Nằm trên địa bàn quận Hải Châu, những khu nhà tập thể thuộc sở hữu Nhà nước có tuổi đời trên dưới 40 năm nhếch nhác, tường nứt toác, cây cối mọc ùm tùm trên vách và có nguy cơ sập bất cứ lúc nào.
Những khu nhà tập thể xuống cấp nằm trên một số tuyến đường thuộc trung tâm TP Đà Nẵng như Yên Bái, Hùng Vương, Trần Phú... đang xuống cấp nghiêm trọng. Trong ảnh là khu tập thể tại số 37 đường Yên Bái được xây dựng từ năm 1973.
Cầu thang dẫn lên khu tập thể này rộng chừng một mét, tối om. Nhiều hộ dân tập trung buôn bán phía dưới. Hiện còn 7 hộ dân, trong đó có những gia đình 2 thế hệ sinh sống. Do chung cư xuống cấp nên nhiều hộ dân chuyển đi nơi khác ở tạm.
Hầu hết lối đi và trần nhà trong khu tập thể này đều bong tróc, để lộ lớp sắt ra ngoài. Ngày 10/3/2012, UBND TP Đà Nẵng đã có công văn đồng ý về nguyên tắc thu hồi toàn bộ 22 khu nhà tập thể đã xuống cấp trên địa bàn theo đề nghị của Sở Xây dựng.
Người dân phải dùng bạt che tạm bợ. Anh Hồ Đắc Tân làm nghề thợ may trong căn phòng chừng 5 m2 thường xuyên phải dùng gậy chống lại những tấm bạt để hồ vỡ và bụi không văng xuống nền.
Một người dân ở khu tập thể đường Yên Bái dựng bếp tạm và các lồng nuôi gà ngay trên sân thượng tầng 3.
Trong khi đó, 28 hộ dân ở khu tập thể 3 tầng tại số 18 Hùng Vương hàng ngày phải đối mặt với nước thải chảy lênh láng trong phòng. Đồ đạc cũng chỉ được kê tạm bợ. Vừa dùng chân gạt nước, ông Phạm Hiền Lương vừa cho biết, người dân đã quen với cảnh này nhưng lo lắng nhất vẫn là mùa mưa bão.
Căn hộ của bà Nguyễn Thị Sáu chật chội chỉ le lói chút ánh sáng từ cửa sổ vào nhà. Chủ yếu người dân sống trong khu tập thể là dân lao động nghèo và cán bộ về hưu. "Có nhiều hôm từng mảng tường rớt xuống nền nhà, cả đêm không thể ngủ được", bà Sáu nói. Hiện gia đình bà phải che tạm mảnh bạt trên trần nhà.
Mỗi căn hộ rộng chừng 12 m2 là nơi sinh sống của nhiều thế hệ trong một gia đình. Các gian bếp đều được người dân tận dụng trên hành lang, hay dưới gầm cầu thang rộng chưa đầy một m2. Nhà vệ sinh ở nhiều khu tập thể phải dùng chung, có nơi phòng vệ sinh được "quy hoạch" chung với nhà tắm, khu giặt quần áo...
Trên tầng 3, mái trần bị sập để lộ rõ một khoảng trống. Lan can sắt bị rỉ đứt lìa, người dân chằng tạm bằng những thanh gỗ, dây sắt nhỏ. Theo công văn của UBND thành phố, các hộ dân không đồng ý phương án tái định cư sẽ bị xử lý hành chính, nhằm buộc các hộ giao trả cho Nhà nước quản lý.
Nhiều năm qua, các khu tập thể đều không được sửa chữa. Trên vách tường khắp các tầng 1, 2 và 3 của khu chung cư trên đường Hùng Vương, cây cối mọc từ các mạch hồ nứt xanh um. Nhiều phòng bị rễ cây xuyên thủng. Hệ thống điện cũ "phơi mình" bên những vách tường bong tróc. Phía ngoài, các dây điện kéo vào khu tập thể chằng chịt như màng nhện.
Người dân mong muốn được bố trí đất tái định cư ở trung tâm thành phố chứ không thống nhất vào ở tại các khu chung cư. Trong khi chờ một phương án có sự đồng thuận của chính quyền và người dân, họ phải sống trong cảnh nhếch nhác, nước thải cùng rác trên mái nhà, dưới đất của khu tập thể luôn bốc mùi hôi thối. Ông Phạm Xuân Mai, trưởng tổ 23, phường Hải Châu 1, cho biết khu tập thể 18 Hùng Vương có 26 hộ dân nhưng 9 hộ đã dọn đi nơi khác ở tạm chờ giải tỏa.
Sân thượng khu tập thể đường Hùng Vương được người dân che tạm bằng mái tôn. Mùa mưa bão, hầu hết dân đi lánh tạm ở những nhà thân quen vì sợ nhà mình sập xuống bất cứ lúc nào.
