Việt Nam nằm trong nhóm bốn đội toàn thắng, sau năm vòng bảng Mở rộng Olympiad 2024, và được nền tảng Chess ví như "sát thủ của những ông lớn".
Trong đó, Trường Sơn (Elo 2.633) thể hiện ấn tượng với hiệu suất thi đấu hiện cao nhất đội, tương đương Elo 2.849. Trong hai ván gần nhất phải cầm quân đen, anh đều thắng đối thủ có Elo cao hơn với những nước cờ xuất sắc.
Trường Sơn (giữa) cùng các đồng đội thi đấu ở Olympiad 2024. Ảnh: FIDE.
Theo quy ước ghi chú trong cờ vua, dấu chấm than đặt sau một nước đi được gọi là nước hay (thuật ngữ Anh: good move), khi kỳ thủ tìm ra nước duy nhất để tránh thất thế. Hai dấu chấm than gọi là nước xuất sắc (brilliant move), khi kỳ thủ thí quân giành thắng lợi hoặc chuyển từ thua thành hòa. Ở trình độ Đại kiện tướng, nước cờ hay xuất hiện thường xuyên, còn nước xuất sắc hiếm gặp hơn.
Trong ván đấu với Nodirbek Yakubboev (2.666), Trường Sơn đi ba nước hay, hai nước xuất sắc. Đến ván thắng Radoslaw Wojtaszek (2.681) hôm qua, kỳ thủ 34 tuổi tiếp tục đi năm nước hay và hai nước xuất sắc.
Thế cờ sau nước 18.Ne5 của Wojtaszek, bị đánh giá là nước dở (một dấu hỏi chấm). Kế hoạch của Trắng là đưa mã xuống e7, ngăn không cho xe sang c8 đuổi hậu. Mặt khác, Trắng cũng muốn tận dụng sức mạnh của tốt cột d để đẩy lên dọa phong cấp. Trường Sơn chỉ có một nước cờ để ngăn kế hoạch của Trắng.
Đó là nước 18...Bh3. Cách tốt nhất để Đen phòng ngự trong tình huống này chính là tấn công. Trường Sơn thí tượng, để làm suy yếu vua trắng, đồng thời mở đường cho xe sang c8. Nếu Wojtaszek chấp nhận đòn thí, xe đen sẽ sang c8 đuổi hậu trắng, để hậu đen bắt lại mã trắng.
Nước cờ của Trường Sơn được cựu số bốn thế giới Peter Svidler gọi là "phi thường". "Ván đấu này thật tuyệt vời, và Việt Nam chuẩn bị tạo ra thêm kết quả giật gân", Đại kiện tướng Svidler bình luận khi ván đấu đang diễn ra. "Nước 18.Ne5 của Wojtaszek bị máy tính coi là sai lầm, nhưng nhiều kỳ thủ như chúng tôi sẽ mắc phải, vì không lường trước được phương án đối phó của Trường Sơn. Bh3 thực sự là nước cờ phi thường của kỳ thủ Việt Nam".
Nếu như nước 18 giúp Trường Sơn chuyển từ thế yếu thành cân bằng, nước xuất sắc tiếp theo giúp anh chuyển từ thế hòa sang ưu thế thắng. Lần này, Wojtaszek đã chấp nhận đòn thí của kỳ thủ Việt Nam.
Thế cờ sau 20...Bxg2. Một lần nữa, Trường Sơn thí tượng, bắt tốt g2. Lần này, Trắng dùng vua bắt tượng, vì tưởng rằng mã e5 đã có xe e1 bảo vệ. Nhưng đó là sai lầm lớn của kỳ thủ Ba Lan.
Với nước cờ hay 21...Ng4, Trường Sơn sẽ bắt lại quân ngay lập tức, hoặc là chiếu hết đối thủ. ở f2 hoặc h2. Nếu Trắng bắt mã g4, Đen sẽ dùng hậu bắt lại mã lẫn tượng trắng. Wojtaszek buộc phải đưa mã về f3 để bảo vệ tốt f2, nhưng sẽ mất tượng c4.
