Tôi sống với ông nội, ông lớn tuổi nhất họ. Sáng mùng 1 Tết nào con cháu cũng đến chúc Tết ông trước tiên rồi sau đó đi đâu thì đi. Tôi tưởng tượng đến cảnh ông nội tôi mặc bộ đồ vest các chú tặng ông từ dịp mừng thọ, ông chẳng bao giờ mặc nữa vì muốn cất cho mới. Ông sẽ ngồi vào cái ghế salon kê cạnh chậu mai vàng và đứng bên ông là bác cả, bố tôi, rồi các cô chú, 8 gia đình là 16 người trai gái dâu rể. Tiếp đến là các anh chị lớn con các bác, rồi đến chúng tôi, kế tiếp là đám nhỏ gọi ông bằng cụ. Sau khi chụp hình, bố tôi lên mạng bảo tôi gửi ngay ra Bắc cho bác ở ngoài đấy xem.
Ngoài đấy mọi người sẽ nhìn ảnh và lại chỉ trỏ “Ô, hôm nay ông mặc vest này”, “Nhà bác Diệp là đông nhất nhỉ”, “Thằng chắt đã to thế này cơ à”. Thể nào bác tôi cũng sẽ gọi ngay vào để tiếp tục chuyện trò với cả nhà sau khi xem ảnh. Vậy mà chưa kịp về thì chúng tôi đã nghe tin ông mất. Chúng tôi tức tốc bắt xe đò trở về quê, khi đó còn cách Tết Nguyên đán 3 tuần. Đám tang ông xong, tôi ở nhà luôn không quay lại thành phố làm thêm nữa.
Mọi người trong nhà bàn bạc vẫn ăn Tết bình thường. Ông chắc hẳn chẳng muốn chúng tôi bỏ bê cúng giỗ tất niên, giao thừa, cúng 3 ngày Tết. Mọi năm còn ông, mẹ tôi phải tất bật trước Tết cả tuần để mua đủ những thứ ông dặn dò, nào dưa tròn để trưng, dưa dài để ăn, nào lễ mang đi cúng tổ, nào nhang bài, nhang vòng... Bố tôi vẫn như mọi năm chăm chút cây mai để nó nở đúng mùng 1 Tết. Nhớ Tết năm trước nữa ai đến nhà ông cũng khoe cây mai nhà trồng nở hoa đẹp. Mẹ tôi lại lo xào thịt làm giò thủ. Giò thủ bố tôi làm ngon có tiếng, ông cũng khen suốt.
Tôi mang máy ảnh ra, quay lại những hình ảnh đó. Góc bếp râm ran tiếng mấy bác hàng xóm đến cùng mẹ tôi làm giò thủ. Mọi người cười hỏi quay gì vậy con, có cho lên mạng không. Tiếng hai thằng em tôi chạy nhảy, la hét ngay cửa bếp. Mẹ tôi sau khi xào thịt mang ra để bố tôi bó giò. Bố ngồi xếp cẩn thận những chiếc lá chuối để khoanh giò tròn và đẹp.
Lúc mẹ gói bánh chưng tôi phụ mẹ gấp lá. Mọi năm, lúc ông còn khỏe, ông chẻ lạt, ông gấp lá, ông gói bánh, chúng tôi chỉ ngồi xem, nghịch gạo và ăn vụng những cục đậu xanh đã vo tròn làm nhân bánh.
Những chiều 30 Tết, tôi lau chùi bàn thờ tổ tiên giúp ông, rồi tự tay bày mâm ngũ quả. Những năm trước mẹ tôi tự tay làm, sau mẹ chỉ và giao việc cho tôi. Chiều ấy cũng như bao năm trước, các bác, cô chú tôi lại tới, mang theo nhang, hoa, chút hoa quả, giấy tiền cúng bàn thờ bà và tổ tiên, rồi bàn thờ ông. Mọi người bảo theo phong tục ngày mai sẽ kiêng không tới tập trung như mọi năm. Quanh bàn trà, tất cả cùng ngồi kể chuyện năm cũ, nhắc về ông nhiều hơn.
Vậy là sáng mùng 1 Tết năm ấy chỉ có nhà tôi, bố mẹ và 2 đứa em. Thay vì chụp ảnh đại gia đình, chúng tôi chụp ảnh gia đình nhỏ của mình. Giờ đây, cứ mỗi lần về nhà tôi lại chụp hình mẹ, hình bố, hình của những người thân trong gia đình mà tôi gặp. Chẳng cần chờ đến Tết, lúc nào có thời gian rảnh tôi lại chạy về nhà chơi. Gần Tết, những công việc làm thêm những chuyến đi đó đi đây đều gác lại.
Tôi nhớ hoài những mẩu quảng cáo cuối năm trên tivi, chỉ cần xem thôi là tôi muốn sáng mai tỉnh giấc ngồi bên mâm cơm có rau xà lách trồng trong vườn nhà, có canh cá nấu cà chua- món ngày trước ông tôi thích ăn, có ông tôi ngồi bên bàn trà chuyện trò.
Tết năm nay chắc mùng 1 cả đại gia đình chúng tôi lại sum họp, lại chúc nhau những lời tốt đẹp mừng một năm cũ bình an qua đi, năm mới yên vui đến. Trong những câu chuyện ấy, chắc vẫn còn nhiều lắm những chuyện nhắc về ông. Với chúng tôi, ông sống mãi trong lòng, dù trong bức ảnh gia đình năm nay và những năm sau nữa không còn nhìn thấy ông.
Trần Thị Ngọc Huyền
Cuộc thi “Thời khắc yêu thương” do Công ty TNHH Sapporo Việt Nam phối hợp với VnExpress thực hiện. Đây là nơi để bạn chia sẻ những kế hoạch, dự định ý nghĩa đến người mà bạn mong muốn gửi lời tri ân, yêu thương và cùng họ trải qua những thời khắc cuối cùng của năm. Chương trình kéo dài từ ngày 26/11 đến ngày 23/12 trên trang Đời sống, báo VnExpress. Độc giả gửi bài tham dự tại đây. |