Xu thế tiêu dùng mới của Tết năm nay
Thông thường, vào những ngày giáp Tết, người dân sẽ tập trung đi sắm sửa tại các cửa hàng, siêu thị, siêu thị điện máy, trung tâm thương mại để chuẩn bị đón năm mới. Tuy nhiên, trong bối cảnh "bình thường mới" hiện nay, xu hướng tiêu dùng đã có nhiều thay đổi. Phần lớn mọi người đã chủ động mua sắm sớm hơn, thay đổi cách thức mua sắm từ trực tiếp sang trực tuyến (online), nhất là sau thời gian dài thực hiện giãn cách căng thẳng.
Chia sẻ tại tọa đàm "Cẩm nang chi tiêu thông minh đón Tết bình thường mới" vào ngày 8/12 trên VnExpress, anh Nguyễn Vũ Hoàng - Vlogger và cũng là một tín đồ mua sắm được yêu thích trên mạng xã hội (MaybayVlog) cho biết, gần đến Tết, anh muốn mua rất nhiều thứ như quần áo mới, đồ dùng công nghệ, quà cho người thân... Nếu như trước đây, khi chưa có dịch Covid-19, anh Hoàng trực tiếp ra cửa hàng, trung tâm thương mại lựa chọn đồ rồi mua thì với tình hình dịch còn nhiều diễn biến phức tạp,mua sắm online để tránh đông người là phương án được anh ưu tiên hơn.
Theo anh Hoàng, do ảnh hưởng của dịch bệnh, giới trẻ, đặc biệt là Gen Z (những người được sinh trong khoảng thời gian từ 1995 đến 2012) đều có xu hướng mua sắm online nhiều hơn, từ mua quần áo, vé xem phim, nhu yếu phẩm đến đặt đồ ăn qua các ứng dụng.
Tiếp nối ý kiến, bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm thẻ, Ngân hàng TMCP Hàng Hải (MSB) cho rằng, không chỉ có các bạn trẻ mà ngay cả những người nội trợ, người đi làm, hộ gia đình... cũng đã thay đổi thói quen và hành vi tiêu dùng của mình, chuyển sang mua bán online.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm thẻ ngân hàng MSB.
Theo thống kê của Hiệp hội thẻ Ngân hàng Nhà nước, thanh toán online trong 6 tháng đầu năm 2021 tăng đáng kể. Trong đó, tần suất giao dịch thẻ ghi nợ nội địa (thẻ ATM) tăng 140 % so với cùng kỳ năm 2020. Tỷ trọng giao dịch bằng thẻ VISA chiếm gần 50% tổng số giao dịch online bằng thẻ.
Việc chi tiêu của người dân cũng được cân nhắc hơn, ưu tiên các mặt hàng thiết yếu do thu nhập bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Nắm bắt được xu thế này, các sàn thương mại điện tử và các ngân hàng đã tích cực phối hợp triển khai nhiều chương trình ưu đãi, hỗ trợ khách hàng, đặc biệt trong dịp tết đang đến gần.
Mua sắm không sợ vượt ngưỡng
Để mua online được những món đồ yêu thích mà vẫn tiết kiệm tiền, anh Hoàng có những "mẹo" như lập danh sách mua những thứ cần thiết, săn hàng giảm giá trên các trang thương mại điện tử vào những dịp khuyến mại lớn như Black Friday, ngày 11/11, 12/12... Anh Hoàng còn tận dụng các chương trình ưu đãi khi thanh toán bằng thẻ tín dụng như hoàn tiền (cashback), trả góp 0% để chia nhỏ số tiền thành nhiều đợt thanh toán.

Vlogger Nguyễn Vũ Hoàng.
"Ngoài ra, khi mua online, mình sẽ để đồ trong giỏ hàng vài ngày đến 1 tuần. Trong thời gian đó, nếu cảm thấy mình vẫn cần những món hàng đấy, mình sẽ thanh toán. Như vậy cũng sẽ hạn chế được việc chi quá tay", anh Hoàng chia sẻ.