Dù thế nào, kỳ thủ số hai Ba Lan cũng sẽ bị mất lại quân, đồng thời thành bị thủng một chỗ quan trọng. Trường Sơn sau đó tận dụng thời cơ để tiếp tục tấn công thành, mặc cho đối thủ phong cấp thành công. Hai bên bước vào tàn cuộc xe với ưu thế hai tốt cho kỳ thủ số hai Việt Nam, và anh dễ dàng chuyển hóa thành thắng lợi sau 47 nước đi.
Nguyễn Ngọc Trường Sơn sinh năm 1990, nổi lên với chức vô địch U10 thế giới năm 2000 tại Tây Ban Nha. Elo cao nhất sự nghiệp anh là 2.665, đã cách đây 13 năm. Lịch sử Việt Nam chỉ có một kỳ thủ từng đoạt huy chương cá nhân tại Olympiad cờ vua, đó chính là Trường Sơn với hai HC vàng, năm 2014 và 2018, lần lượt có hiệu suất thi đấu 2.843 và 2.804. Còn Wojtaszek từng đạt Elo cao 2.750 tháng 1/2017, hay vô địch siêu giải Dortmund năm 2017.
Chiến thắng của Trường Sơn ấn định tỷ số 2,5-1,5 cho Việt Nam trước Ba Lan tại vòng năm. Lê Quang Liêm (2.741) hay Lê Tuấn Minh (2.564) cũng đang thể hiện phong độ cao ở bàn một và ba, với hiệu suất đều là 2.810. Trần Tuấn Minh cũng đang có hiệu suất 2.533, cao hơn nhiều so với Elo.
Đội nam sẽ gặp thử thách lớn ở vòng sáu, trước hạt giống số ba Trung Quốc. Hai đội từng đụng độ tại Asiad 2022, với kết quả hòa ở cả bốn bàn đấu, chung cuộc 2-2. Cuộc đọ sức được chờ đợi diễn ra ở bàn một giữa Quang Liêm và Vua cờ Đinh Lập Nhân (2.736). Còn Trường Sơn nhiều khả năng sẽ đấu với Vi Dịch (2.762) - kỳ thủ trẻ nhất lịch sử từng vượt mốc Elo 2.700.
|
Biên bản ván đấu Wojtaszek 0-1 Trường Sơn: 1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 d5 4. Nc3 c5 5. cxd5 Nxd5 6. e4 Nxc3 7. bxc3 cxd4 8. cxd4 Bb4+ 9. Bd2 Bxd2+ 10. Qxd2 O-O 11. Bc4 Nd7 12. O-O b6 13. d5 Nf6 14. Qf4 exd5 15. Rad1 Qd7 16. exd5 Qg4 17. Qc7 Qh5 18. Ne5 Bh3 19. Rfe1 Rac8 20. Qxa7 Bxg2 21. Kxg2 Ng4 22. Nf3 Rxc4 23. Qe7 Nf6 24. Qe2 Rf4 25. Ng1 Qf5 26. d6 Ne4 27. f3 Nc3 28. Qe7 Nxd1 29. d7 Qg6+ 30. Kf1 Qd3+ 31. Kg2 g6 32. Qxf8+ Kxf8 33. Re8+ Kg7 34. d8=Q Qxd8 35. Rxd8 Nc3 36. Ra8 b5 37. Kf2 Rb4 38. Ke3 Rb2 39. a3 Rxh2 40. Kd3 Rg2 41. Kxc3 Rxg1 42. Ra5 Rf1 43. Rxb5 Rxf3+ 44. Kb4 h5 45. a4 h4 46. a5 h3 47. Rc5 Rf4+ 0-1 Giải thích ký hiệu cơ bản: Vua - K, Hậu - Q, Xe - R, Tượng - B, Mã – N, Tốt – Không kí hiệu, x - ăn quân, + - chiếu, 0-0 - Nhập thành. Ví dụ: 12. e4 Qxe4+ – Trắng đi tốt đến ô e4, Đen đưa Hậu đến ăn quân ở ô e4 và chiếu. |
Ngân hàng phát triển TP HCM HDBank hơn 10 năm đồng hành cùng giải cờ vua quốc tế, thúc đẩy sự trưởng thành của thế hệ kỳ thủ vàng Nguyễn Ngọc Trường Sơn, Quang Liêm, Phạm Lê Thảo Nguyên... và góp phần đưa bộ môn cờ vua Việt Nam lọt top thế giới.
Xuân Bình