Khi lục soát thi thể một tay súng Hamas tại thị trấn Beeri, giới chức Israel thu được cuốn sổ ghi những câu kinh Koran và các chỉ đạo với nội dung "Giết càng nhiều người và bắt càng nhiều con tin càng tốt".
Các tay súng khác trong nhóm tấn công vào thị trấn này mang theo lựu đạn cay, còng và lựu đạn cháy, loại vũ khí có thể nhanh chóng khiến các ngôi nhà chìm trong biển lửa.
Năm tuần sau vụ đột kích của Hamas vào lãnh thổ Israel ngày 7/10, những tài liệu, vũ khí thu được cho thấy kế hoạch tấn công lớn hơn của nhóm. Khi phân tích những tài liệu này, các chuyên gia, quan chức tình báo, an ninh phương Tây và Trung Đông cho rằng Hamas không chỉ muốn bắt hoặc hạ sát người Israel gần biên giới Dải Gaza, mà còn dự định châm ngòi cho một cuộc xung đột có thể lan rộng khắp Trung Đông.
Họ nhận định Hamas muốn đạt mục tiêu này bằng cách thọc sâu vào lãnh thổ Israel, giáng đòn mạnh đến mức buộc Tel Aviv phải phản ứng dữ dội bằng hành động quân sự tức thời, quy mô lớn. Một số quan chức cho biết thông tin tình báo về động cơ này của Hamas ngày càng rõ ràng hơn trong những ngày gần đây.
Các tay súng Hamas cướp xe từ quân đội Israel chạy về Dải Gaza vào ngày 7/10. Ảnh: AFP
Các bằng chứng cho thấy Hamas đã chuẩn bị để tiến sâu hơn vào lãnh thổ Israel, thay vì chỉ đấu súng với Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cùng các đơn vị an ninh của nước này ở những khu dân cư và tiền đồn sát biên giới.
Một số quan chức cho biết nhiều thành viên Hamas mang đủ lương thực, đạn dược và trang bị để sống sót trong nhiều ngày, cũng như nhận chỉ đạo tiếp tục tiến sâu hơn vào Israel nếu đợt tấn công đầu tiên thành công. Các tay súng này có khả năng vượt qua các thị trấn biên giới, hướng tới những thành phố lớn hơn của Israel.
Các đơn vị xung kích của Hamas đã tiến tới tận Ofakim, thị trấn Israel nằm cách Dải Gaza khoảng 24 km, tương đương một nửa quãng đường từ khu vực này tới Bờ Tây. Theo hai quan chức tình báo cấp cao ở Trung Đông và một cựu quan chức Mỹ được tiếp cận với các bằng chứng, một nhóm biệt kích Hamas mang theo tài liệu chứa thông tin trinh sát và bản đồ cho thấy họ có ý định tiến công tới biên giới Bờ Tây, nơi Chính quyền Palestine đang quản lý.
Hamas những tháng qua tăng cường tiếp xúc với các nhóm vũ trang ở Bờ Tây, song không thông báo trước cho những lực lượng này về kế hoạch tấn công ngày 7/10.
"Nếu các tay súng Hamas thọc sâu tới Bờ Tây, đó sẽ là một chiến thắng lớn về mặt tuyên truyền, một đòn giáng mang tính biểu tượng với Israel và cạnh tranh ảnh hưởng với Chính quyền Palestine", một cựu quan chức Mỹ cho hay.
Sau khi vụ đột kích diễn ra, một số quan chức chính trị Hamas tỏ ra ngạc nhiên với quy mô sâu rộng của chiến dịch. Tuy nhiên, các lãnh đạo quân sự của nhóm hiểu rõ rằng vụ tấn công không chỉ đem hơn 240 con tin về Dải Gaza, theo các quan chức tình báo phương Tây.
