Lý Thiết (Li Tie) sinh năm 1977, từng là cầu thủ của đội tuyển bóng đá nam Trung Quốc, thi đấu ở World Cup 2002. Sau khi giải nghệ, Lý giữ chức HLV trưởng của nhiều câu lạc bộ Super League Trung Quốc như Hebei Huaxia Fortune và Wuhan Zall.
Tháng 1/2020, Lý trở thành HLV trưởng của đội tuyển bóng đá nam Trung Quốc, dẫn dắt đội trong 10 trận vòng loại World Cup, giành được 5 trận thắng, 2 trận hòa và 3 trận thua. Tháng 12/2021, Lý từ chức HLV đội tuyển quốc gia do nhiều tranh cãi ngoài sân cỏ.
Tháng 11/2022, Lý bị giám sát, điều tra vì nghi ngờ đưa hối lộ, nhận hối lộ. Ngày 2/8/2023, Lý bị truy tố, hiện bị giam chờ xét xử.
Tối 9/1, Lý xuất hiện trong phóng sự chuyên đề chống tham nhũng của đài CCTV, thú nhận hai lần dẫn dắt câu lạc bộ vào Super League đều nhờ bán độ, đưa hối lộ để trở thành HLV đội tuyển quốc gia và nhận 60 triệu nhân dân tệ để đưa bốn cầu thủ lên đội tuyển quốc gia.
Lý Thiết, cựu HLV trưởng của đội tuyển bóng đá nam Trung Quốc. Ảnh: Shijue Zhongguo
Lý có thể trở thành HLV trưởng đội tuyển quốc gia là vì đã dẫn dắt hai đội China League One thăng hạng Chinese Super League, thành tích này đóng vai trò lớn giúp nâng tầm địa vị trong ngành của Lý. Nhưng trên thực tế, phía sau thành công này là rất nhiều vụ dàn xếp tỷ số, hé lộ bê bối tham nhũng có hệ thống trong bóng đá Trung Quốc.
Lý nói: "Có một số việc từng nghĩ là chuyện bình thường trong giới bóng đá, nhưng bây giờ nhìn lại nhiều điều đều là phi pháp".
Tháng 8/2015, Lý gia nhập câu lạc bộ Hebei Huaxia Fortune, lần đầu tiên làm HLV trưởng. Khi đó, mùa giải chỉ còn 9 trận và đội đang đứng thứ 6, triển vọng vượt lên Super League không hề lạc quan. Ngay khi Lý nhậm chức, câu lạc bộ trực tiếp đề nghị rằng hy vọng ông ta sẽ sử dụng các mối quan hệ cá nhân để mua chuộc đối thủ.
Lý thừa nhận: "Khi còn là cầu thủ, tôi căm ghét nhất là dàn xếp tỷ số, nhưng tôi biết điều này có thể giúp đội mình tăng cơ hội thăng hạng, đồng thời đây cũng là lần đầu tiên tôi làm HLV trưởng nên có tâm lý đặc biệt muốn chứng tỏ bản thân".
Chung cuộc, Hebei Huaxia Fortune giành được 8 chiến thắng liên tiếp, đạt vị trí á quân và thành công thăng hạng Super League. Đặc biệt ở trận đấu cuối cùng, Hebei Huaxia Fortune phải thắng hoặc hòa để đảm bảo một suất thăng hạng, vì thế câu lạc bộ phải chi rất nhiều tiền.
Cựu chủ tịch Hebei Huaxia Fortune thừa nhận đã chi khoảng 14 triệu nhân dân tệ cho trận đấu cuối cùng, để "thăm hỏi" HLV trưởng và các cầu thủ câu lạc bộ Thâm Quyến. Thực lực của Hebei Huaxia Fortune mạnh hơn Thâm Quyến nhưng vẫn bỏ tiền vì muốn nắm chắc chiến thắng.
Ngoài cấp câu lạc bộ, ban huấn luyện của Lý còn chịu trách nhiệm trực tiếp mua chuộc cầu thủ đối phương. Lý hướng dẫn trợ lý tên Trịnh Bân liên hệ với hậu vệ chính Lê Phỉ ở đội Thâm Quyến, là đồng hương của Bân.
Lê Phỉ đưa ra mức giá 6 triệu nhân dân tệ và cho biết sẽ giúp "lót tay" nhiều cầu thủ chủ chốt, phía Hebei Huaxia Fortune đồng ý. Thực tế, Lê Phỉ bỏ túi cả 6 triệu nhân dân tệ, không đưa cho ai khác.
