Lạm dụng chất cồn, làm việc quá sức, thường xuyên tiếp xúc với môi trường nhiệt độ cao... đều có thể ảnh hưởng tới chất lượng và số lượng tinh trùng, theo giáo sư Trần Quán Anh, Giám đốc Trung tâm nam học và tiết niệu Tâm Anh (Lý Nam Đế, Hà Nội).
Giáo sư cũng phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tinh binh như sau:
Rượu
Nhiều người cho rằng rượu gây hưng phấn tình dục, nhưng thực tế tác hại của nó lại khôn lường. Uống nhiều rượu có thể ảnh hưởng tới cả số lượng lẫn chất lượng tinh trùng. Rượu gây tổn thương tới sự sản xuất testosterol - hoóc môn sinh dục nam, làm tăng quá trình phân hủy hoóc môn này và biến đổi ngược lại thành estrogen, làm giảm ham muốn tình dục.
Nghiện rượu còn là nguyên nhân dẫn đến rối loạn cương dương. "Với những bệnh nhân đi chữa vô sinh, bao giờ tôi cũng khuyên không dùng rượu mạnh", giáo sư Trần Quán Anh cho hay.
Làm việc quá sức
Khi làm việc quá căng thẳng, mệt mỏi, lượng tinh trùng có thể suy giảm. Chơi thể thao quá sức cũng có ảnh hưởng tương tự.
Những người sinh hoạt tình dục quá độ, bừa bãi cũng khiến sức khỏe sinh sản giảm sút, như bộ máy phải làm việc quá nhiều sẽ rệu rã, khó phục hồi.
Môi trường làm việc độc hại
Không gian hóa chất ô nhiễm có thể ảnh hưởng tới chất lượng và số lượng tinh trùng. Những người làm việc gần các chất phóng xạ càng có nguy cơ cao.
Nên cố gắng tránh tiếp xúc với các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt côn trùng, những hóa chất độc hại, các kim loại nặng, chì và những dung môi hữu.
Một số loại thuốc chữa bệnh
Một số loại kháng sinh như erythromycin, nitrofurantoin, gentamycin, chlotetracyclin, co-trimoxazol có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh và gây dị dạng tinh trùng. Các kháng sinh khác như spiramycin, nhóm quinolon có thể làm dừng sinh tinh.
Ngoài ra, thuốc chữa đau dạ dày chứa cimetidin hay các thuốc chữa tăng huyết áp cũng có tác dụng phụ là giảm khả năng tình dục và giảm số lượng tinh trùng.
Khi dùng một loại thuốc nào đó lâu dài, cần hỏi rõ bác sĩ về các tác dụng phụ có thể gặp. Và nếu đang muốn có con, càng cần thận trọng khi sử dụng thuốc chữa các bệnh khác.
Nhiệt độ nóng
Tinh trùng sống tốt nhất trong môi trường bìu - nơi được coi như chiếc "điều hòa" với nhiệt độ ổn định luôn thấp hơn nhiệt độ cơ thể khoảng nửa độ. Khi nóng hơn, quá trình sinh tinh bị ngưng trệ và chất lượng tinh trùng cũng suy yếu.
Những người làm việc trong các ngành nghề phải thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao như thợ rèn, thợ luyện kim, đầu bếp... dễ bị suy giảm chất lượng tinh trùng.
Một số nam giới có thói quen mặc quần bò bó hay mặc quần lót chật cũng có thể gây ảnh hưởng tới việc sản xuất và khả năng di động của tinh trùng, do vùng sinh dục bị gò bó, tăng nhiệt độ, khiến máu kém lưu thông vào khu vực này. Nên mặc đồ thoáng và giữ cho vùng sinh dục khô, mát.
Giáo sư Trần Quán Anh cho biết, mỗi nhân tố tác động tới chất lượng và số lượng tinh trùng có thể ảnh hưởng khác nhau ở từng người. Tuy nhiên, để đảm bảo cho tinh trùng có đời sống tốt và duy trì khả năng sinh sản cũng như khả năng tình dục, nam giới cần có lối sống lành mạnh, quan tâm tới sức khỏe tổng thể và ăn uống khoa học.
Vương Linh