Basem Naim, một quan chức cấp cao của Hamas, ngày 10/11 cho biết nhóm đã lường trước phản ứng đáp trả dữ dội của Israel. Theo ông Naim, cuộc đột kích khởi nguồn từ việc dân định cư Do Thái đuổi người Palestine khỏi nơi cư trú, cũng như xông vào thánh đường Hồi giáo al-Aqsa ở Jerusalem.
"Chúng tôi biết đối phương sẽ phản ứng dữ dội", ông Naim nói. "Nếu có lựa chọn khác, chúng tôi sẽ không đi theo con đường này. Nhưng chúng tôi không còn lựa chọn nào khác cả".
Vị trí Lebanon, Israel và Dải Gaza. Đồ họa: CNN
Các chuyên gia phương Tây nhận định cánh quân sự của Hamas hơn một năm qua đã lên kế hoạch và chuẩn bị tỉ mỉ cho chiến dịch đột kích mà không tiết lộ thông tin với các quan chức chính trị, nhằm đảm bảo bí mật đến những phút cuối cùng. Một số lãnh đạo cấp cao của nhóm từng hé lộ về ý định này, nhưng các quan chức Hamas luôn cố gắng che đậy hoạt động chuẩn bị.
Theo tính toán của họ, các tay súng Hamas sẽ tấn công sâu rộng, sát hại dân thường ở quy mô lớn đến mức buộc chính phủ Israel lập tức mở chiến dịch tấn công quy mô lớn, ồ ạt điều bộ binh vào Dải Gaza, gây thương vong lớn đến mức các đồng minh của Hamas ở Trung Đông sẽ can thiệp và tuyên chiến với Tel Aviv. Các lãnh đạo Hamas cũng nhiều lần công khai bày tỏ sẵn sàng chấp nhận tổn thất nặng nề vì kế hoạch này.
Trên khắp Dải Gaza, Hamas đã tổ chức nhiều cuộc diễn tập trên mặt đất và dưới lòng đất. Các thành viên của nhóm huấn luyện với súng trường kiểu AK-47, súng ngắn, súng chống tăng với đạn nhiệt áp. Theo nhiều quan chức tình báo Trung Đông và phương Tây, Hamas nghiên cứu kỹ lưỡng các khu dân cư và căn cứ quân sự để tạo danh sách mục tiêu tiềm năng khi tổ chức huấn luyện.
Để thu được thông tin tình báo chi tiết, Hamas dùng máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ giá rẻ để vẽ bản đồ các thị trấn và cơ sở quân sự của Israel trong phạm vi vài km kể từ hàng rào biên giới.
Nhóm còn thu thập thông tin từ những lao động ở Dải Gaza được Israel cấp phép vào làm việc ở các hợp tác xã gần đó. Hamas cũng theo dõi các trang web của Israel, nghiên cứu ảnh chụp bất động sản, các bài đăng trên mạng xã hội mô tả cuộc sống tại những khu định cư, cách bố trí nhà cửa và công trình hỗ trợ.
Ali Soufan, cựu quan chức chống khủng bố của FBI, nhà sáng lập công ty tư vấn an ninh Soufan Group ở New York, cho hay cách thức thu thập thông tin tình báo của Hamas không tinh vi, nhưng mang tính hệ thống.
"Những kẻ vượt ngục thường nghiên cứu kỹ hệ thống an ninh của nhà tù. Đó chính là những gì Hamas đã làm trong 16 năm qua", Soufan nói. "Cách thức thu thập thông tin trên mặt đất của họ hiệu quả hơn những gì mà tình báo Iran có thể cung cấp".
Nhưng kế hoạch chính xác về cách thức và địa điểm mà các đơn vị xung kích Hamas tấn công chỉ được nhóm chỉ huy cao cấp biết. Các thông tin quan trọng nhất không được tiết lộ với lãnh đạo chính trị Hamas và nhiều lực lượng đồng minh như Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) hay Hezbollah.
