Cốc thủy tinh loang
Cốc loang thủy tinh. Ảnh: QQ
Cốc thủy tinh loang màu rất thịnh hành nhờ kiểu dáng bắt mắt, giá rẻ. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian sử dụng, nhiều sản phẩm nhanh chóng phai màu, bong lớp phủ.
Nguyên nhân nằm ở công nghệ sản xuất. Khi mạ điện tạo màu, nếu dùng thuốc nhuộm kém chất lượng hoặc quy trình không chuẩn, lớp màu rất dễ tróc. Đáng lo ngại, khi dùng để đựng nước nóng, đồ uống có ga hay chất axit, lớp phủ có thể bong ra, giải phóng kim loại nặng độc hại như chì, cadmium, đồng, mangan.
Một nghiên cứu công bố trên Science of the Total Environment (2018) phát hiện trong nhiều cốc thủy tinh loang màu và cốc sứ tráng men có chứa chì, cadmium ở mức nguy hại, trong đó nồng độ chì trên bề mặt nhiều mẫu vượt giới hạn an toàn hơn 1.000 lần.
Các chuyên gia khuyến cáo nên ưu tiên dùng cốc thủy tinh trong suốt thông thường. Nếu muốn chọn cốc màu, cần mua từ nhà sản xuất uy tín, có thông tin rõ ràng và đạt tiêu chuẩn; tránh hàng trôi nổi, giá rẻ bất thường.
Cốc sứ men vẽ trên men
Cốc sứ thường an toàn, nhưng với loại vẽ hoa văn trên men, cần cẩn trọng. Do chất màu phủ trực tiếp lên bề mặt, nếu dùng phẩm màu kém chất lượng hoặc nung không đạt chuẩn, nguy cơ vượt ngưỡng kim loại nặng rất cao.
Thử nghiệm của Viện Nghiên cứu Gốm sứ Công nghiệp nhẹ Trung Quốc cho thấy, loại cốc vẽ trên men có khả năng chống ăn mòn kém nhất. Lớp hoa văn cũng thường chứa chì, cadmium; khi hoa văn bị trầy xước, nguy cơ thôi nhiễm càng lớn.
Nên chọn loại vẽ trong men hoặc dưới men. Nếu sờ vào thấy thành cốc nhẵn mịn, hoa văn phẳng liền với bề mặt, thường là an toàn. Ngược lại, nếu thô ráp, có cảm giác như "dán hình", rất có thể là vẽ trên men. Trường hợp không phân biệt được, an toàn nhất là chọn sứ trắng không màu.
Cốc nhựa "bụng bầu"
[Cốc nhựa bụng bầu dùng nhựa rẻ, mất an toàn. Ảnh: QQ
Loại cốc nhựa "hot" trên mạng, bán chạy và giá rẻ, nhưng phần lớn đều không nhãn mác, không tiêu chuẩn, không đảm bảo chất lượng.
Đa số được làm từ nhựa PC - vật liệu chỉ phù hợp với nước thường. Khi gặp nhiệt độ cao, PC có thể giải phóng bisphenol A (BPA), chất độc hại có khả năng phá vỡ nội tiết, ảnh hưởng sinh sản, ức chế miễn dịch, thần kinh và thậm chí thúc đẩy sự lan rộng của tế bào ung thư. Nghiên cứu chỉ ra, ở 60 độ C, mức BPA thôi nhiễm cao gấp 10 lần so với ở 25 độ C.
Các chuyên gia khuyến nghị nên chọn cốc nhựa an toàn hơn như PPSU, Tritan hoặc PP; tránh nhựa PC.
Cốc tráng men bong tróc
Cốc sứ tráng men. Ảnh: QQ
Vài năm gần đây, cốc tráng men lại được ưa chuộng, xuất hiện ở nhiều quán ăn, quán cà phê, sản phẩm văn hóa. Men chủ yếu làm từ khoáng chất vô hại (thạch anh, fenspat, đất sét). Một số phụ gia có thể chứa đồng, mangan, niken, nhưng hàm lượng rất thấp, tốc độ hòa tan thấp, lại được "khóa" chặt trong quá trình nung, nên về cơ bản an toàn.
Tuy nhiên, nếu lớp men bị bong, tuyệt đối không nên dùng tiếp, vì nó giống như một lớp bảo vệ ngoài kim loại, giúp chống ăn mòn, chống oxy hóa. Khi bong, phần kim loại bên trong lộ ra, rất dễ bị ăn mòn, oxy hóa. Uống nước nóng bằng loại cốc này lâu dài sẽ khiến kim loại nặng tích tụ trong cơ thể, gây tổn hại thần kinh và miễn dịch.
Vì thế chỉ nên mua loại có nhãn theo tiêu chuẩn an toàn. Mặt trong tiếp xúc thực phẩm tốt nhất nên là màu trắng. Tránh loại cố tình làm cũ, bong tróc, nứt men, hoặc handmade chất lượng.
Cốc giấy dùng một lần
Thành trong của cốc giấy thường được phủ một lớp sáp. Lớp phủ này tuy có tác dụng chống thấm nước, nhưng bản thân chất liệu lại không an toàn. Khi rót nước sôi vào, nhiệt độ cao sẽ khiến các chất độc hại trong lớp sáp bị giải phóng.
Nếu thường xuyên dùng cốc giấy một lần để đựng nước sôi, những chất có hại này sẽ đi vào cơ thể, gây tổn hại cho sức khỏe.
Bình giữ nhiệt inox không đạt chuẩn
Trên thị trường hiện có rất nhiều loại bình giữ nhiệt, nguồn gốc xuất xứ phức tạp. Nếu mua phải loại kém chất lượng, khi rót nước sôi vào dễ giải phóng ra các chất độc hại. Khi xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ tích tụ lại, gây tổn hại đến các cơ quan quan trọng như gan, thận, làm ảnh hưởng đến chức năng sinh lý bình thường.
Cốc inox chỉ an toàn khi được sản xuất từ thép không gỉ đạt tiêu chuẩn tiếp xúc thực phẩm, như loại inox 304 hoặc 316.
Bảo Nhiên (Theo QQ)