Cuối tuần qua, Ukraine cho biết các lữ đoàn mới được huấn luyện và trang bị vũ khí phương Tây đã sẵn sàng tiến hành cuộc phản công dự kiến, song không nói liệu nó đã được bắt đầu hay chưa. Tổng thống Volodymyr Zelensky tin tưởng chiến dịch "chắc chắn sẽ thành công", dù có thể kéo dài và gây tổn thất lớn.
Bộ Quốc phòng Nga thông báo đã phát hiện và ngăn chặn một số đợt tấn công của Ukraine trong vài ngày qua. Giới chức Mỹ nhận định đây là các đòn thăm dò của Ukraine nhằm tìm kiếm điểm yếu trên phòng tuyến Nga, trước khi dồn sức đột phá vào các mũi trọng yếu.
12 lữ đoàn mới, trong đó 9 đơn vị được phương Tây huấn luyện và trang bị vũ khí, sẽ dẫn đầu cuộc phản công. Theo kế hoạch, họ sẽ được triển khai đến chiến trường, giải vây cho các đơn vị Ukraine đang nỗ lực giữ vững phòng tuyến qua mùa đông và mùa xuân.
Xe tăng quân đội Ukraine gần thành phố Bakhmut ngày 12/5. Ảnh: Reuters
Vụ vỡ đập thủy điện Kakhovka đã khiến Ukraine mất lựa chọn vượt qua sông từ hướng Kherson và Mykolaiv để đổ bộ vào khu vực Nga kiểm soát. Tuy nhiên, ngay cả khi đập không bị vỡ, đây vẫn là hướng tấn công tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất với Ukraine.
Nếu phản công ở hướng này, lực lượng Ukraine sẽ phải vượt sông Dnieper rộng lớn giữa địa hình rất trống trải, có thể dễ dàng trở thành mục tiêu cho pháo binh và các loại hỏa lực của Nga ở bờ bên kia. Vụ vỡ đập khiến khu vực ngập nước càng mở rộng, khiến hướng tiến công này trở nên bất khả thi.
Bởi vậy, khu vực Zaporizhzhia ở phía bắc Kherson có thể là một trong những hướng tấn công tiềm năng nhất của Ukraine. Ở hướng này, các lữ đoàn Ukraine trang bị xe tăng hạng nặng của phương Tây có thể đột kích vào Orikhiv hoặc khu vực lân cận để hướng tới thành phố chiến lược Melitopol hoặc cảng Berdyansk ven biển Azov.
Các nhà phân tích quân sự chỉ ra rằng những mũi tiến công xung quanh Zaporizhzhia đều có thể giúp Ukraine phát triển về phía đông nam, cắt đôi hành lang trên bộ kéo dài từ lãnh thổ Nga tới bán đảo Crimea, chia cắt lực lượng Nga và tuyến tiếp tế tới phía tây nam.
Lực lượng Nga gần đây thông báo phát hiện những chiếc xe tăng Leopard được Đức cung cấp cho Ukraine ở khu vực này. Xe tăng Leopard có thể giúp Ukraine nhanh chóng xuyên thủng phòng tuyến Nga và hướng tới các mục tiêu chiến lược ở tuyến sau.
Thành phố Ugledar ở vùng Donbass cũng có thể là cửa ngõ quan trọng mà Ukraine có thể xuyên phá để hướng tới Mariupol, một mắt xích quan trọng khác trên hành lang nối Nga với bán đảo Crimea.
Bộ Quốc phòng Nga ngày 5/6 cho biết lực lượng Ukraine đã phát động các cuộc tấn công vào 5 điểm dọc tiền tuyến phía nam Donetsk, xung quanh Ugledar, để thăm dò hệ thống phòng thủ Nga.
Các mũi phản công tiềm năng của Ukraine. Đồ họa: Times
Thành phố Bakhmut thuộc tỉnh Donetsk, nơi chứng kiến giao tranh dữ dội nhiều tháng qua, cũng có thể là trọng điểm mà Ukraine muốn phản công.
Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine xác nhận lực lượng của họ đã tiến quân ở phía bắc thành phố Bakhmut, nơi quân chính quy Nga đang kiểm soát sau khi nhận bàn giao từ lực lượng Wagner.
Xa hơn về phía bắc ở tỉnh Lugansk, lực lượng Ukraine đã tiến hành các cuộc tấn công thăm dò dọc phòng tuyến Kreminna-Svatove. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng đây có thể là hướng nghi binh của Ukraine.
Dọc biên giới phía bắc tỉnh Kharkov, các nhóm dân quân thân Ukraine đã phát động nhiều đợt tấn công vào tỉnh biên giới Belgorod của Nga. Đây có thể là hoạt động quấy rối nhằm phân tán lực lượng Nga, tạo điều kiện cho Ukraine phản công ở các hướng khác.
"Các cuộc xâm nhập vào Belgorod là một vấn đề đau đầu của Nga, buộc Moskva phải kéo quân ra khỏi các vùng lãnh thổ kiểm soát ở Ukraine", Catherine Philp, nhà phân tích của Times, cho hay.
"Bất kể Ukraine quyết định tấn công trên mặt trận nào, chiến dịch phản công để giành lại lãnh thổ lần này sẽ không dễ dàng như hồi cuối năm ngoái, khi lực lượng Nga rút quân nhanh chóng khỏi Kharkov và để lại khoảng trống cho Ukraine tiến lên", Philp nhận định.
Oleksii Danilov, cố vấn an ninh quốc gia Nga, ngày 5/6 nói rằng chỉ một số ít quan chức cấp cao và chỉ huy biết về kế hoạch phản công. Lực lượng Nga đã xây dựng phòng tuyến dọc chiến tuyến dài gần 1000 km, bố trí nhiều chiến hào, bãi mìn, công sự để ngăn đợt tiến công của Ukraine.
Giới quan sát tin Ukraine sẽ tung ra nhiều vũ khí mới nhận từ phương Tây, gồm xe tăng, xe chiến đấu bộ binh, pháo binh cho các lữ đoàn xung kích. Điểm yếu nhất của Ukraine hiện nay là yểm trợ hỏa lực trên không. Phương Tây tháng trước mới cam kết hỗ trợ tiêm kích F-16 cho Ukraine, quá muộn cho cuộc phản công mùa hè.
Các đợt phản công của Ukraine thường sẽ bắt đầu bằng loạt hỏa lực pháo binh, theo sau là xe tăng để chế áp lực lượng Nga và cuối cùng là đội hình xe thiết giáp chuyển quân áp sát tiền tuyến để kết thúc trận đánh.
Ukraine không thể dàn quân quá mỏng trên chiến tuyến quá dài, nhưng phải cố gắng buộc Nga làm như vậy trước khi chọn nơi tấn công mà họ tin đối phương dễ tổn thương nhất. "Khi các xe tăng, thiết giáp phương Tây được triển khai để chọc thủng phòng tuyến Nga, khi đó chắc chắn cuộc phản công đã bắt đầu", Philp cho hay.
Thanh Tâm (Theo The Times)