Ken Eto sinh ra tại Stockton, California, vào năm 1919 trong gia đình người Mỹ gốc Nhật rất sùng đạo. Người cha nuôi dạy con cái cực kỳ nghiêm khắc, nhưng đã phản tác dụng với Ken Eto.
Ken Eto bỏ học sau lớp tám, một mình trốn đến Oregon tìm kiếm tự do, sống bằng ăn cắp, lừa đảo và nhận bất kỳ công việc lặt vặt nào. Gã nhập ngũ năm 1941 và bị đưa đến trại tập trung, trong những năm tháng đầy bất ổn của Thế chiến II. Tại đó, sau hàng rào thép gai, Ken Eto mài giũa kỹ năng đánh bạc của mình qua ván bài với những người bị giam giữ khác.
Năm 1947, sau khi được tự do, Ken Eto đến Chicago và đắm mình vào thế giới ngầm.
Cũng tại Chicago, Ken Eto gặp một trong 3 người vợ của mình là Teresa. Bản thân bà này cũng là một tay cờ bạc và có mối quan hệ với những tên mafia trong thành phố khi chúng được thống trị bởi Outfit, tổ chức tội phạm gốc Italy khét tiếng của Chicago.
Ken Eto lần đầu tiên làm quen với các thành viên Outfit thông qua Teresa, nhưng sự "ra mắt" của ông với giới mafia không mấy hứa hẹn: Vay tiền từ Outfit và không trả.
Dù bị những tay côn đồ của Outfit đánh đập, Ken Eto đã thể hiện sự "rắn mày rắn mặt đến mức gây ấn tượng và cuối cùng được chúng thuê luôn", theo hồ sơ FBI.
Ken Eto trong hồ sơ theo dõi của cảnh sát Chicago. Ảnh: EJ's Auction & Appraisal
Trong những năm tiếp theo, Ken Eto trở thành nhân sự chủ chốt của Chicago Outfit. Ông ta điều hành nhiều tổ chức cờ bạc, mang lại lợi nhuận 50.000 USD một ngày, con số khủng vào những năm 1940.
Ông ta đã trả 3.000 USD một tuần tiền bảo kê cho các cảnh sát Chicago, vun đắp các mối quan hệ chính trị và vươn lên cao trong hệ thống mafia của Outfit.
Sự thăng tiến của gã người Nhật trong một đế chế tội phạm gia đình trị và bè phái dân tộc là điều rất đặc biệt. Ken Eto khi này là người có cấp bậc cao nhất trong Chicago Outfit, điều mà nếu ai không phải người Sicilia không thể nào mơ đến. Nhưng Ken Eto không phải là gã tay chân để sai bảo. Ông ta là một trong những ông trùm.
Đầu những năm 1980, Outfit bị FBI giám sát chặt chẽ hơn. Thế giới của Ken Eto bắt đầu trở nên hỗn loạn khi bị FBI đột kích vào những sòng bài lớn.
Khi một nữ đặc vụ FBI thuyết phục hợp tác để vạch mặt đồng bọn, Ken Eto đã từ chối. "Tôi hiểu rằng cô có một công việc phải làm, và cố gắng thuyết phục tôi trở thành một kẻ mách lẻo là một phần của công việc đó. Nhưng đó không phải là con người tôi. Tôi sẽ không bao giờ hợp tác", ông ta trả lời.
Ken Eto bị kết tội gian lận vào tháng 1/1983, được tại ngoại. Phiên tuyên án được ấn định vào ngày 25/2 cùng năm.
Thời điểm này, ông trùm của Outfit là Vincent Solano sợ rằng Ken Eto có thể trở thành người cung cấp thông tin nên quyết định đi trước FBI một bước.
Ngày 10/2/1983, Ken Eto được lệnh gặp hai đồng đảng để bàn "một số việc", sau đó cùng ông chủ Solano đi ăn tối. Ken Eto hiểu điều này có nghĩa là gì.
Từ lần đầu gặp Vincent Solano vào những năm 50, suốt 30 năm Ken Eto tận tụy cống nộp hàng triệu USD tiền cờ bạc cho băng đảng, nhưng chưa bao giờ được mời đi ăn tối với ông chủ. Ken Eto biết rằng đêm nay họ quyết định sẽ giết mình.
Ken Eto đưa cho vợ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ 100.000 USD và các giấy rút tiền, dặn đến đó vào tuần sau. Mặc bộ đồ đẹp nhất, Ken Eto bước vào không khí lạnh lẽo của đêm, biết rằng đó có thể là lần cuối cùng bước khỏi căn nhà này.
Khi hai đồng đảng dẫn Ken đến một khu vực vắng vẻ và đỗ xe, một trong hai gã rút súng và bắn ba phát vào đầu Eto. Chảy máu rất nhiều, nhưng vẫn còn tỉnh táo, Eto ngã xuống. Ông không chết nhưng không định để những kẻ tấn công biết điều đó.