Tới ngày 7/10, mọi hoạt động chuẩn bị đã sẵn sàng. Sau đợt tập kích rocket với quy mô chưa từng có, khoảng 3.000 quả đạn được phóng, các chỉ huy Hamas ra lệnh cho hàng nghìn thành viên của nhóm xâm nhập vào Israel bằng đường bộ, đường không và đường biển.
Các thành viên Hamas dùng UAV vô hiệu hóa cảm biến của Israel và các ụ súng máy ở biên giới, sau đó sử dụng thuốc nổ và máy xúc phá hàng rào. Họ tấn công khoảng 30 địa điểm dọc theo biên giới, tràn vào nhiều căn cứ quân sự và thị trấn trong vòng vài phút. Bất chấp cuộc phản công của Israel sau đó, nhiều đơn vị xung kích quay trở lại Dải Gaza và mang theo nhiều con tin.
Ngày Hamas tấn công Israel. Video: WSJ
Tuy nhiên, kế hoạch thọc sâu của Hamas đã không thành công khi vấp phải phản ứng từ các đơn vị quân đội Israel được huy động để đối phó với cuộc đột kích. Họ đã cầm cự, sau đó phản kích và hạ khoảng 1.500 tay súng Hamas, thu thập điện thoại và vũ khí của họ để tìm kiếm thông tin. Ngoài ra, Israel còn thẩm vấn một số ít thành viên Hamas mà họ bắt được.
Một số tay súng mang theo bản đồ có độ phân giải cao, được vẽ dựa trên thông tin do UAV thu được ở độ cao 45 m. Một đơn vị xung kích có bản đồ dựa trên ảnh vệ tinh, đánh dấu những tuyến đường từ khu Shejaiya tới điểm gần nhất ở hàng rào có tên Ngã tư Malakeh.
Bản đồ này đánh dấu vị trí xâm nhập của nhóm ở hai bên một khu định cư. Hai địa điểm có ghi chú "phục kích một" và "phục kích hai" nằm trên các tuyến đường xung quanh, cho thấy vị trí các tay súng sẽ lập vật cản và bẫy để ngăn chặn mọi nỗ lực giải cứu. Một đơn vị khác mang theo danh sách về các loại vũ khí và đạn dược của Israel mà nhóm có thể thu được ở Alumim, khu định cư mà họ không thể xâm nhập.
Tới nay, chưa rõ liệu Hamas sẽ làm gì nếu lực lượng của họ tiến tới được Bờ Tây. Các quan chức Hamas tuyên bố họ bắt dân thường để đối lấy những người Palestine đang bị Israel giam, dường như không thực sự tin rằng các đơn vị tham gia vụ tấn công đạt được mục tiêu ban đầu.
Tuy nhiên, Hamas nhiều lần tuyên bố họ mong đợi, thậm chí chờ đón đợt trả đũa sâu rộng của Israel. Khi IDF bắt đầu chiến dịch trả đũa, phát ngôn viên của Hamas là Ali Barakeh tuyên bố nhóm đã chuẩn bị sẵn sàng cho các đợt oanh tạc và tin rằng họ có thể đẩy lùi đợt tấn công trên bộ của IDF.
Ngay cả khi chiến dịch tấn công hiện nay của Israel khiến bộ máy lãnh đạo Hamas ở Gaza bị phá hủy, nhóm vẫn sẽ coi cuộc đột kích ngày 7/10 là một chiến thắng, khi đã thu hút được sự chú ý toàn cầu tới xung đột Palestine, Rita Katz, giám đốc SITE, tổ chức nghiên cứu về chủ nghĩa cực đoan, nhận định.
"Đây là lần đầu tiên Hamas được chú ý ở cấp độ toàn cầu như vậy", Katz nói. "Nỗ lực của Hamas đã khiến Israel trở thành tâm điểm của những cuộc tranh luận, và đó là những gì mà nhóm này muốn".
Diễn biến chiến sự Israel - Hamas
Nguyễn Tiến (Theo WP)