Theo Lý, sau khi đạt được thành công theo cách bất chính đáng, ông ta ngày càng khao khát những cái lợi trước mắt, nóng lòng muốn đạt được thành tích, từ đó tiếp tục tìm trọng tài để móc nối, mua chuộc các cầu thủ và huấn luyện viên đội khác, có trường hợp là lãnh đạo giữa các câu lạc bộ bắt tay nhau. Lý dần quen với cách thức làm việc này, thậm chí ỷ lại vào nó.
Từng được hưởng lợi từ việc dàn xếp tỷ số tại Hebei Huaxia Fortune nên khi được thuê làm HLV của Wuhan Zall vào năm 2017, Lý bắt đầu tích cực quảng bá việc dàn xếp tỷ số cho câu lạc bộ mới. Trước sự xúi giục của Lý, Wuhan Zall cũng quyết định đập tiền để thăng hạng bằng mọi giá. Ngày 6/10/2018, Wuhan Zall thành công lên Super League trước ba vòng đấu.
Nhờ "thành tích giả" dẫn dắt hai câu lạc bộ vào Super League, Lý đã tích lũy đủ "vốn liếng" để mưu cầu vị trí HLV trưởng đội tuyển bóng đá nam quốc gia. Tháng 8/2019, Lý biết tin Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc (CFA) sắp xây dựng đội tuyển bóng đá nam để chuẩn bị tham gia Giải vô địch bóng đá Đông Á. Lý cảm thấy cơ hội đã đến.
Vì muốn làm HLV trưởng đội tuyển quốc gia, Lý nghĩ nhiều cách, tìm nhiều người nhờ giúp đỡ, tìm các lãnh đạo CFA có thể nói tốt cho ông ta và tiến cử.
Lý vận động Wuhan Zall bỏ tiền giúp mình, nói nếu có thể giành được ghế HLV trưởng, ông ta sẽ trả ơn câu lạc bộ bằng nhiều cách. Vì thế, Wuhan Zall đã chi hai triệu nhân dân tệ để hối lộ Trần Tuất Nguyên, nguyên chủ tịch CFA. Lý cũng bỏ một triệu nhân dân tệ tiền túi để hối lộ Lưu Dịch, tổng thư ký của CFA lúc đó.
Cuối cùng, Lý có được vị trí HLV trưởng đội tuyển quốc gia như mong muốn. Một ngày sau khi nhận chức, Lý bay tới Vũ Hán để thỏa thuận với Wuhan Zall, ký "hợp đồng" với tổng số tiền là 60 triệu nhân dân tệ, thực chất là vỏ bọc để che đậy giao dịch. Sau đó, Lý nhanh chóng chọn ra bốn cầu thủ của Wuhan Zall vào danh sách đội tuyển quốc gia.
Cựu chủ tịch Wuhan Zall thừa nhận "xấu hổ" khi xem danh sách đội tuyển quốc gia vì biết với năng lực của các cầu thủ đội mình, không ai có thể được gọi lên tuyển.
Trong khi người hâm mộ cả nước mong chờ Lý dẫn dắt đội tuyển bóng đá nam đến World Cup thì nhiều người trong cuộc từ lâu đã biết rằng điều kỳ diệu này không thể xảy ra.
Lý được bổ nhiệm làm HLV trưởng đội tuyển quốc gia từ ngày 2/1/2020 đến 3/12/2021 thì bị sa thải giữa những lời chửi bới của người hâm mộ.
Lý Thiết bày tỏ hối lỗi trên phóng sự về bê bối tham nhũng trong bóng đá Trung Quốc. Ảnh: CCTV
Sau khi bị bắt, Lý thú nhận rất hối hận vì đã không đi đường ngay, vì ham muốn thành công trước mắt mà nghĩ mọi biện pháp để đi lối tắt.
Giờ đây, cả Hebei Huaxia Fortune và Wuhan Zall đều tuyên bố giải thể.
Nguyên chủ tịch CFA Trần Tuất Nguyên và Đỗ Triệu Tài, nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Thể thao, cũng bị cách chức, điều tra. Trong vài năm nhậm chức từ 2019, Trần bị cáo buộc đã nhận hàng chục triệu nhân dân tệ từ các câu lạc bộ. Trong khi đó, Đỗ vừa nhận hối lộ hàng chục triệu nhân dân tệ, vừa lợi dụng chức vụ để tránh cuộc điều tra dàn xếp tỷ số, cá độ bóng đá của Tổng cục Thể thao năm 2022.
Tuệ Anh (theo CCTV)