Ủng hộ cách tiêu dùng của anh Hoàng, bà Trang cho rằng việc chi tiêu thông minh là rất quan trọng trong việc quản lý và bảo vệ túi tiền của mình. Theo bà Trang, vào những dịp gần lễ Giáng sinh, Tết dương lịch và Tết Nguyên đán, mọi thường có thể phát sinh nhu cầu mua quà tặng gia đình như tivi, máy rửa bát... Thay vì phải tích lũy đủ tiền mới quyết định mua quà tặng như trước đây, người tiêu dùng ngày nay có thể mua ngay những món đồ yêu thích với thẻ tín dụng theo chương trình trả góp 0%, lại được miễn lãi đến 45 ngày. Việc mở thẻ cũng hoàn toàn có thể thực hiện online ngay tại đây.
"Bên cạnh đó, nếu thanh toán bằng thẻ tín dụng của MSB, người tiêu dùng có cơ hội mua hàng giá hời do được hoàn tiền 10 - 20% cho những giao dịch online trên Shopee, Lazada hay Tiki trong dịp tết này", bà Trang cho biết thêm. Như vậy, nếu biết cách tận dụng ưu đãi, người tiêu dùng vừa tiết kiệm vừa có thể kiểm soát được dòng tiền trong tháng và chủ động quản lý danh mục chi tiêu của mình qua ứng dụng ngân hàng số.
Với các tính năng tiện lợi và nhiều ưu đãi của thẻ tín dụng khi mua sắm online cộng với những khuyến mại giảm giá trên các sàn thương mại điện tử, anh Hoàng còn nói vui rằng "sợ mọi người sẽ bị nghiện mua hàng online, gặp shipper nhiều hơn gặp người yêu".
Thực tế cho thấy, việc có sẵn nhiều ưu đãi để áp dụng có thể khiến người tiêu dùng chi tiêu quá tay. Do đó, bà Trang đưa ra lời khuyên đối với người tiêu dùng là không nên tiêu quá 30% thu nhập hàng tháng của mình cho những mặt hàng không thiết yếu, cần phân định các khoản chi hợp lý theo mục tiêu dài hạn, ngắn hạn, mức độ cần thiết. Như vậy, người tiêu dùng sẽ không bị chi tiêu vượt ngưỡng mà vẫn tích lũy dự phòng cá nhân, đảm bảo việc trả nợ đúng hạn, gia tăng điểm tín nhiệm liện quan đến tín dụng.
Giao dịch an toàn trên môi trường trực tuyến
Thẻ tín dụng có nhiều ưu việt trong giao dịch online. Nhưng nếu không biết cách kiểm soát, quản trị thông tin thẻ, người tiêu dùng có thể gặp rủi ro không đáng có, đặc biệt là khi tình trạng giả mạo, lừa đảo đang ngày càng gia tăng.
Bà Trang cho rằng, người tiêu dùng nên lựa chọn chi tiêu trên các website an toàn, có độ bảo mật thông tin tốt, hoặc những ứng dụng mua sắm có thương hiệu. Đồng thời, người tiêu dùng nên mở thẻ ở những ngân hàng có ứng dụng ngân hàng số và cung cấp mã bảo mật OTP để xác nhận trước khi thanh toán. Qua đó, khách hàng có thể kiểm soát thông tin thẻ tín dụng một cách chủ động, cài đặt, lựa chọn những tính năng giao dịch trên POS, khoá/mở thẻ ngay cả trong trường hợp thất lạc thẻ.
Dựa trên kinh nghiệm của bà Trang, người tiêu dùng không nên lạm dụng thẻ tín dụng để rút tiền mặt cũng như chạy quảng cáo, đăng ký thành viên. Lý do là khi khách hàng quên, không đọc kỹ điều khoản mà đến kỳ thanh toán, tài khoản trong thẻ tín dụng sẽ tự động bị trừ, dẫn đến tình trạng tra soát, khiếu nại và có thể ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng của khách hàng.
Bà Trang cũng cho biết, một khách hàng có thể mở nhiều thẻ tín dụng để tận dụng các ưu đãi hoàn tiền khi giao dịch online, ví dụ như dùng thẻ Visa Dinning MSB để được hoàn tiền khi chi tiêu cho ẩm thực, thẻ Visa Travel MSB khi du lịch nội địa hoặc thẻ Siêu miễn phí MSB được miễn đến gần 50 loại phí. Tuy nhiên, mỗi khách hàng không nên mở quá 5 thẻ tín dụng và chỉ nên sử dụng 3 - 5 thẻ ngân hàng để dễ dàng kiểm soát và quản lý thông tin của thẻ.
Tuấn Thủy