Chị Hằng, quận Bình Thạnh muốn tặng bố chiếc điện thoại Nokia 1280. Lướt vài trang web bán hàng qua mạng, chị thấy giá rẻ bất ngờ với 280.000 đồng, trong khi các siêu thị, trung tâm mua sắm lớn bán tới 449.000 đồng. Hình ảnh đăng tải khá đẹp và giống điện thoại mà chị từng biết nên nhấp vào nút “mua hàng” ở một trang bán voucher giảm giá.
Khi nhận hàng, sản phẩm không đẹp như trong hình, điện thoại thô và dày hơn so với những phiên bản chính hãng, mang thắc mắc này hỏi nhân viên bán hàng, chị nhận được câu trả lời "đây là hàng xách tay nên có giá rẻ như vậy. Nhìn không đẹp nhưng rất bền".
Tuy nhiên, khi bố chị dùng mới phát hiện pin điện thoại là loại rởm, chạy một ngày hết sạch pin, chứ không bền, ít hao tốn năng lượng như hàng chính hãng. "Tới khi bố báo với tôi thì thời hạn bảo hành một tháng đã hết, không mang đổi được", chị bức xúc.
 |
|
Không đọc kỹ thông tin về sản phẩm, người tiêu dùng dễ bị mắc bẫy khi mua trực tuyến. Ảnh: Thi Hà |
Lan, ở quận Tân Phú ấm ức vì mua chai nước hoa nhãn ngoại trên một trang điện tử nước ngoài, có giá hơn 2 triệu (đã giảm giá 35%). Chưa kịp mừng vì sở hữu sản phẩm mong đợi từ lâu, Lan bực bội khi chỉ còn một tháng nữa là hết hạn sử dụng.
"Tôi chỉ dùng nước hoa khi đi dự tiệc, mà cả tháng mới đi một lần. Với chai 75ml làm sao tôi có thể sử dụng hết trong một tháng" chị Lan nói. Nếu gửi trả hàng ra nước ngoài sẽ tốn nhiều thời gian và tiền bạc nên chị đành cho qua mọi chuyện và coi như “của đi thay người”, đồng thời tăng cường dùng mỗi khi bước ra ngoài, chứ không giới hạn trong các bữa tiệc như trước.
Còn chị Lý ở quận Phú Nhuận thấy bạn cùng hội mặc chiếc áo mua trên mạng giá khá rẻ, lại đẹp, chị liền lướt nhanh qua các website giảm giá như mách bảo. Rất nhanh chóng, chị chọn ngay cái áo sơ mi và áo khoác ưng ý.
Tuy nhiên, khi cầm sản phẩm trong tay, chị mới tá hỏa vì nó khác xa với hình ảnh quảng bá trên website trực tuyến. Sau nhiều lần trao đổi, người bán giải thích: "Vì không có máy ảnh và người mẫu mặc đồ nên chủ cửa hàng chọn đại một ảnh trên Internet để làm hình mình họa". Chị cũng không đồng ý với lý giải "kiểu dáng hoàn toàn giống nhau, chỉ có điều người mẫu mặc nên nó đẹp thế" của người bán và cũng không chịu hoàn tiền lại cho chị.
Ông Nguyễn Xuân Nhật Huy, chuyên gia trong lĩnh vực marketing cho hay, đối với hàng điện tử không nên mua trực tuyến vì ngay cả khi mua ở cửa hàng còn vấp phải trường hợp bị đánh tráo. Mặt khác, hàng điện tử rất khó kiểm tra, chỉ khi nào dùng thử mới biết được sản phẩm đó chất lượng hay không. Các loại mỹ phẩm cũng vậy, nên mua tại cửa hàng có uy tín vì ở đó người tiêu dùng có thể sờ nắm, dùng thử được.
Theo kinh nghiệm của ông Huy, người tiêu dùng nên hạn chế mua hàng trôi nổi trên online. Nếu có đặt hàng online nên chọn những đơn vị uy tín, có cả cơ sở bán hàng trực tiếp. Người tiêu dùng trực tuyến thông minh là người tìm hiểu đầy đủ thông tin về sản phẩm trước khi mua, cần lên danh sách hạng mục những sản phẩm không nên mua trực tuyến như hàng điện tử, mỹ phẩm…
Ông Nguyễn Hòa Bình, Trưởng ban truyền thông Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam khuyến cáo, người tiêu dùng chỉ nên mua sắm tại các sàn giao dịch uy tín và đã được các cơ quan quản lý Nhà nước cấp phép.
Về hình thức thanh toán, nên chọn “thanh toán tạm giữ” để đảm bảo chỉ khi nhận được hàng đúng mô tả, người bán mới có thể rút tiền, tuyệt đối không chuyển tiền trực tiếp cho người bán khi mua hàng online. Chọn mua tại đơn vị đã được gắn chứng nhận đảm bảo của bên thứ 3.
Đối với doanh nghiệp kinh doanh thương mại điện tử, theo ông, cần có quy định chặt chẽ trong việc đăng bán sản phẩm trên website của mình. Đồng thời, doanh nghiệp nên có quy trình xử lý tranh chấp, khiếu nại rõ ràng để bảo vệ quyền lợi của cả người mua và người bán. Ngoài ra, doanh nghiệp cần cung cấp nhiều hình thức thanh toán đa dạng để người mua chọn lựa như thanh toán qua ví điện tử hay thanh toán trực tiếp…“Chỉ khi nào nhận được hàng đúng mô tả, người tiêu dùng mới tự tin hơn khi mua sắm online”, ông Bình nói.
Đáng giá về thực trạng kinh doanh online ở Việt Nam, ông Huy cho biết còn nhiều hạn chế. Người bán thiếu tâm đức trong nghề. Mua bán trực tuyến chỉ phát triển khi luật pháp chặt chẽ, cơ sở kinh doanh có uy tín và đạo đức nghề nghiệp, trình độ dân trí cao.
Thi Hà