Bị bao phủ bởi máu nhỏ giọt từ đầu, Ken bắt đầu run rẩy và co giật, ông ta có vẻ như sắp chết.
Ken Eto mở tung cửa xe, loạng choạng bước ra ngoài trời lạnh. Không có dấu hiệu nào của hai tên sát thủ quanh đó. Ông bò đến một hiệu thuốc trên đại lộ và nói với dược sĩ: "Tôi đã bị bắn. Gọi xe cứu thương cho tôi".
Vài phút sau, xe cảnh sát và xe cứu thương cùng đến.
Ván cược cuối cùng
FBI bao vây bệnh viện nơi Eto đang điều trị. Các bác sĩ đếm được tổng 6 lỗ đạn trên đầu nhưng kỳ diệu là không viên nào găm vào khu vực nguy hiểm. Đây là trường hợp hy hữu vì các tay súng của mafia Outit nổi danh là những kẻ cả đời không biết đến bắn trượt, lại đối mặt ở cự ly gần.
Ken Eto khi dần hồi phục đã sẵn sàng nói chuyện. Trong một cuộc trao đổi giờ đã trở thành huyền thoại, công tố viên liên bang được gọi đến để thuyết phục Ken Eto đã gần như hét lên: "Không còn ràng buộc nào nữa. Không phải anh phá vỡ nó. Họ phá vỡ nó bằng cách cố gắng giết anh mà không hiểu rằng anh sẵn sàng chết mà không thở ra một lời nào về họ. Họ không tin anh. Anh biết tại sao không? Bởi vì anh là người Nhật. Họ không tin tưởng anh vì anh không giống họ, và họ cố giết anh cũng vì anh không giống họ. Giờ anh không nợ gì họ nữa".
Tên mafia bị thương nhìn công tố viên một cách cảnh giác. Nhà chức trách ước tính còn khoảng một giờ nữa để truy tìm 2 kẻ đã nổ súng trước khi tin tức Ken Eto sống sót bị rò rỉ.
"Nếu không nói chuyện với FBI ngay bây giờ, ông sẽ không chỉ khiến mạng sống của mình thêm nguy hiểm mà còn sẽ mất đi một thứ quý giá: Cơ hội trả thù", công tố viên tiếp tục.
Ken Eto gật đầu, đồng ý trở thành người cung cấp thông tin cho FBI. Đây là ván bài cuối cùng Ken Eto đặt cược trong đời, và đặt cược bằng mạng sống.
Ông ta đã cung cấp cho FBI danh sách hàng chục thành viên và cộng sự tích cực của Chicago Outfit, bao gồm tên và vai trò của họ trong tổ chức. Ken Eto thậm chí còn làm chứng chống lại một số người trong số họ, đưa 15 người vào tù.
Sự hợp tác này đã giúp cảnh sát phát động "Chiến dịch Sun-Up", một trong những cuộc tấn công toàn diện nhất vào Chicago Outfit trong nhiều thập kỷ.
Các đặc vụ liên bang hộ tống Ken Eto ra khỏi bệnh viện sau vụ ám sát hụt. Ảnh: ATI
Nhưng hai gã sát thủ ám sát Ken không bao giờ có cơ hội hầu tòa. 5 tháng sau vụ ám sát hụt, xác của họ được tìm thấy trong cốp xe, với nhiều vết tra tấn. Đó là hình phạt khi không giết được Ken Eto và vì đã đặt băng đảng vào thế ngàn cân treo sợi tóc.
Đúng như lời hứa, các công tố viên đã hủy mọi cáo buộc với Ken Eto, và ông đã dành phần đời còn lại của mình trong Chương trình Bảo vệ Nhân chứng dưới cái tên Joe Tanaka, tiếp tục hợp tác FBI trong nhiều năm. Ken Eto trở thành tên mafia cấp cao nhất từng làm nhân chứng cho chính phủ.
Về già, Ken Eto chuyển đến Georgia, sau đó là Hawaii và cuối cùng định cư tại vùng ngoại ô Atlanta. Ông sống một cuộc sống bình lặng, tận hưởng thú vui câu cá và dành thời gian cho các cháu. Ông qua đời vào ngày 23/1/2004, thọ 84 tuổi.
Sau khi cung cấp thông tin giúp chính phủ triệt phá tổ chức mafia hùng mạnh, Ken trở về với thú vui đời thường, được bảo vệ danh tính. Ảnh: ATI
Cái chết của ông không được công bố trong hơn hai năm. Bản cáo phó dưới bí danh Joe Tanaka chỉ mô tả đây là chủ một nhà hàng.
Câu chuyện của ông cho công chúng thấy thế giới tội phạm có tổ chức không chỉ có những hình mẫu đội mũ phớt hoặc những tên côn đồ nhai xì gà. Đôi khi, người đàn ông nguy hiểm nhất trong phòng là người không xuất hiện, là người bị bắn ba phát vào đầu và vẫn sống sót để nói chuyện.
Hải Thư (Theo ATI, FBI, Chicago Mag, Danny Dutch)