Trong gia đình tôi, tài chính là khái niệm rất hấp dẫn. Từ ngày còn nhỏ, nhà nghèo mấy, chị em đều có cho mình một con heo đất để biết quý trọng đồng tiền, sức lao động chân chính. Vậy nên khi có mái ấm riêng, tôi rất chú trọng chuyện nuôi dạy con nhận thức và hiểu được giá trị đồng tiền để có một nhân cách đẹp, sống có ích.

Thời đại 4.0 nên thế giới phẳng hơn bao giờ hết, khái niệm "Kiếm tiền - Tiết kiệm - Tiêu tiền - Quyên góp" mới nghe có vẻ cao siêu, rắc rối nhưng thực tế rất gần gũi, dễ hiểu và dễ thực hiện. Có thể hiểu ngắn gọn nôm na là bậc phụ huynh hãy "học mà chơi, chơi mà học" với các con mỗi ngày.

Kiếm tiền: Cháu Bin - em trai ba tuổi, còn cháu Rơm - chị gái 8 tuổi, cả hai rất hứng thú với việc kiếm tiền. Tôi định hướng cho hai con kiếm tiền bằng chính sức lao động của mình. Tùy vào lứa tuổi, khả năng, sở thích, sở đoản của mỗi đứa sẽ kiếm tiềm theo mỗi cách khác nhau. Tiền tôi cho các cháu không phải hiện kim mà là mấy đồng xu nhựa màu vàng, màu đồng và màu trắng mà tôi tự quy định giá trị kiểu "vàng - bạc - đồng".

Ở nhà, Bin sẽ tự lấy đồ chơi và dẹp gọn lại đúng chỗ. Bin học viết chữ, học tô màu, nặn thú - những hoạt động đó, tôi sẽ tích lên bảng điểm, bảng điểm đó cuối mỗi tuần sẽ được xem xét và trả công xứng đáng. Bin ba tuổi nhưng rất nghe lời, viết chữ rất đẹp và đặc biệt nặn thú bằng đất sét rất đẹp.

Còn Rơm là chị gái lớn nên công việc lau nhà, rửa chén, phơi - xếp quần áo giúp cháu vận động, tiết kiệm được nhiều xu hơn Bin. Dĩ nhiên tôi rất vui mỗi cuối tuần tổng kết, phát xu cho cả hai cháu, những đồng xu nhiều màu sắc, gợi mở rất nhiều nhận thức về giá trị đồng tiền.

Tiết kiệm: Cũng như cách ba mẹ đã hướng lái, Rơm và Bin đều có heo riêng, những đồng xu của mẹ được gom bỏ vào đó. Tiếng xu lách cách, nhiều màu sắc trong hai con heo nhựa khơi gợi rất nhiều cảm xúc. Mỗi lần Rơm khoe có nhiều xu hơn thì Bin sẽ cười rất tươi: "Em sẽ ăn nhiều, lớn nhanh như chị hai, làm việc nhà để được nhiều xu hơn, chị hai cứ chờ mà xem".

Ngày xưa ba mẹ cho mấy chị em 200 đồng, 500 đồng bỏ heo đất cảm xúc sung sướng tôi đã trải qua, vậy nên tôi sẵn sàng thưởng thêm xu cho Bin, cho Rơm khi cả hai đạt mục tiêu tiết kiệm. Ví dụ như trong tháng đó, mục tiêu là 5 xu vàng, ai đạt được sẽ được cho thêm 1 xu bạc, 1 xu đồng.

Tiêu tiền: Có thu thì phải có chi, vui chơi có thưởng và động lực là những bộ quần áo, đôi giầy, đôi dép, những món đồ chơi khơi gợi tri thức mà Bin, Rơm nhận được. Bin thì thích được tặng bộ đồ màu nước, đất sét và giấy để vẽ tranh, nặn tượng. Ba tuổi nhưng cháu có năng khiếu nghệ thuật, tôi mong muốn sau này sẽ cho cháu theo đuổi đam mê của mình.

Còn Rơm thích quần áo đẹp, các vật dụng trang trí nhà cửa và các khóa học tiếng Anh. Tôi rất vui và tự hào vì dù 8 tuổi nhưng cháu rất tự tin giao tiếp bằng tiếng Anh với người bản địa. Tiền cháu tiêu vào đúng mục đích, đúng sở thích và phát huy hiệu quả tối đa.

Quyên góp: Trẻ thơ vốn có tâm hồn nhạy cảm hơn người lớn mình nhiều, vậy nên những rung động, cảm xúc rất thực, vợ chồng tôi trân quý. Mỗi khi mùa lũ lụt, có thiên tai hay đọc báo, mạng xã hội, trường hợp nào đó hoàn cảnh khó khăn thì vợ chồng đều cho các con biết. Các cháu sẽ tự nguyện chia sẻ những đồng xu của mình. Rất nhiều lần tôi thấy Rơm, Bin khóc vì "tội bạn ấy, nhà bạn ấy nghèo quá, bạn ấy bệnh nặng thương lắm, cô chú ấy không bán được vé số sao có tiền mua cơm ăn, con muốn được góp xu...".

Dịch Covid-19 đang hoành hàng, Rơm và Bin qua báo đài, qua đời sống thực tế biết rằng cuộc sống nhiều bạn cùng trang lứa thiếu thốn hơn mình, nhiều mảnh đời khó khăn. Vậy nên cả hai đều dồn hết xu, hết sức kiếm tiền để quyên góp vào quỹ phòng chống Covid-19. Nhà tôi gọi hoạt động quyên góp - thiện nguyện là những kế hoạch nhỏ, tuy nhỏ mà chứa đựng tấm lòng lớn, tâm hồn đẹp.

Nếu trời có bốn mùa, đất có bốn phương, người có bốn đức thì tạo dựng tài chính hãy tìm hiểu về bốn khái niệm "Kiếm tiền - Tiết kiệm - Tiêu tiền - Quyên góp" khi nuôi dạy con trẻ từ thuở còn thơ. Mỗi gia đình có phương pháp không giống nhau, mỗi đứa trẻ có nhu cầu và khả năng khác nhau. Cái chính yếu làm cha mẹ chúng ta hiểu được trẻ, yêu trẻ bằng những hoạt động vui chơi, giải trí có thưởng, có phạt phân minh.

Bin và Rơm vẫn mỗi ngày sống tuổi thơ của mình bằng những trò chơi, bằng những hoạt động phù hợp

Lê Nữ Ngọc Bích