn đề quá lo ngại.
Biểu đồ tổng nợ công và nợ công trên GDP các nước Đông Nam Á.
Các nước châu Âu đều có mức nợ công cao như Đức (2.794 tỷ USD), Pháp (2.456 tỷ USD) hay Anh (2.640 tỷ USD). Nếu xét về nợ công trên GDP, Hy Lạp vẫn dẫn đầu với trên 151%, tiếp đó là Ireland với 134%. Quý II năm ngoái, các nước khu vực đồng euro đã chấm dứt tình trạng tăng trưởng âm sau 18 tháng. Tuy vậy, giới chức eurozone lại đang lo ngại vấn đề giảm phát và được dự báo sẽ tung thêm kích thích vào năm sau.
Tại châu Á, Trung Quốc là quốc gia có tổng nợ lớn thứ hai với trên 1.735 tỷ USD, theo sau là Ấn Độ với khoảng 1.368 tỷ USD. Châu Phi có số quốc gia mắc nợ ít nhất thế giới. Nước nợ nhiều nhất ở đây là Ai Cập với 263 tỷ USD.
Hà Thu